"μεταβάλλον αναπαύεται" δηλ. "αφού επιφέρει την μεταβολή αναπαύεται"

 

Το απόσπασμα αυτό διασώθηκε από τον Πλωτίνο στις Εννεάδες.
Αυτό ανήκει στα αποσπάσματα του Ηράκλειτου που αναφέρονται στο πυρ. Το παραπάνω απόσπασμα είναι σε αρμονία προς το απ.30 που μας λέει ότι το πυρ ανάβει και σβήνει με μέτρα. Κατά συνέπεια ανάμεσα στα διαστήματα της αφής και της σβέσης του πυρός, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αναπαύεται, δηλ. βρίσκεται σε λανθάνουσα κατάσταση, δεν σβήνει δηλ. αλλά λειτουργεί, ακόμα και αναπαυόμενο. Είναι αυτό που λέει ο Ηράκλειτος, ο "πρηστήρ" αυτός που συντηρεί την αιώνια φλόγα, στα κατώτερα πεδία της ύλης του σύμπαντος κι ακόμα στα κατώτερα πεδία της ύλης της γης. Ναι ανάμεσα στη δομή του πλανήτη μας, το μεταβαλλόμενο Πυρ, διατηρεί ακοίμητη τη φωτιά και τη δύναμη του, αναπαυόμενο. Και εμείς

οι άνθρωποι καίτοι καθημερινά ζούμε με τον Λόγο και εξ αιτίας αυτού, μοιάζουμε σαν να έχουμε μια δικιά μας χωριστή φρόνηση, γιατί δεν τον αναγνωρίζουμε τον Λόγο και απ' αυτή την έλλειψη κατανόησης, πορευόμαστε δρόμο που δεν συντονίζεται με τον παγκόσμιο ρυθμό. Έτσι θεωρούμε τους εαυτούς μας πανευτυχείς, αυτάρκεις απόλυτα ατομικοποιημένους και πολλές φορές αυτοδύναμους και πολύ δυνατούς, αν μάλιστα αυτή η παντοδυναμία και η αίσθηση δύναμης, στηρίζεται είτε σε κάποια οικονομική επιφάνεια, είτε σε κάποια φανατική ιδεολογία ή θρησκευτική τοποθέτηση είτε σε αφόρητη έξαρση του Εγώ.
Και οι τρεις αυτές καταστάσεις είναι κατ' εξοχήν ολέθριες για την ουσιαστική κατανόηση της γνώσης. Βλάπτουν και οι τρεις τους την κατανόηση το ίδιο. Αλλά ο Λόγος που εμείς προσπαθούμε στην επίγεια ζωή μας με μια τέτοια τεχνική, κι αναφέρομαι και στις τρεις περιπτώσεις, να τον παρακάμψουμε, δεν παρακάμπτεται έτσι. Όχι δεν παρακάμπτεται έτσι, θέλουμε ή δεν θέλουμε. Ο Λόγος αυτός περιέχει σαν απαράβατο όρο του, την καταστροφή των μορφών, το θάνατο των μορφών και φυσικά, αφού μέσα σ' αυτές τις μορφές καταλέγεται και ο συγκεκριμένος, ο κάθε συγκεκριμένος, άνθρωπος, τότε τρομάζουμε, γιατί με όσα υλικά αποθέματα κι αν έχουμε, δεν μπορούμε να κάνουμε την υπέρβαση του αναπότρεπτου θανάτου. Πάνω σ΄αυτό το θέμα, η εκκλησία στην νεκρώσιμη ακολουθία, έχει μια φοβερή φράση: "..θρηνώ και οδύρομαι όταν εννοήσω τον θάνατον..". Ναι θρήνος και οδυρμός ακολουθεί όποιον προσπαθεί να κάνει την υπέρβαση του παγκόσμιου σχεδίου, που από ορισμό έχει τον όρο της καταστροφής των μορφών, με τέτοια τεχνική, που ανάφερα πιο πάνω. Μα πως μπορεί να γίνει αυτή η υπέρβαση, θα ρωτήσει ίσως κάποιος και με το δίκιο του.
Η απάντηση είναι: Με την άμεση κατανόηση του Λόγου, του παγκόσμιου ρυθμού, αυτού που έχει σαν βασικό δεδομένο την καταστροφή των υλικών μορφών, μέσα στη αέναη πορεία του σύμπαντος. Ο πρώτος στη τάξη, ο Χριστός, είναι αυτός που δίδαξε αυτή την κατανόηση του θανάτου των μορφών, αυτός αυτός που με την τελευταία ζωή του πάνω στο πλανήτη γη, μας έδειξε την πορεία που πρέπει ο καθένας ν' ακολουθήσει για την τελείωση ή για να δικαιωθεί την βασιλεία. Ο Χριστός γεννήθηκε σε μια ταπεινή γωνιά της γης και σε ένα ταπεινό στάβλο αλόγων, όπου τα συμπαθή αυτά τετράποδα, κατουρούσαν και κόπριζαν ανεξέλεγκτα, όπως ακριβώς το ορίζει ο Λόγος ή το σχέδιο γι' αυτά. Εκεί ακριβώς στο κέντρο της λάσπης και στην πιο ξεχωριστή μορφή της γεννιέται αυτή η από πολύ χρόνο καθαγιασμένη ψυχή, για να υπηρετήσει την ανθρωπότητα και πάλι. Αυτή η ψυχή, διαγράφει την πορεία της πάνω στη γη και καταλήγει στον σταυρικό θάνατο, δηλ. στο θάνατο της μορφής, της υλικής μορφής, την οποία έχει περιβληθεί. Και μετά τον μορφικό θάνατο, ανασταίνεται και ήταν αυτή ηυ πιο μεγάλη απόδειξη ότι η κατανόηση του θανάτου των μορφών, καταλήγει στην κατανόηση της αληθινής σύστασης του σύμπαντος. Η απόδειξη, όχι γι' Αυτόν αλλά για μας στους οποίους απευθύνθηκε.
Ο υμνωδός θα γράψει για το θέμα αυτό "...θανάτω θάνατον πατήσας..." που σημαίνει ότι ο Χριστός, δια του μορφικού θανάτου του, μας έδωσε το δρόμο για το κατόρθωμα αυτό. Με το να καταπατήσει το θάνατο κανείς, με λίγα λόγια να κυριαρχήσει πάνω στο θάνατο, δηλαδή με τη κατανόηση του σχεδίου, που θεσπίζει τον θάνατο των μορφών, ξέφυγε σε άλλη διάσταση, σε εκείνη τη διάσταση που θάνατος στην ουσία δεν υπάρχει. Και σαν να επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές, ο Χριστός δηλώνει, "...αμήν αμήν λέγω υμίν, εάν τις τον λόγον τον εμόν τηρήση, θάνατον ου μη θεωρήση εις τον αιώνα".
Που σημαίνει ότι ότι η αληθινή γνώση του παγκόσμιου ρυθμού, που εκφέρεται με τα διδάγματα του Χριστού, αυτού που κατέγνωσε τον θάνατο των μορφών και αναστήθηκε πάνω απ' αυτόν τον θάνατο, αποτελεί τον μοναδικό τρόπο, για να ξεπεράσει, όποιος ενδιαφερόμενος γι' αυτό, τον θάνατο. Ο θάνατος είναι αναγκαίο στοιχείο για την πρόοδο και την αέναη ροή του κόσμου, την ομαλή εξέλιξη του παγκόσμιου ρυθμού...

[Ηράκλειτος Απ. 84α]