Κάποτε, κάποιος, ή μάλλον κάποιοι θα πρέπει να λογοδοτήσουν για τον θάνατο των μύθων. Επειδή ο μύθος ήταν και είναι η καλύτερη εξήγηση για το Άγνωστο, ο μύθος ήταν πάντα το κλειδί για το Επέκεινα, ο μύθος ήταν πάντα ένα διαβατήριο πέρα από την απόγνωση και προς την κατανόηση αυτού τού κόσμου.
Μόνο πού σαν μαθητευόμενοι μάγοι κάναμε την μεγάλη τάχα ανακάλυψη: πώς οι μύθοι ήταν παραμύθια! Σάμπως και πίστευε κανείς ποτέ, εδώ και 3.000 χρόνια τουλάχιστον, πώς οι μύθοι ήταν κάτι το πραγματικό, κάτι το μικρά πραγματικό σαν την μικρή ζωή μας! Κι ώ! τι θαύμα πού αισθανθήκαμε μόλις η «αλήθεια» έλαμψε μπροστά στα μάτια μας!
Τι ανακούφιση! Τι ηδονή ύψιστης φιλοσοφικής θεώρησης! Τι ξεκούραση επιτέλους! Επειδή προφανώς οι μύθοι μας εκούραζαν. Oι μύθοι φάνταζαν τόσο εξωτικοί! Ή μήπως τόσο γοητευτικοί ώστε δεν τους αντέχαμε, έχοντας κλείσει τα παράθυρα τής ζωής μας;
Κι όμως οι μύθοι δεν είχαν πάψει ποτέ να μας μιλάνε. Ναι, μιλούσαν πάνω απ’ όλα στις παιδικές ψυχές, σ’ αυτές ακριβώς τις ψυχές πού ξεπουλάμε για να γίνουμε μεγάλοι. Ωστόσο, ήταν πάντοτε κομμάτι από το μυστικό τους να μιλούν σε εκείνον πού τους διηγείται, ή τους τραγουδάει, σ’ όποιον μισο-κλείνει το μάτι στην «πραγματικότητα» τους.
Αλλά η ανάγκη για μια μηχανοποιημένη ματιά, η ανάγκη για μια μηχανοποιημένη σκέψη, η ανάγκη για μια μηχανοποιημένη τελικά ψυχή, στάθηκε ισχυρότερη. Και πνίξαμε όλους τους παλιούς μύθους, τους ξεπετάξαμε στο ποτάμι τής λησμονιάς σαν τα παλιά μας άχρηστα παπούτσια, ή ακόμα χειρότερα, τους γελοιοποιήσαμε, τους διακωμωδήσαμε.
Γιατί η αλήθεια τους έμενε πάντα απειλητική, η αλήθεια εκείνη πού έψαχναν οι διψασμένες για τον μύθο ψυχές των παιδιών, αυτή ήταν πού έπρεπε να συρθεί σαν ανάξια μας. Ναι, τελικά τα καταφέραμε. Oι μύθοι πέθαναν, μαζί με την ζεστασιά τού τζακιού και την άχνη από το φρέσκο ψωμί. Μαζί τους πέθανε και το παιδί πού οι μύθοι ήθελαν να σώσουν μέσα στην καρδιά μας. Κι εμείς ζητωκραυγάζαμε, αντί να θρηνούμε. Κι εμείς περηφανευόμαστε, αντί να ντρεπόμαστε για την γυάλινη, σκληρή ματιά μας.
Oι μύθοι πέθαναν σκοτωμένοι από την πρόχειρη, από την εφήμερη, από την πήλινη «αλήθεια» μας πού θελήσαμε να βάλουμε στην θέση τους. Και τώρα οι μύθοι μας εκδικούνται. Κι όποιος δεν το πιστεύει, ας ρωτήσει τα παιδιά. Κι όποιος δεν το πιστεύει, ας ρωτήσει το παιδί πού θα’ πρεπε να σώζει κάπου βαθιά μέσ’ στην καρδιά του.
ΒασίληςΚαμπόλης
