Σήμερα παρά ποτέ η λέξη αδελφός φαίνεται να διαγράφεται στο μυαλό μας σαν μια αναγκαιότητα σαν μια επιταγή σαν μια πρόσκληση. Ναι καλούμαστε να συσπειρωθούμε κάτω από μια συγγενική, οικογενειακή ομπρέλα για να νιώθουμε ασφαλείς και ήρεμοι. (όσο αυτό είναι δυνατό στους καιρούς που ζούμε).
Νιώθουμε την ανάγκη να συνυπάρχουμε, να μοιραζόμαστε πράγματα πνευματικά κυρίως να ανταλλάσουμε απόψεις να κάνουμε κρητικές να ακουμπάει ο ένας στον ώμο του άλλου.
Αλλά να δημιουργούμε και κοινές δράσεις για να βρίσκουμε έτσι κάποια διέξοδο κάποιο φώς μέσα στην ομίχλη της καθημερινότητάς μας την γεμάτη προβλήματα και ταλαντεύσεις.
Χρειαζόμαστε τώρα παρά ποτέ να ακούμε τον διπλανό μας ενώ παλιότερα είχαμε ίσως την ανάγκη να κάνουμε μονολόγους προβάλλοντας έτσι τις γνώσεις και τις ικανότητές μας έναντι των άλλων. Το συναίσθημα της ανασφάλειας που διακατέχει τον σύγχρονο άνθρωπο τον ώθησε να πλησιάσει τον συνάνθρωπό του να σκύψει πάνω στις ανάγκες του, κοινές με τις δικές του άλλωστε, να του δώσει το χέρι και από γείτονα , φίλο, η συνάδελφο να τον αποκαλέσει αδελφό.
Αλλά να δημιουργούμε και κοινές δράσεις για να βρίσκουμε έτσι κάποια διέξοδο κάποιο φώς μέσα στην ομίχλη της καθημερινότητάς μας την γεμάτη προβλήματα και ταλαντεύσεις.
Χρειαζόμαστε τώρα παρά ποτέ να ακούμε τον διπλανό μας ενώ παλιότερα είχαμε ίσως την ανάγκη να κάνουμε μονολόγους προβάλλοντας έτσι τις γνώσεις και τις ικανότητές μας έναντι των άλλων. Το συναίσθημα της ανασφάλειας που διακατέχει τον σύγχρονο άνθρωπο τον ώθησε να πλησιάσει τον συνάνθρωπό του να σκύψει πάνω στις ανάγκες του, κοινές με τις δικές του άλλωστε, να του δώσει το χέρι και από γείτονα , φίλο, η συνάδελφο να τον αποκαλέσει αδελφό.
Ετυμολογικά η λέξη αδελφός προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη αδελφός α- αθροιστικό+ δελφός (δελφύς ) που σημαίνει Μήτρα.
Θεωρώ πως μετά τη λέξη «μητέρα» που είναι η πλέον προσφιλής, τρυφερή και κοσμαγάπητη είναι η λέξη «ΑΔΕΛΦΟΣ» που χρησιμοποιείται από όλους τους ανθρώπους κάθε εποχής, σε κάθε σημείο της Γης , με αγάπη και αγαλλίαση.
Είναι η λέξη με την έννοια που της δίνει ο Χριστιανισμός, με την έννοια της αδελφοσύνης και με αυτή ακριβώς την ιδιότητα χρησιμοποιήθηκε καταρχήν στα Μοναστήρια , απ όπου πολύ εύστοχα οι Σοφοί Διδ.: του τεκτ.: την υιοθέτησαν για να μπορέσουν να δείξουν και να αποδώσουν το περιεχόμενο και το νόημα που ακριβώς ήθελαν να προσδώσουν σαν συμβολική προσφώνηση στις μεταξύ τoυς τεκτ.: καθαρά αδελφικές σχέσεις.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι στην κοινωνική ομάδα των τεκτόνων που ομονοούν, όσον αφορά τις επιδιώξεις και τα ιδανικά τους, κυριαρχεί πνευματική και συναισθηματική ενότητα, δηλαδή το συναίσθημα της φιλίας και της αλληλεγγύης.
Η αδελφοσύνη ήταν και είναι ο κεντρικός άξονας στον οποίο στηρίζεται το οικοδόμημα της ηθικής αναπλάσεως της Κοινωνίας και γι αυτό πρέπει να θεωρείται η κορυφαία των τεκτ.: αρετών.
Κατά την μύηση, η επίσημη διαβεβαίωση συμπεριλαμβάνει και ερμηνεύει απόλυτα το καθήκον του τεκτ.: προς τους αδ.: του αγάπη και αρωγή καθώς και ετοιμότητα να σπεύσει προς βοήθεια ανά πάσα στιγμή ανάγκης ή κινδύνου.
Η προσωπική μου άποψη είναι ότι δεν θα έπρεπε κανείς να εφαρμόζει τους όρκους και τις διαβεβαιώσεις που έδωσε κατά την ημέρα της εισδοχής του μόνο για λόγους καθαρά καθήκοντος αλλά το « καθήκον» να του γίνει , με την πάροδο του χρόνου, ανάγκη και
Θεωρώ πως μετά τη λέξη «μητέρα» που είναι η πλέον προσφιλής, τρυφερή και κοσμαγάπητη είναι η λέξη «ΑΔΕΛΦΟΣ» που χρησιμοποιείται από όλους τους ανθρώπους κάθε εποχής, σε κάθε σημείο της Γης , με αγάπη και αγαλλίαση.
Είναι η λέξη με την έννοια που της δίνει ο Χριστιανισμός, με την έννοια της αδελφοσύνης και με αυτή ακριβώς την ιδιότητα χρησιμοποιήθηκε καταρχήν στα Μοναστήρια , απ όπου πολύ εύστοχα οι Σοφοί Διδ.: του τεκτ.: την υιοθέτησαν για να μπορέσουν να δείξουν και να αποδώσουν το περιεχόμενο και το νόημα που ακριβώς ήθελαν να προσδώσουν σαν συμβολική προσφώνηση στις μεταξύ τoυς τεκτ.: καθαρά αδελφικές σχέσεις.
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι στην κοινωνική ομάδα των τεκτόνων που ομονοούν, όσον αφορά τις επιδιώξεις και τα ιδανικά τους, κυριαρχεί πνευματική και συναισθηματική ενότητα, δηλαδή το συναίσθημα της φιλίας και της αλληλεγγύης.
Η αδελφοσύνη ήταν και είναι ο κεντρικός άξονας στον οποίο στηρίζεται το οικοδόμημα της ηθικής αναπλάσεως της Κοινωνίας και γι αυτό πρέπει να θεωρείται η κορυφαία των τεκτ.: αρετών.
Κατά την μύηση, η επίσημη διαβεβαίωση συμπεριλαμβάνει και ερμηνεύει απόλυτα το καθήκον του τεκτ.: προς τους αδ.: του αγάπη και αρωγή καθώς και ετοιμότητα να σπεύσει προς βοήθεια ανά πάσα στιγμή ανάγκης ή κινδύνου.
Η προσωπική μου άποψη είναι ότι δεν θα έπρεπε κανείς να εφαρμόζει τους όρκους και τις διαβεβαιώσεις που έδωσε κατά την ημέρα της εισδοχής του μόνο για λόγους καθαρά καθήκοντος αλλά το « καθήκον» να του γίνει , με την πάροδο του χρόνου, ανάγκη και
φυσική έκφραση, δεδομένο. Και έτσι αυθόρμητα και φυσιολογικά να λειτουργεί ο δεσμός της αδελφότητας.
Γιατί άλλωστε και στην τριλογία που εκφωνούμε τόσο συχνά κατά την διάρκεια των εργασιών μας, ΕΛΕΥΘΡΙΑ-ΙΣΟΤΗΣ-ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ θέλω να πιστεύω ότι ή λέξη «αδελφότης» δεν έχει τυχαία καταλάβει την τρίτη θέση. Μοιάζει σαν το συμπέρασμα σαν το «οίκοθεν νοείται» των δύο προηγουμένων . Επειδή είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι πιστεύουμε στην ισότητα όλων των πλασμάτων του πλανήτη είτε λογικά είτε όχι και υπηρετούμε και προασπίζουμε την αδελφότητα σαν φυσική συνέπεια των πιο πάνω πεποιθήσεών μας.
Αν ανατρέξουμε για λίγο στην ιστορία του παρελθόντος θα δούμε συνοπτικά πως και γιατί δημιουργήθηκαν οι πρώτες αδελφότητες όπως κατά πρώτους Χριστιανικούς χρόνους οι αδελφότητες των καταδιωκομένων χριστιανών ήταν μυστικές αλλά και απόλυτα ενωτικές
για ευνόητους λόγους .
Υπήρξαν ακόμη οι συντεχνίες που αποτελούσαν θεσμό οργανωμένο πάνω στα απομεινάρια προηγουμένων εργατικών σχημάτων (των βυζαντινών συστημάτων) . Η συντεχνία έπαιζε πολλαπλούς ρόλους στην κοινότητα όπως την διατήρηση των μονοπωλίων η την συνέχιση της παράδοσης . Τις συντεχνίες ή (ισνάφια από το αραβικό esnaf) στελέχωναν οι σταθερά εγκατεστημένοι τεχνίτες των πόλεων. Το κοινοτικό πνεύμα των συντεχνιών ήταν το κύριο χαρακτηριστικό της λειτουργίας τους η δε δομή τους είχε τρείς βασικούς συντελεστές. Τον μάστορα, τον κάλφα, τον βοηθό του μάστορα, και το τσιράκι ή τον μαθητευόμενο. Αρχηγός της συντεχνίας ήταν ο πρωτομάστορας, ο εκλεγμένος εκπρόσωπος της κάθε συντεχνίας και μεσολαβητής κατά τις πωλήσεις των αγαθών με τους εμπόρους- αγοραστές. Ακόμη πέρα από την φροντίδα για την συλλογή των φόρων ο πρωτομάστορας ήταν υπεύθυνος και για την σύναψη συμφωνιών μεταξύ των μαστόρων, καθόριζε τις τιμές των ειδών που κατασκεύαζαν η εμπορεύονταν, όριζε τα ημερομίσθια (μισθοδοσία) , εξασφάλιζε γρήγορη και συμφέρουσα προμήθεια των πρώτων υλών και μεριμνούσε για την δίκαιη κατανομή τους. Είναι προφανής και σαφής η ομοιότητα της διοικητικής αυτής δομής με την δομή λειτουργίας του Τάγματός μας αδδ.: μου.
Με αυτή την σύντομη αναδρομή αντιλαμβανόμαστε ότι η πιο ρεαλιστική θεωρία για την καθιέρωση του Ελευθεροτεκτονισμού σαν αδελφότητα είναι η εξέλιξη των συντεχνιών σε επαγγελματικές Στοές των λιθοξόων , οικοδόμων και των αρχι-«τεκτόνων» του Μεσαίωνα. Σύμφωνα με ημερολόγια μεσαιωνικών κτισμάτων σκώτων λιθοξόων ,ήδη από τα τέλη του του 14ου αιώνα οι αρχιμάστορες χτίστες αυτοί μαζευόταν σε καλύβες που ως χώροι συγκέντρωσης αποτελούσαν Στοές, για να τραφούν και να αναπαυθούν. Τον 15ο αιώνα τα αρχεία αυτών των τεχνιτών αναφέρονται σε φατρίες κτιστών (masons) . Στα τέλη του 15ου αιώνα η έννοια της Στοάς υπερέβη τον χώρο συγκέντρωσης και άρχισε να ορίζει την ομάδα λιθοξόων που συγκεντρωνόταν σ΄αυτόν χώρο για να ρυθμίζει τα της τέχνης της.
Με το πέρασμα του χρόνου οι Στοές άρχισαν να αναπτύσσουν «πρώϊμες» τελετές μύησης μαθητών και εισήγαγαν την μυστική λέξη αναγνώρισης σαν μέσο απόδειξης της ιδιότητάς του μέλους Στοάς και ως διασκεπτήριο της επαρκούς εκπαίδευσης στην τέχνη του λιθοξόου.
Στη συνέχεια και στα μέσα πιά του 17ου αιώνα υπάρχουν σαφείς ενδείξεις της παρουσίας μυστικής οργάνωσης των Ελευθεροτεκτόνων με τρείς συμβολικούς βαθμούς.
Οι συντεχνίες λοιπόν ήταν ο προθάλαμος θα λέγαμε για να καθιερωθεί ό όρος αδελφότητα στη συνέχεια, που δεν λειτούργησε σαν όρος και μόνο αλλά σαν μια πραγματικότητα σύσφιξης σχέσεων ανάμεσα στα μέλη των Στοών και έτσι η πρώτη Τεκτονική Μεγάλη Στοά στην ιστορία, η Μεγάλη Στοά της Αγγλίας, ιδρύθηκε προς τιμή του Γεωργίου του Α΄(1660-1727), πρώτου προτεστάντη βασιλέα της Μεγ. Βρετανίας. Επίσημα η Μεγάλη Στοά της Αγγλίας ιδρύθηκε ως η «Μεγάλη Στοά του Λονδίνου και του Γουέστμίνστερ» την ημέρα του Αγ. Ιωάννη του Βαπτιστή 24 Ιουνίου 1717. Η νέα Μεγάλη Στοά σαν βάση της είχε την «αλληλεγγύη» και την «αγάπη» μεταξύ των μελών της και σαν πεποίθηση την ελευθερία της σκέψης πέρα από πολιτικές και θρησκευτικές διχόνοιες. Ο χαρακτήρας της Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας έπαψε να είναι αυστηρά επαγγελματικός και τα εργαλεία που παλιότερα χρησίμευαν για οικοδομικές εργασίες, πήραν τον ρόλο των συμβόλων για την εξαγωγή ηθικών συμπερασμάτων και πνευματικής εργασίας.
Αργότερα άρχισαν να οργανώνονται και κάποιες άλλες Μυστικές Εταιρίες που ισχυρίζονταν πως προέρχονταν από Ιπποτικά Τάγματα. Αυτά από το 1721 άρχισαν να διαμορφώνουν ένα σύστημα που συνέπλεε με τον Ελευθεροτεκτονισμό . Αποτέλεσμα της διαδικασίας ήταν ο σχηματισμός του Σκωτικού Τύπου, ο οποίος άρχισε από το 1730 να εξαπλώνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Ύστερα από αυτό το μικρό ταξίδι στον χρόνο και στη στην ιστορία του Τεκτ.: επομένως στην προέλευση της αδελφότητας εντός των πρώτων Συμβ. Στοών είναι η στιγμή να επανέλθουμε στην δική μας Στ.: και να δούμε πως η έννοια της αδελφότητας βρίσκεται εδώ γύρω μας σε κάποια σύμβολα εντός του Ναού όπως για παράδειγμα σ αυτό της ροιάς (το ρόδι). Τι συμβολίζει λοιπόν αυτό;
Το ρόδι στο εσωτερικό του είναι διαιρεμένο σε πολλά «κελιά» η κυψέλες. Κάθε κελί περιέχει πολλούς χυμώδεις σπόρους που περιβάλλονται από ένα περίβλημα (περικάρπιο) με έντονο κόκκινο χρώμα. Τι συμβολίζει όμως αυτό;
Οι συμβολισμοί είναι πολλοί αδδ.: μου αλλά εμείς σήμερα θα μείνουμε σ’ αυτόν της ενότητας των τεκτόνων, διά μέσου της συνοχής, όπως εκφράζεται στους άρρηκτα συνδεδεμένους –ενωμένους γλυκούς σπόρους του καρπού αυτού. ΄Ένα σύνολο που αντιπροσωπεύεται άριστα από το ρητό «ένας για όλους και όλοι για έναν».
Οι αναρίθμητοι αυτοί γλυκείς σπόροι όμως μπορούν και κατά την γνώμη μου πρέπει, να αποσυμβολιστούν ως εξης: το γλυκό περίβλημα κάθε σπόρου που δίνει άλλωστε και τον γλυκό χυμό του καρπού, συμβολίζει την ατομική ποιότητα καθενός από αυτούς. Δηλαδή, αυτό το γλυκό περικάρπιο (περίβλημα), που βρίσκεται σε μια συνεχή εσωτερική διαπάλη με το ίδιο του το εσωτερικό στοιχείο (ευατό), δηλ. το πικρό και τοξικό σποράκι, συμβολίζει την αιώνια διαπάλη των αντιθέτων αλλά και της συμπληρωματικότητας του, τον νόμο δηλ. των αντιθέτων ζευγών.
Πνεύμα-Ύλη, Καλό-Κακό, Αρσενικό-Θηλυκό, κ.λ.π. .
Αυθόρμητα λοιπόν καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα, δεν υπάρχει ούτε μπορεί να λειτουργήσει η συλλογική ενότητα, η αδελφοσύνη (κυρίως καρπός) χωρίς την ατομικότητα (γλυκύς σπόρος) ούτε ατομικότητα (πικρός πυρήνας και γλυκό περικάρπιο) χωρίς τη δύναμη του συνόλου.
Η Στοά λοιπόν λειτουργεί σαν μια από τις πολλές κυψέλες του ροδιού με τα πολλά και γλυκά σποράκια ( τους αδδ.:) και το σύνολο αυτών αποτελεί το Τάγμα.
Είναι πολλοί οι παραλληλισμοί που μπορούν να γίνουν στο σημείο αυτό αλλά πρέπει να σταθούμε στο ερώτημα: Όμως πως επιτυγχάνεται αυτή η συνοχή των πολλών ετερόκλητων αυτών ποιοτήτων, θα λέγαμε, σε μια Στοά;
Στον Α! Βαθμό και συγκεκριμένα στις πρώτες στιγμές της μύησής μας, μας δίδεται η εντολή να σιωπούμε. Μας δίδεται με έντονο τρόπο επιτακτικά. Αυτό σημαίνει ότι η σιωπή είναι πρωταρχικό μέλημά μας. Εκείνη την ημέρα δεν γνωρίζαμε τι μπορεί να σήμαινε η επιταγή εκείνη αλλά πολύ σύντομα μαθαίνουμε ότι η σιωπή αυτή δεν είναι καθόλου αδρανής είναι ενεργή, δημιουργική. Μας δείχνει τον δρόμο και τον τρόπο του να ακούμε τον αδ.: μας, να παρατηρούμε προσεκτικά τόσο τα όσα λέγονται κατά τις συνεδρίες αλλά και τα δρώμενα. Αυτή η άσκηση, έτσι θα την ονομάσω, μας φέρνει αυτόματα κοντά. Μας διευκολύνει, εμάς τους νεόφυτους τότε, να γνωρίσουμε και να προσεγγίσουμε τους αδδ.: μας, να τους καταλάβουμε. Να γνωρίσουμε την χροιά της φωνής τους να εμβαθύνουμε σε όσα λέγονται, στις στιχομυθίες ανάμεσα στο Σεβ.: και τους αξξ.: .Ετσι ερχόμαστε κοντά βιωματικά και ίσως υποσυνείδητα , δεν αδιαφορούμε, δεν είμαστε εσωστρεφείς επικοινωνούμε με το βλέμμα, την ακοή, την καρδιά μας. Δεν προσποιούμαστε. Είμαστε ειλικρινείς.
Αυτή την εποχή (της μαθητείας μας) μπαίνουν τα θεμέλια της αδελφότητας , της ανοχής και συνοχής ανάμεσά μας. Δημιουργείται ο δεσμός μεταξύ των νέων μελών με τους παλαιότερους αδδ.: που και εκείνοι κάποτε πέρασαν από αυτό το στάδιο.
Και αφού μάθαμε να ακούμε προκύπτει το ερώτημα : συμφωνώ πάντα με αυτά που ακούω; Μου είναι πάντα κατανοητά; Αυτή είναι η επόμενη άσκηση αφού βάλαμε τα θεμέλια. Να βάλω στόχο μου να προσπαθήσω να εξελίξω την έννοια της ανοχής. Και από απλή έννοια να την κάνω αρετή. Όχι της στείρας υπομονής . (θα το ανεχθώ κι αυτό , θα το υποστώ). Εδώ υπάρχει μια μικρή παγίδα αδ.: μου μια πρόκληση θα έλεγα. Θα αφήσουμε την καρδιά μας ελεύθερη να ακολουθήση την ενεργητική ανοχή . Αυτής δηλ. που θα μας δώσει τα πρώτα ψήγματα Αγάπης πρός τον πλησίον και θα μας κάνει να εναρμονιστούμε για πρώτη φορά με κάτι διαφορετικό με κάτι και με κάποιον που μας ήταν άγνωστος μέχρι χθές και ίσως και να μας οδηγεί στα όρια της αντοχής μας.
Αυτό επιτυγχάνεται βάζοντας τον εαυτό μας σε μια ενδιάμεση κατάσταση. Κάτι σαν φίλτρο που αποτελεί προστατευτικό κάλυμμα αλλά και ταυτόχρονα και απορροφητικό κέλυφος των θετικών και αρνητικών στοιχείων. Η ανοχή λοιπόν είναι μια πρώτη επαφή με την προσπάθεια του καθενός να αντιληφθεί τον άλλο μέσα από μια κατάσταση, θεωρητικά ουδέτερη, αλλά ουσιαστικά ενεργητική: Της θέσεως δηλ. του εαυτού μας υπό συνεχή κρίση, αναζήτηση, δίνοντάς μας την ευχέρεια να «αλλάξουμε» τους «χάρτες» (ταυτότητα) του εγώ και του υπερεγώ μας, να αποδείξουμε με λίγα λόγια στους ίδιους μας τους εαυτούς ότι μπορούμε να μη μένουμε αδρανείς και να μη θέτουμε όρια στην αναζήτηση μας, στην αναζήτηση του ίδιου μας του εαυτού, που γι αυτό άλλωστε ερχόμαστε στον χώρο αυτό. Αυτή η προσπάθεια μας επιτρέπει να βελτιώσουμε την συμμετοχή μας σαν μονάδα στο Όλον. Η διαδραστικότητα αυτή της ανοχής (Μονάς-Όλον) είναι το κλειδί για να ενταχθούμε σ΄αυτό που λέμε αδελφότητα με την πνευματική έννοια του όρου. Τι προκύπτει από την εφαρμογή της αλληλοανοχής μεταξύ των αδελφών (με την προϋπόθεση ότι επιτυγχάνεται) ; προκύπτει αδδ.: μου η μεταξύ μας αρμονία. Οι εκφάνσεις αυτής στον Τεκτονισμό και ήδη από τον Α! Βαθμό αναδεικνύονται από την δυαδικότητα των αντιθέτων και αποτελούν τον θεμέλιο λίθο στον οποίο στηρίζεται ο θεσμός. Ας παρατηρήσουμε για παράδειγμα τις στήλες Β και J, Ήλιος – Σελήνη, Αρσενικό- Θηλυκό, μαύρο-άσπρο (Μωσαϊκό δάπεδο). Η ανάλυση αυτών των συμβόλων μας είναι ήδη γνωστή έχει γίνει από καταξιωμένους αδδ.: κατά καιρούς και δεν θα την επαναλάβω. Θα ήθελα μόνο να μείνω στην αρμονικότητα των συμβόλων αυτών μέσα από την δυαδικότητά τους, πως επιδρά αλλά και πως ευεργετικά εκδηλώνεται η αρμονία αυτή εντός της Στ.: αλλά και στον εαυτό μας.
Ο Rene Guenon στο βιβλίο του «Ο Συμβολισμός του Σταυρού», αναφέρει κάπου: «…για την ολοκλήρωση του όντος, τα συμπληρωματικά στοιχεία πρέπει στην πραγματικότητα να βρίσκονται σε τέλεια ισορροπία χωρίς κανένα από τα δύο να επικρατεί πάνω στο άλλο…» Αυτή η φράση αποτελεί πιστεύω τον κεντρικό άξονα πάνω στον οποίο κινείται η αρμονική συνύπαρξη των αντιθέτων ζευγών προς την τελείωση.
Ένα ακόμη «δυνατό» σύμβολο θα έλεγα είναι ο Θυσανωτός Κόρυμβος που περιβάλει και τις τέσσερις πλευρές του Ναού. Το σχοινί αυτό (που δεν είναι βέβαια ένα απλό σχοινί) χρησίμευε για την κατασκευή του εκάστοτε οικοδομήματος. Οι οικοδόμοι σημείωναν και οριοθετούσαν με αυτό , διαγράφοντας κύκλο, τον ιερό χώρο εργασίας τους που έπρεπε να καθορισθεί με ασφάλεια. Παρατηρούμε ακόμη ότι το σχοινί αυτό έχει και κάποιους κόμβους. Αυτοί υποδηλώνουν τα «σημεία» η τις γωνίες του κάθε οικοδομήματος κάτι σαν μεζούρα δηλ .η γεωμετρικό μέτρο. Με την μείξη όμως στον Τεκτονισμό των αποδεδεγμένων τεκτ.: ο Θυσ.: Κορ.: αποκτά και συμβολική σημασία. Συμβολίζει όντως την τεκτ.: Αλ.: που συνδέει και ενώνει όλους τους τεκτ.: ανά τον κόσμο . Έτσι συμβολίζεται η αρμονική ένωση όλων αυτών των αντιθέτων, διαφορετικών ανθρώπων (μονάδων) σε ένα σύνολο παγκόσμιο που δεν χωρίζει, αλλά αντίθετα ενώνει. Που σέβεται τον άνθρωπο σαν ατομικότητα αλλά και που διδάσκει τον σεβασμό σε πανανθρώπινες αξίες, που ισορροπεί στα αντίθετα αλλά και δίνει ισορροπία σε αυτά.
Ειδικά στην Μεγ.: Τεκτ.: ΄Αλυσο όπου νεόφυτοι και παλιαότεροι αδδ.: από άλλες χώρες άλλους πολιτισμούς ήθη και θρησκείες μένουν εκεί με χέρια πεπλεγμένα και ακούγεται (αποσπασματικά θα αναφέρω κάποια σημεία) η φωνή του Σεβ.: Διδ.: …. Η αρμονία, η ένωσις και η ομόνοια ας είναι ο τριπλούς δεσμός ο συνεχων όλους τους κρίκους της Παγκοσμίου Τεκτονικής Αλύσου κατά το Μέγα Τεκτ.: ΄Εργο….. Αδελφοί μου, η Άλυσος αυτή μας ενώνει πέραν του χώρου και του χρόνου……… Αδελφοί μου, ορατοί και αόρατοι , παρόντες δια του σώματος ή δια του πνεύματος, θα αγρυπνήσωμεν από κοινού εις τον ύπνον των σνθρώπων……Εις έναν κόσμον όπου δεσπόζει η ύλη, όπου κυριαρχεί η δύναμις του ισχυροτέρου και διακονείται το ψεύδος, δίδομεν όρκον να τηρήσωμεν λαμπράν και δυνατήν την φλόγα της Συμπαντικής Αγάπης και του Ανθρώπινου πνεύματος.
Αν ανατρέξουμε για λίγο στην ιστορία του παρελθόντος θα δούμε συνοπτικά πως και γιατί δημιουργήθηκαν οι πρώτες αδελφότητες όπως κατά πρώτους Χριστιανικούς χρόνους οι αδελφότητες των καταδιωκομένων χριστιανών ήταν μυστικές αλλά και απόλυτα ενωτικές
για ευνόητους λόγους .
Υπήρξαν ακόμη οι συντεχνίες που αποτελούσαν θεσμό οργανωμένο πάνω στα απομεινάρια προηγουμένων εργατικών σχημάτων (των βυζαντινών συστημάτων) . Η συντεχνία έπαιζε πολλαπλούς ρόλους στην κοινότητα όπως την διατήρηση των μονοπωλίων η την συνέχιση της παράδοσης . Τις συντεχνίες ή (ισνάφια από το αραβικό esnaf) στελέχωναν οι σταθερά εγκατεστημένοι τεχνίτες των πόλεων. Το κοινοτικό πνεύμα των συντεχνιών ήταν το κύριο χαρακτηριστικό της λειτουργίας τους η δε δομή τους είχε τρείς βασικούς συντελεστές. Τον μάστορα, τον κάλφα, τον βοηθό του μάστορα, και το τσιράκι ή τον μαθητευόμενο. Αρχηγός της συντεχνίας ήταν ο πρωτομάστορας, ο εκλεγμένος εκπρόσωπος της κάθε συντεχνίας και μεσολαβητής κατά τις πωλήσεις των αγαθών με τους εμπόρους- αγοραστές. Ακόμη πέρα από την φροντίδα για την συλλογή των φόρων ο πρωτομάστορας ήταν υπεύθυνος και για την σύναψη συμφωνιών μεταξύ των μαστόρων, καθόριζε τις τιμές των ειδών που κατασκεύαζαν η εμπορεύονταν, όριζε τα ημερομίσθια (μισθοδοσία) , εξασφάλιζε γρήγορη και συμφέρουσα προμήθεια των πρώτων υλών και μεριμνούσε για την δίκαιη κατανομή τους. Είναι προφανής και σαφής η ομοιότητα της διοικητικής αυτής δομής με την δομή λειτουργίας του Τάγματός μας αδδ.: μου.
Με αυτή την σύντομη αναδρομή αντιλαμβανόμαστε ότι η πιο ρεαλιστική θεωρία για την καθιέρωση του Ελευθεροτεκτονισμού σαν αδελφότητα είναι η εξέλιξη των συντεχνιών σε επαγγελματικές Στοές των λιθοξόων , οικοδόμων και των αρχι-«τεκτόνων» του Μεσαίωνα. Σύμφωνα με ημερολόγια μεσαιωνικών κτισμάτων σκώτων λιθοξόων ,ήδη από τα τέλη του του 14ου αιώνα οι αρχιμάστορες χτίστες αυτοί μαζευόταν σε καλύβες που ως χώροι συγκέντρωσης αποτελούσαν Στοές, για να τραφούν και να αναπαυθούν. Τον 15ο αιώνα τα αρχεία αυτών των τεχνιτών αναφέρονται σε φατρίες κτιστών (masons) . Στα τέλη του 15ου αιώνα η έννοια της Στοάς υπερέβη τον χώρο συγκέντρωσης και άρχισε να ορίζει την ομάδα λιθοξόων που συγκεντρωνόταν σ΄αυτόν χώρο για να ρυθμίζει τα της τέχνης της.
Με το πέρασμα του χρόνου οι Στοές άρχισαν να αναπτύσσουν «πρώϊμες» τελετές μύησης μαθητών και εισήγαγαν την μυστική λέξη αναγνώρισης σαν μέσο απόδειξης της ιδιότητάς του μέλους Στοάς και ως διασκεπτήριο της επαρκούς εκπαίδευσης στην τέχνη του λιθοξόου.
Στη συνέχεια και στα μέσα πιά του 17ου αιώνα υπάρχουν σαφείς ενδείξεις της παρουσίας μυστικής οργάνωσης των Ελευθεροτεκτόνων με τρείς συμβολικούς βαθμούς.
Οι συντεχνίες λοιπόν ήταν ο προθάλαμος θα λέγαμε για να καθιερωθεί ό όρος αδελφότητα στη συνέχεια, που δεν λειτούργησε σαν όρος και μόνο αλλά σαν μια πραγματικότητα σύσφιξης σχέσεων ανάμεσα στα μέλη των Στοών και έτσι η πρώτη Τεκτονική Μεγάλη Στοά στην ιστορία, η Μεγάλη Στοά της Αγγλίας, ιδρύθηκε προς τιμή του Γεωργίου του Α΄(1660-1727), πρώτου προτεστάντη βασιλέα της Μεγ. Βρετανίας. Επίσημα η Μεγάλη Στοά της Αγγλίας ιδρύθηκε ως η «Μεγάλη Στοά του Λονδίνου και του Γουέστμίνστερ» την ημέρα του Αγ. Ιωάννη του Βαπτιστή 24 Ιουνίου 1717. Η νέα Μεγάλη Στοά σαν βάση της είχε την «αλληλεγγύη» και την «αγάπη» μεταξύ των μελών της και σαν πεποίθηση την ελευθερία της σκέψης πέρα από πολιτικές και θρησκευτικές διχόνοιες. Ο χαρακτήρας της Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας έπαψε να είναι αυστηρά επαγγελματικός και τα εργαλεία που παλιότερα χρησίμευαν για οικοδομικές εργασίες, πήραν τον ρόλο των συμβόλων για την εξαγωγή ηθικών συμπερασμάτων και πνευματικής εργασίας.
Αργότερα άρχισαν να οργανώνονται και κάποιες άλλες Μυστικές Εταιρίες που ισχυρίζονταν πως προέρχονταν από Ιπποτικά Τάγματα. Αυτά από το 1721 άρχισαν να διαμορφώνουν ένα σύστημα που συνέπλεε με τον Ελευθεροτεκτονισμό . Αποτέλεσμα της διαδικασίας ήταν ο σχηματισμός του Σκωτικού Τύπου, ο οποίος άρχισε από το 1730 να εξαπλώνεται στην υπόλοιπη Ευρώπη.
Ύστερα από αυτό το μικρό ταξίδι στον χρόνο και στη στην ιστορία του Τεκτ.: επομένως στην προέλευση της αδελφότητας εντός των πρώτων Συμβ. Στοών είναι η στιγμή να επανέλθουμε στην δική μας Στ.: και να δούμε πως η έννοια της αδελφότητας βρίσκεται εδώ γύρω μας σε κάποια σύμβολα εντός του Ναού όπως για παράδειγμα σ αυτό της ροιάς (το ρόδι). Τι συμβολίζει λοιπόν αυτό;
Το ρόδι στο εσωτερικό του είναι διαιρεμένο σε πολλά «κελιά» η κυψέλες. Κάθε κελί περιέχει πολλούς χυμώδεις σπόρους που περιβάλλονται από ένα περίβλημα (περικάρπιο) με έντονο κόκκινο χρώμα. Τι συμβολίζει όμως αυτό;
Οι συμβολισμοί είναι πολλοί αδδ.: μου αλλά εμείς σήμερα θα μείνουμε σ’ αυτόν της ενότητας των τεκτόνων, διά μέσου της συνοχής, όπως εκφράζεται στους άρρηκτα συνδεδεμένους –ενωμένους γλυκούς σπόρους του καρπού αυτού. ΄Ένα σύνολο που αντιπροσωπεύεται άριστα από το ρητό «ένας για όλους και όλοι για έναν».
Οι αναρίθμητοι αυτοί γλυκείς σπόροι όμως μπορούν και κατά την γνώμη μου πρέπει, να αποσυμβολιστούν ως εξης: το γλυκό περίβλημα κάθε σπόρου που δίνει άλλωστε και τον γλυκό χυμό του καρπού, συμβολίζει την ατομική ποιότητα καθενός από αυτούς. Δηλαδή, αυτό το γλυκό περικάρπιο (περίβλημα), που βρίσκεται σε μια συνεχή εσωτερική διαπάλη με το ίδιο του το εσωτερικό στοιχείο (ευατό), δηλ. το πικρό και τοξικό σποράκι, συμβολίζει την αιώνια διαπάλη των αντιθέτων αλλά και της συμπληρωματικότητας του, τον νόμο δηλ. των αντιθέτων ζευγών.
Πνεύμα-Ύλη, Καλό-Κακό, Αρσενικό-Θηλυκό, κ.λ.π. .
Αυθόρμητα λοιπόν καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα, δεν υπάρχει ούτε μπορεί να λειτουργήσει η συλλογική ενότητα, η αδελφοσύνη (κυρίως καρπός) χωρίς την ατομικότητα (γλυκύς σπόρος) ούτε ατομικότητα (πικρός πυρήνας και γλυκό περικάρπιο) χωρίς τη δύναμη του συνόλου.
Η Στοά λοιπόν λειτουργεί σαν μια από τις πολλές κυψέλες του ροδιού με τα πολλά και γλυκά σποράκια ( τους αδδ.:) και το σύνολο αυτών αποτελεί το Τάγμα.
Είναι πολλοί οι παραλληλισμοί που μπορούν να γίνουν στο σημείο αυτό αλλά πρέπει να σταθούμε στο ερώτημα: Όμως πως επιτυγχάνεται αυτή η συνοχή των πολλών ετερόκλητων αυτών ποιοτήτων, θα λέγαμε, σε μια Στοά;
Στον Α! Βαθμό και συγκεκριμένα στις πρώτες στιγμές της μύησής μας, μας δίδεται η εντολή να σιωπούμε. Μας δίδεται με έντονο τρόπο επιτακτικά. Αυτό σημαίνει ότι η σιωπή είναι πρωταρχικό μέλημά μας. Εκείνη την ημέρα δεν γνωρίζαμε τι μπορεί να σήμαινε η επιταγή εκείνη αλλά πολύ σύντομα μαθαίνουμε ότι η σιωπή αυτή δεν είναι καθόλου αδρανής είναι ενεργή, δημιουργική. Μας δείχνει τον δρόμο και τον τρόπο του να ακούμε τον αδ.: μας, να παρατηρούμε προσεκτικά τόσο τα όσα λέγονται κατά τις συνεδρίες αλλά και τα δρώμενα. Αυτή η άσκηση, έτσι θα την ονομάσω, μας φέρνει αυτόματα κοντά. Μας διευκολύνει, εμάς τους νεόφυτους τότε, να γνωρίσουμε και να προσεγγίσουμε τους αδδ.: μας, να τους καταλάβουμε. Να γνωρίσουμε την χροιά της φωνής τους να εμβαθύνουμε σε όσα λέγονται, στις στιχομυθίες ανάμεσα στο Σεβ.: και τους αξξ.: .Ετσι ερχόμαστε κοντά βιωματικά και ίσως υποσυνείδητα , δεν αδιαφορούμε, δεν είμαστε εσωστρεφείς επικοινωνούμε με το βλέμμα, την ακοή, την καρδιά μας. Δεν προσποιούμαστε. Είμαστε ειλικρινείς.
Αυτή την εποχή (της μαθητείας μας) μπαίνουν τα θεμέλια της αδελφότητας , της ανοχής και συνοχής ανάμεσά μας. Δημιουργείται ο δεσμός μεταξύ των νέων μελών με τους παλαιότερους αδδ.: που και εκείνοι κάποτε πέρασαν από αυτό το στάδιο.
Και αφού μάθαμε να ακούμε προκύπτει το ερώτημα : συμφωνώ πάντα με αυτά που ακούω; Μου είναι πάντα κατανοητά; Αυτή είναι η επόμενη άσκηση αφού βάλαμε τα θεμέλια. Να βάλω στόχο μου να προσπαθήσω να εξελίξω την έννοια της ανοχής. Και από απλή έννοια να την κάνω αρετή. Όχι της στείρας υπομονής . (θα το ανεχθώ κι αυτό , θα το υποστώ). Εδώ υπάρχει μια μικρή παγίδα αδ.: μου μια πρόκληση θα έλεγα. Θα αφήσουμε την καρδιά μας ελεύθερη να ακολουθήση την ενεργητική ανοχή . Αυτής δηλ. που θα μας δώσει τα πρώτα ψήγματα Αγάπης πρός τον πλησίον και θα μας κάνει να εναρμονιστούμε για πρώτη φορά με κάτι διαφορετικό με κάτι και με κάποιον που μας ήταν άγνωστος μέχρι χθές και ίσως και να μας οδηγεί στα όρια της αντοχής μας.
Αυτό επιτυγχάνεται βάζοντας τον εαυτό μας σε μια ενδιάμεση κατάσταση. Κάτι σαν φίλτρο που αποτελεί προστατευτικό κάλυμμα αλλά και ταυτόχρονα και απορροφητικό κέλυφος των θετικών και αρνητικών στοιχείων. Η ανοχή λοιπόν είναι μια πρώτη επαφή με την προσπάθεια του καθενός να αντιληφθεί τον άλλο μέσα από μια κατάσταση, θεωρητικά ουδέτερη, αλλά ουσιαστικά ενεργητική: Της θέσεως δηλ. του εαυτού μας υπό συνεχή κρίση, αναζήτηση, δίνοντάς μας την ευχέρεια να «αλλάξουμε» τους «χάρτες» (ταυτότητα) του εγώ και του υπερεγώ μας, να αποδείξουμε με λίγα λόγια στους ίδιους μας τους εαυτούς ότι μπορούμε να μη μένουμε αδρανείς και να μη θέτουμε όρια στην αναζήτηση μας, στην αναζήτηση του ίδιου μας του εαυτού, που γι αυτό άλλωστε ερχόμαστε στον χώρο αυτό. Αυτή η προσπάθεια μας επιτρέπει να βελτιώσουμε την συμμετοχή μας σαν μονάδα στο Όλον. Η διαδραστικότητα αυτή της ανοχής (Μονάς-Όλον) είναι το κλειδί για να ενταχθούμε σ΄αυτό που λέμε αδελφότητα με την πνευματική έννοια του όρου. Τι προκύπτει από την εφαρμογή της αλληλοανοχής μεταξύ των αδελφών (με την προϋπόθεση ότι επιτυγχάνεται) ; προκύπτει αδδ.: μου η μεταξύ μας αρμονία. Οι εκφάνσεις αυτής στον Τεκτονισμό και ήδη από τον Α! Βαθμό αναδεικνύονται από την δυαδικότητα των αντιθέτων και αποτελούν τον θεμέλιο λίθο στον οποίο στηρίζεται ο θεσμός. Ας παρατηρήσουμε για παράδειγμα τις στήλες Β και J, Ήλιος – Σελήνη, Αρσενικό- Θηλυκό, μαύρο-άσπρο (Μωσαϊκό δάπεδο). Η ανάλυση αυτών των συμβόλων μας είναι ήδη γνωστή έχει γίνει από καταξιωμένους αδδ.: κατά καιρούς και δεν θα την επαναλάβω. Θα ήθελα μόνο να μείνω στην αρμονικότητα των συμβόλων αυτών μέσα από την δυαδικότητά τους, πως επιδρά αλλά και πως ευεργετικά εκδηλώνεται η αρμονία αυτή εντός της Στ.: αλλά και στον εαυτό μας.
Ο Rene Guenon στο βιβλίο του «Ο Συμβολισμός του Σταυρού», αναφέρει κάπου: «…για την ολοκλήρωση του όντος, τα συμπληρωματικά στοιχεία πρέπει στην πραγματικότητα να βρίσκονται σε τέλεια ισορροπία χωρίς κανένα από τα δύο να επικρατεί πάνω στο άλλο…» Αυτή η φράση αποτελεί πιστεύω τον κεντρικό άξονα πάνω στον οποίο κινείται η αρμονική συνύπαρξη των αντιθέτων ζευγών προς την τελείωση.
Ένα ακόμη «δυνατό» σύμβολο θα έλεγα είναι ο Θυσανωτός Κόρυμβος που περιβάλει και τις τέσσερις πλευρές του Ναού. Το σχοινί αυτό (που δεν είναι βέβαια ένα απλό σχοινί) χρησίμευε για την κατασκευή του εκάστοτε οικοδομήματος. Οι οικοδόμοι σημείωναν και οριοθετούσαν με αυτό , διαγράφοντας κύκλο, τον ιερό χώρο εργασίας τους που έπρεπε να καθορισθεί με ασφάλεια. Παρατηρούμε ακόμη ότι το σχοινί αυτό έχει και κάποιους κόμβους. Αυτοί υποδηλώνουν τα «σημεία» η τις γωνίες του κάθε οικοδομήματος κάτι σαν μεζούρα δηλ .η γεωμετρικό μέτρο. Με την μείξη όμως στον Τεκτονισμό των αποδεδεγμένων τεκτ.: ο Θυσ.: Κορ.: αποκτά και συμβολική σημασία. Συμβολίζει όντως την τεκτ.: Αλ.: που συνδέει και ενώνει όλους τους τεκτ.: ανά τον κόσμο . Έτσι συμβολίζεται η αρμονική ένωση όλων αυτών των αντιθέτων, διαφορετικών ανθρώπων (μονάδων) σε ένα σύνολο παγκόσμιο που δεν χωρίζει, αλλά αντίθετα ενώνει. Που σέβεται τον άνθρωπο σαν ατομικότητα αλλά και που διδάσκει τον σεβασμό σε πανανθρώπινες αξίες, που ισορροπεί στα αντίθετα αλλά και δίνει ισορροπία σε αυτά.
Ειδικά στην Μεγ.: Τεκτ.: ΄Αλυσο όπου νεόφυτοι και παλιαότεροι αδδ.: από άλλες χώρες άλλους πολιτισμούς ήθη και θρησκείες μένουν εκεί με χέρια πεπλεγμένα και ακούγεται (αποσπασματικά θα αναφέρω κάποια σημεία) η φωνή του Σεβ.: Διδ.: …. Η αρμονία, η ένωσις και η ομόνοια ας είναι ο τριπλούς δεσμός ο συνεχων όλους τους κρίκους της Παγκοσμίου Τεκτονικής Αλύσου κατά το Μέγα Τεκτ.: ΄Εργο….. Αδελφοί μου, η Άλυσος αυτή μας ενώνει πέραν του χώρου και του χρόνου……… Αδελφοί μου, ορατοί και αόρατοι , παρόντες δια του σώματος ή δια του πνεύματος, θα αγρυπνήσωμεν από κοινού εις τον ύπνον των σνθρώπων……Εις έναν κόσμον όπου δεσπόζει η ύλη, όπου κυριαρχεί η δύναμις του ισχυροτέρου και διακονείται το ψεύδος, δίδομεν όρκον να τηρήσωμεν λαμπράν και δυνατήν την φλόγα της Συμπαντικής Αγάπης και του Ανθρώπινου πνεύματος.
Δεν ξέρω αν τα κατάφερα να σας πάρω μαζί μου σ’αυτό το ταξίδι για την τήρηση και διατήρηση της αδελφοσύνης μεταξύ μας. Ξέρω όμως ότι εγώ το έκανα μαζί σας.
Ανθολόγησε ο Mercurius Astrologus 1638 http://freemasonastrology.wordpress.com