Αυτή η λέξη κάνει τους ευσεβείς να φοβούνται, τους αφελείς να φαντάζονται, τους αγνοούντας να καταλαμβάνονται από τρόμο. Πρέπει, για τρίτη φορά, πριν αρχίσω να γράφω για τον Τεκτονισμό, να ξανακάνω μια δήλωση: «Δεν είμαι μασόνος». Κι αυτό γιατί πολλές φορές μερικοί αναγνώστες μου, μου γράψανε ότι «για να τους βλέπω συμπαθώς, ορισμένως είμαι κρυπτομασόνος».
Έχω την αρετή να γράφω πάντα με απόλυτη ειλικρίνεια εκείνο που πιστεύω. Κι ακόμα κάτι: Να είμαι αντικειμενικός, χωρίς συμπάθειες ή αντιπάθειες για ορισμένα πράματα. Αν ήμουν μασόνος ή αν ήμουν κομμουνιστής ή οτιδήποτε, θα το έλεγα καθαρά και ξάστερα, χωρίς να ντρέπομαι, να κρύβομαι ή να φοβούμαι, γιατί νομίζω ότι όποιος γράφει, έτσι πρέπει να κάνει και να μην προδίνει τα «πιστεύω» του. Κι εγώ το μόνο που πιστεύω φανατικά είναι η ελληνικότητα μου, όχι παθιασμένη και αχαλίνωτη όπως μερικών, αλλά τίμια και αγνή.
Για πρώτη φορά, με τις μυστικές εταιρίες, γράφω μια μελέτη σε σοβαρό τόνο, χωρίς σάτιρα ή σαρκασμό. Όπως θα το διαισθάνονται όσοι αναγνώστες μου δεν «θέλουν να το καταλάβουν», θα αναγνωρίσουν ότι μου τρώει πολλή μελέτη και πολύν κόπο καταβάλλω για να κρατήσω αυτή τη σειρά σε μια γραμμή αληθινής μελέτης. Δεν κάνω λοιπόν χατίρια στους μασόνους, δεν κάνω στους Χριστιανούς, δεν κάνω στους υπερπατριώτες και τους υπερκομμουνιστές, δεν κάνω παρά μια δουλειά με βάσεις. Όταν μετά επτά - οκτώ συνέχειες τελειώσει η δουλειά αυτή θα ξαναγυρίσουμε στο εύθυμο, να ξαναβρούνε τον Τσιφόρο που ξέρανε. Ίσως να 'ναι και λίγος εγωισμός αυτή η σειρά, βλέπεις πάντα οι κωμικοί θέλουν να παίξουνε δραματικό ρόλο και οι δραματικοί κωμικό. Κι ακόμα έχω να προβάλω για δικαιολογία ότι πέρασα μια πολύ σοβαρή αρρώστια που χρειάστηκε πολύ χρόνο για να με ξαναφέρει στον εαυτό μου. Ίσως η σοβαρότητα, λοιπόν, να οφείλεται σε ψυχολογικές αιτίες. Κάθε άνθρωπος, θέλει δεν θέλει, έχει τις αδυναμίες του.
Σε αντάλλαγμα, οι αναγνώστες μου πάλι, ας παραδεχτούνε ότι μάθανε όπως κι εγώ άλλωστε, διαβάζοντας για να γράψω τρομερά πράματα με τη σειρά αυτή, που είναι απόλυτα αυθεντική. Να λοιπόν μια καλή μου πράξη.
Δεν είμαι μασόνος, το επαναλαμβάνω, αλλά δεν παραδέχομαι ότι η Μασονία είναι μια «κακή και φθοροποιός εταιρία». Αντίθετα έχει ανθρωπιστικές αρχές και πάντα καλούς σκοπούς. Αν έρχεται σε σύγκρουση με τα φανατικά χριστιανικά βιβλία, αυτό δεν είναι ελάττωμα αλλά προσόν της. Γιατί υπάρχουν ένα σωρό χριστιανοί που υπερακοντίζοντες γίνονται υπερχριστιανοί και κάνουν θετική ζημιά στην χριστιανική ιδέα, την αγνή και αγαθή. Αυτά πριν αρχίσουμε να μιλάμε για τον Τεκτονισμό. Και τώρα στο θέμα μας.
Η Μασονία έχει κι αυτή τα παραμύθια της. Το κυριότερο είναι οι προγονοί της. Και ο πρόγονος αυτός, ο μυθικός, είναι ο Χιράμ, ο αρχιτέκτων του ναού της Ιερουσαλήμ, που έζησε ένα μεγάλο ερωτικό ρομάντζο με τη βασίλισσα του Σαβά. Αυτά όλα τα διηγείται ο Ραγκόν, ένας διάσημος Γάλλος μασόνος του περασμένου αιώνα. Είναι φυσικά παραμύθια:
«Είχαμε ένα επιδέξιο αρχιτέκτονα, ένα μεγάλο και αξιοσέβαστο δάσκαλο γεμάτο χαρίσματα και ταλέντο, που τον κάνανε να φτάσει την τελειότητα. Τ' όνομα του ήταν Χιράμ. Ερχόταν από μια χώρα που γεννιέται το φως, δούλευε εφτά χρόνια για να χτίσει ένα ναό (της Ιερουσαλήμ), οι εργάτες του ήταν αμέτρητοι, τους είχε χωρίσει σε τρεις κατηγορίες: Βοηθούς, συντρόφους και μαστόρους. Κάθε μια από τούτες τις κατηγορίες είχε τ' όνομα της και με αυτό το όνομα πληρωνόταν ανάλογα.
Η δουλειά έφτανε στο τέλος της, όταν τρεις "σύντροφοι", δυσαρεστημένοι από την πληρωμή τους κι ανυπόμονοι που δεν γίναν ακόμα μαστόροι, σκεφτήκανε να εκβιάσουνε τον δάσκαλο Χιράμ και να του αποσπάσουνε την υπόσχεση ότι θα τους προβιβάσει. Επειδή ξέρανε ότι κάθε μεσημέρι ο Χιράμ, την ώρα που λείπανε οι εργάτες του, πήγαινε να επιθεωρήσει το κτίριο και τη δουλειά, αποφασίσανε, για να πραγματοποιηθούνε το σχέδιο τους, να καθίσουνε στις τρεις μεγάλες πύλες του ναού και να τον περιμένουνε.
Ο Χιράμ μπήκε από την πόρτα του Νότου το άλλο μεσημέρι. Εκεί βρήκε έναν από τους τρεις συντρόφους, που του ζήτησε με φοβέρες και βίαιο τρόπο να του υποσχεθεί ότι θα τον κάνει μάστορα. Ο Χιράμ απάντησε ότι δεν γίνεται μ' αυτό τον τρόπο η δουλειά του και ότι έπρεπε να περιμένει και να ζητήσει αυτό που επιθυμούσε με καλό τρόπο. Τότε ο σύντροφος θύμωσε και τον χτύπησε στο λαιμό μ' ένα χάρακα που είχε κρεμασμένο απάνω του. Φοβισμένος ο Χιράμ έφυγε και έτρεξε προς την άλλη πύλη, όπου συνάντησε τον δεύτερο σύντροφο και όπου γίνανε περίπου τα ίδια και μ' αυτόν. Κι ο δεύτερος σύντροφος τον χτύπησε στο στήθος δυνατά μ' ένα σιδερένιο λοστό. Ο Χιράμ τρέχοντας έφυγε στην τρίτη πύλη. Εκεί ο τρίτος σύντροφος, που αντιμετώπισε την ίδια άρνηση, τον χτύπησε τόσο δυνατά στο μέτωπο που τον σκότωσε.
Οι τρεις δολοφόνοι φοβηθήκανε. Όχι μόνο δεν καταφέρανε ν' αποσπάσουνε την υπόσχεση του δασκάλου, αλλά κάναν κι ένα άσκοπο έγκλημα, χωρίς κανένα κέρδος.
Μόνοι όπως ήταν μέσα στο κτίριο, πήρανε το πτώμα, το κρύψανε στα υπόγεια και τη νύχτα το μεταφέρανε έξω από την πόλη και το θάψανε σ' ένα δάσος, φυτεύοντας πάνω στον τάφο ένα κλωνάρι ακακίας.
Η απουσία του Χιράμ κι η απουσία των τριών δολοφόνων παρατηρήθηκε από τους εργάτες, που καταλάβανε ότι κάτι κακό είχε συμβεί στον δάσκαλο. Αυτή ήταν μια τρομερή καταστροφή γιατί ο ναός δεν είχε ακόμα τελειώσει.
Τότε οι μαστόροι συγκεντρώθηκαν όλοι στη μεσαία μεγάλη αίθουσα που για ένδειξη πένθους τη ντύσανε μαύρη. Κι αφού κλάψανε και θρηνήσανε, αποφασίσανε να ψάξουνε για να βρουν το πτώμα του άτυχου αρχηγού τους και να του κάνουνε μια κηδεία άξια του μεγαλείου του. Έτσι, εννέα μαστόροι διαιρεθήκανε σε τρεις ομίλους ανά τρεις και βγήκανε να βρούνε το πτώμα...».
Έτσι διηγείται τον μύθο του Χιράμ ο Ραγκόν. Με τη διαφορά ότι αυτό τον μύθον δεν τον αναγνωρίζουνε όλες οι μασονικές στοές, ούτε τον αναφέρουνε. Γιατί παράλληλα μ' αυτόν υπάρχουνε κι άλλοι ένα σωρό μύθοι, που δεν έχουνε καμιά σχέση με τον Χιράμ. Ο Σκωτσέζος Κάντος, μασόνος του 30ού βαθμού, δέχεται τη γέννηση της Μασονίας από το ναό του Σολομώντος, αλλά όχι με τον ίδιο τρόπο. Ο Ναπολέων που η κατάταξη του στους μασόνους αποτελεί μυστήριο, δεχόταν κι αυτός τη γέννηση του Μασονισμού από την Ιερουσαλήμ και μάλιστα έστειλε μια σημαντική στρατιωτική αντιπροσωπεία στην κηδεία του Ζακ Ντε Μολέυ, μεγάλου διδασκάλου του τάγματος του Ναού, ενώ αντίθετα ο Ανρύ Μαρτέν, μεγάλος Γάλλος ιστορικός του παρελθόντος αιώνος, ισχυρίζεται ότι ο Τεκτονισμός ανάγεται από την αδελφότητα, την «Μασσενί του Αγίου Γκραάλ», μια ασκητική ιπποτική οργάνωση που την περιγράφει στο βιβλίο του «Τιτυρέλ» ο Γερμανός επικός ποιητής Βολφραμ φον Εσενμπάχ.
Πολλές παραδόσεις, ανάλογα με τα Τάγματα, τις Στοές, τους τόπους και τον χρόνο έχουνε δημιουργηθεί γύρω από τους προγόνους και τη γέννηση του Τεκτονισμού. Άλλοι θέλουνε να από δώσουνε τη γέννηση του στους Γνωστικούς, άλλοι στους Σταυροφόρους κλπ. Δεν υπάρχει δηλαδή ενιαίος μύθος. Ενώ, αντίθετα, υπάρχει θετική ιστορία, όπως θα δούμε παρακάτω...
Η ιστορία της Μασονίας είναι, γεμάτη καταπληκτικές παραδόσεις και μύθους, γεμάτη παραγνωρισμένες αλήθειες και πλάνες, γεμάτη κατηγορίες και μίση.
Αδύνατο βέβαια να περιλάβει κανείς αυτή τη σύγχυση σ' ένα κεφάλαιο. Θα λέγαμε ακόμα και σ' ένα ολόκληρο βιβλίο. Οι σημερινοί μασόνοι, ανάλογα πάντα με τις στοές στις οποίες ανήκουν, ακούν, ακούνε συχνά κάθε είδους διήγηση και είναι ακόμα και για ι ους ερευνητές που ανήκουν στην οργάνωση, σχεδόν αδύνατο να διαμορφώσουνε μια καθαρή και σωστή γραμμή πάνω στην ιστορία της Μασονίας.
Το γεγονός είναι ένα: Η Μασονία ξεκινάει, κατά τις πιθανότερες εκδοχές, από τον Μεσαίωνα. Και ξεκινάει από τους οργανικούς τεχνίτες των μεγάλων καθεδρικών ναών εκείνης της εποχής, τους σημαντικούς, βέβαια, δηλαδή αρχιτέκτονες, μηχανικούς, πρωτομαστόρους, αρχιτεχνίτες και ειδικευμένους εργάτες, που φαίνεται ότι κατείχαν μεταξύ τους επαγγελματικά μυστικά αφ' ενός και σημεία αναγνωρίσεως των ικανοτήτων τους αφ' ετέρου.
Κ έτσι άρχισε, το πράμα τελικά στην Αγγλία του 17ου αιώνα αρχικά. () Μασονισμός διαμορφώθηκε από επαγγελματική μυστική οργάνωση, μη γνωστή ακόμα στους πολλούς, σε μυστική εταιρία που ξέφυγε από τα επαγγελματικά πλαίσια και απλώθηκε σε κοινωνικά πεδία.
Από δω και πέρα, η «κατασκευή» δεν είχε πια παρά μόνο συμβολικό χαρακτήρα. Το γεγονός φαίνεται με την πρώτη ματιά πανό, αλλά έτσι ακριβώς έγινε. Από επαγγελματισμό σε κοινωνική οργάνωση που κράτησε μόνο συμβολικά τα «μυστικά» και πλουτίστηκε πια με κανόνες κοινωνικούς ή κανόνες ιπποτικούς, ανάλογα πια με τις απαιτήσεις της μορφής που πήρε.
Να το αναλύσουμε καλύτερα. Κάποτε υπήρχε το Σώμα το Σώμα των Ιπποτών της Μάλτας, που υπάρχει και σήμερα. Όταν έγινε αυτό Σώμα των Ιπποτών, ο πρωταρχικός του κανόνας, για τα μέλη φυσικά, ήταν να μάχονται πάνω στο άλογο. Αλλά με τον καιρό τα άλογα καταργηθήκανε. Το σώμα όμως έμεινε. Σήμερα οι Ιππότες της Μάλτας δεν μάχονται πια πάνω στο άλογο, θα 'τανε γελοίο. Κρατήσανε όμως και το σώμα και ορισμένους κανόνες του και ορισμένα μυστικά και ορισμένα τελετουργικά και τ' αλλάξανε σύμφωνα με τις απαιτήσεις της εποχής.
Ε, λοιπόν, το ίδιο έγινε και με τη Μασονία. Δεν κτίζονται πια καθεδρικοί ναοί, όπως τότε, αλλά έμεινε η οργάνωση που άλλαξε και διαμορφώθηκε σύμφωνα με τις σύγχρονες απαιτήσεις. Αυτή η αλλαγή δεν έγινε απότομα, έγινε με τον καιρό κι όσο άλλαζε η ζωή τόσο άλλαζαν και οι κανόνες του Μασονισμού, που δεν κράτησε παρά λίγα από τα αρχικά του, και τα κράτησε σαν σύμβολα πια και όχι σαν ανάγκη υπάρξεως. «Η σμίλευση τη σκληρής πέτρας», που την έχουν σήμερα σαν σύμβολο, είναι κάτι που προέρχεται από τότε. Αλλά το εσωτερικό, η μέσα μορφή του Μασονισμού, πάντα αλλάζει και παρακολουθεί την εποχή του. Δηλαδή μένουνε κάποιοι τύποι, αλλά μεταμορφώνεται συνεχώς η ουσία.
Μένουν ακόμα ανάλλαγα τα ιδανικά της οργανώσεως. Και αυτά βέβαια πλουτίζονται και διαμορφώνονται σύμφωνα με την εξέλιξη της ανθρωπότητας. Αλλά σαν ιδανικά πρωταρχικά, είναι πάντα τα ίδια, αφού κι ο Μασονισμός δεν είναι παρά μια φιλοσοφική θεωρία και μια εφαρμοσμένη μάλιστα κοινωνική εξωτερίκευση.
Κι αυτό να το καταλάβουμε: Ας πούμε ο Χριστιανισμός. Έχει ορισμένα ιδανικά. Με τους αιώνες αλλάξανε πολλά μέσα στον ίδιο τον Χριστιανισμό, αλλά η ουσία, το ιδανικό, η φιλοσοφία του σαν θρησκείας, έμενε η ίδια. Πράγματα που δεν τα παραδεχότανε καν η Χριστιανική Εκκλησία -π.χ., χάρτης του Πτολεμαίου αναγκάστηκε να τα παραδεχτεί αργότερα. Εφαρμογές πρακτικές που θα φαινόντουσαν τερατώδεις μπήκανε στη μέση. Ας πούμε το ηλεκτρικό, που πήρε τη θέση των κεριών στους πολυελαίους.
Όπως λοιπόν το κάθε τι το διέπει η εποχή του, έτσι έγινε με τον Τεκτονισμό. Αλλιώς ξεκίνησε και αλλιώτικα διαμορφώθηκε. Δυστυχώς για την ιστορική έρευνα, μπήκανε στη μέση τόσα, ειδικά στην περίπτωση του Μασονισμού, που δεν είναι δυνατό να βρεθεί μια θετική άκρη. Κι επειδή η αρχική βάση του Μασονισμού είναι να μη ρωτά ο ένας τον άλλο, ακόμα και μεταξύ τους, η σύγχυση έγινε ακόμα μεγαλύτερη.
Όσο λοιπόν κι αν λέει κανείς, Τέκτων ή μη Τέκτων, για τον Τεκτονισμό, δεν μπορούνε να εξακριβωθούνε και δεν γίνεται να βγει κάποιο θετικό συμπέρασμα. Κι επειδή -όπως θα δούμε-πολλοί τον μισούνε, γιατί πάει κόντρα στις ιδέες τους, θρησκευτικές ή κοινωνικές ή εθνικιστικές, πολλοί τον φορτώνουν με εγκληματικά παραμύθια. Ο Μασονισμός δεν μπορεί να μείνει αψεγάδιστος, και μάλιστα από ψεγάδια στα οποία δεν έχει καμιά απολύτως ανάμιξη...
Οι παράξενες αρχικές παραδόσεις του, βασισμένες πάνω στην «Τέχνη του κτίζειν», πλουτιστήκανε μέσα στη σκοτεινή εποχή που γεννήθηκε μ' ένα σωρό ιπποτικά, αλχημιστικά, θεοσοφικά παραμύθια. Ένας σοβαρός ιστορικός δεν θα μπορέσει ποτέ να χωρίσει τούτα τα παραμύθια και να βγάλει ένα συμπέρασμα. Οι τρεις αρχικοί ανώτεροι βαθμοί, του Μαθητευομένου, του Σύντροφου και του Μάστορη, έμειναν ακόμα και σήμερα με διάφορα ονόματα και διάφορες άλλες υποδιαιρέσεις. Οι ανώτατοι βαθμοί διαμορφώνουν εκείνο που λέγεται «Σκωτικισμός». Και η λέξη αποδίνεται, χωρίς άλλο, στη Σκωτία, όπου κατά τα φαινόμενα, πήρε βασικά τη σημερινή της μορφή η Μασονία.
Το γεγονός είναι ότι ο Τεκτονισμός έχει κάποια σχέση με τους Ροζ - Κρουά που έχουνε αναφέρει στα προηγούμενα κεφάλαια αυτής της μελέτης, θρύλοι και παραδόσεις, συγγενείς των δυο αυτών οργανώσεων, βρίσκονται συχνά. Αν οι Ροζ - Κρουά σβήσανε από την ουσιαστική δράση, δεν είναι καθόλου παράξενο να οφείλουνε την παρακμή τους στη Μασονία, που τους διαδέχτηκε. Ο Κάρολος - Εδουάρδος Στιούαρτ, μεγάλος των Ροζ - Κρουά, είναι καθαρά Σκωτσέζος και τον δέκατο όγδοο αιώνα βρίσκεται στη Σκωτία, βαθμοφόρος των μεγάλων Μασόνων. Στα αρχεία της πόλεως του Καλαί βρέθηκε ένα ιδρυτικό δίπλωμα των Μασόνων της πόλεως της Αρράς, με ημερομηνία 13 Φεβρουαρίου 1745, που υπό -γράφεται από τον προϊστάμενο της Εκκλησίας των Ιακωβιτών, σαν μεγάλο δάσκαλο των Μασόνων. Και το περίεργο είναι ότι μέσα στις υπογραφές που ακολουθούν, βρίσκεται και η υπογραφή του κυρίου Ντε Ροβεσπιέρ, δικηγόρου και πατέρα του Ροβεσπιέρου της Επαναστάσεως.
Ουσιαστικά ο Τεκτονισμός φούντωσε τον 18ο αιώνα και τότε πήρε αίγλη, μεγάλους βαθμούς και μεγάλο άπλωμα. Με τη διαφορά ότι σύγχρονα αυτή την εποχή έγινε μεγαλοπρεπής και χαώδης. Πολλοί αδελφοί μπαίνουν μέσα στην οργάνωση, αλλά όλοι δεν είναι αγνοί ιδεολόγοι. Υπάρχουν και κατεργάρηδες, όπως ο Καλιόστρο, που προσπαθούν να μετατρέψουνε τον Μασονισμό σε οργάνωση καθαρά συμφεροντολογική για τους ίδιους. Κι εδώ ακριβώς δίνονται οι πρώτοι μεγάλοι, και σημαντικοί βαθμοί της αδελφότητας. Έναν αιώνα η Μασονία χόρεψε έτσι, χωρίς καμιά τάξη, μέσα σ' ένα χάος βαθμών, ιδεών, οπαδών, παραδόσεων και απειθαρχίας. Και μόνο τον δέκατο ένατο αιώνα αρχίζει να μπαίνει κάποια τάξη και κάποια θετική πορεία στην οργάνωση. Καινούργια ήθη, καινούργιοι κανόνες, καινούργιοι άνθρωποι, ακόμα και καινούργιοι βαθμοί, όπως ο βαθμός Μισραίμ, 90 βαθμών, προστίθενται. Διατηρούνται βέβαια και πολλά από τα παλιά. Αλλά η Μασονία διαμορφώνεται πια.
Δεν υπάρχουν μυστικές δοξασίες στη Μασονία. Κείνο που υπάρχει είναι μια σειρά από μυστικά. Τελετουργικά, συμβολικά, αναγνωριστικά, φράσεις σημαδιακές των διαφόρων βαθμών ή στοών, αυτά τα τέτοια. Όλ' αυτά που απαγορεύεται να τ' αναφέρεις ή να τ' ανακοινώσεις ή απλώς να τα πεις, αποτελούνε ένα είδος ενώσεως των μελών, αλλά δεν έχουνε καμιά δογματική έννοια.
Βέβαια πολλοί δεν τηρήσανε τις προσταγές και σιγά - σιγά αυτά τα ασήμαντα κατά βάθος μυστικά διέρρευσαν. Σήμερα, ένα σωρό άτομα που δεν είναι μασόνοι -κι εγώ ακόμα-ξέρουν τα περισσότερα από τα μυστικά αυτά. Βιβλία γραφτήκανε, σύμβολα αποκαλυφθήκανε, αναγνωριστικά σημεία γίνανε γνωστά.
Κι ακριβώς επειδή όλ' αυτά δεν έχουν καμιάν ουσιαστική σημασία κι οι ίδιοι οι μασόνοι δεν ενοχλούνται καθόλου που τους αποκαλύπτουνε τα «σοβαρά μυστικά τους». Οι αδιάκριτοι που τα φανερώνουνε δεν έχουνε να κερδίσουνε τίποτα απ' αυτά, αφού δεν είναι παρά ένα είδος «παγνίδι» όλη τούτη η διαδικασία των μεγάλων δήθεν μυστικών. Κι από την άλλη μεριά, οι μασόνοι ξέρουν να ξεχωρίζουν μεταξύ τους και αμέσως μπορούν ν' αποκαλύψουν αν εκείνος που έμαθε μυστικά τους είναι ή δεν είναι δικός τους. Αν υποθέσουμε ότι κάποιος μη μασόνος χώνεται μέσα σε μια στοά και γνωρίζει όλα τα σημεία αναγνωρίσεως, πάλι θα προδοθεί, γιατί κάπου, σε κάποια λεπτομέρεια, θα τον πιάσουνε. Φυσικά δεν πρόκειται να κακοπάθει, αφού οι μασόνοι, παρ' όλες τις ψεύτικες κατηγορίες που τους φορτώνουνε, δεν είναι ούτε δολοφόνοι, ούτε εκδικητικοί. Απλώς θα γελοιοποιηθεί και θα αποπεμφθεί...
Θα φανερώσουμε μερικούς από τους βαθμούς της Φραγκομασονίας, έτσι όπως τους ξέρουμε: Μαθητευόμενος.
Σύντροφος.
Διδάσκαλος.
Τέλειος διδάσκαλος.
Έμπιστος γραμματεύς.
Πρεβότος (αστυνόμος) ή δικαστής.
Επιθεωρητής κτιρίων.
Εκλεκτός των εννέα.
Εκλεκτός διάσημος των δεκαπέντε.
Εκλεκτός ιππότης.
Μέγας διδάσκαλος αρχιτέκτων.
Ιππότης του βασιλικού θυρεού.
Μέγας εκλεκτός ή ανώτατος μασόνος (κτίστης).
Ιππότης της Ανατολής ή του Ξίφους.
Ιππότης της Ιερουσαλήμ.
Ιππότης της Ανατολής και της Δύσεως.
Ιππότης Ροζ - Κρουά.
Μέγας ποντίφηξ της εκλεκτής Ιερουσαλήμ.
Αξιοσέβαστος μέγας διδάσκαλος όλων των Στοών.
Νοαχίτης ή Ρώσος ιππότης.
Βασιλικός ιππότης ή πρίγκιψ του Λιβάνου.
Ιππότης του ιπταμένου όφεως.
Κι ένα σωρό τέτοια, που φτάνουν στον ανώτατο βαθμό του Άξιου Γενικού Επιθεωρητή.
Βέβαια αυτοί οι βαθμοί παίρνουνε άλλα ονόματα, ανάλογα με τον τόπο, τη στοά, κλπ. Οι τρεις όμως αρχικοί, δηλαδή Μαθητευόμενος, Σύντροφος και Μάστορης, μένουν παντού σαν βάση ξεκινήματος μέσα στην αδελφότητα.
Οι βαθμοί έχουνε απλώς συμβολικό χαρακτήρα, ίσως κι έναν εσωτερισμό, που αφορά την κατάρτιση του μέλους, του αδελφού. Και ανάλογα με τούτη την κατάρτιση δίνονται οι ανώτεροι βαθμοί, μέσα σ' ένα συμβολικό παιγνίδι γνώσεων μυστικών και δράσεως κοινωνικής, που πάντα πρέπει να 'ναι κοινωνικά ωφέλιμη όχι μόνο στη Μασονία, αλλά σ' όλη την κοινωνία.
Άμα ξέρεις το θάνατο και την ταφή του Χιράμ γίνεσαι δάσκαλος. Άμα ξέρεις την ανοικοδόμηση της Νέας Ιερουσαλήμ γίνεσαι Ροζ - Κρουά. Άμα ξέρεις να... οδηγείς τον στρατό των μασόνων γίνεσαι ανώτατος πρίγκιψ. Έτσι περίπου δίνονται όλοι οι βαθμοί, παράλληλα βέβαια με την κοινωνική δράση του αδελφού...
Αυτά είναι τύποι. Η ουσία είναι μια αλληλοβοήθεια των μελών και ακόμα μια ανάταση πνευματική όλων των μασόνων του κόσμου. Γι' αυτό άλλωστε και πολλοί, πάρα πολλοί, από τους μεγάλους, είναι μασόνοι. Για την αλληλοϋποστήριξη που προσφέρει ο Μασονισμός στα μέλη του.
Υπάρχουν τελετές για να σε δεχτούνε σε κάθε βαθμό της Μασονίας, κι αυτές οι τελετές είναι που δώσανε αφορμή να κατηγορήσουν τους μασόνους για μάγους, κακοποιούς και άθεους. Αυτές οι κατηγορίες, όπως το 'χουμε πει και άλλες φορές, δεν έχουνε τίποτα από αλήθεια μέσα τους. Οι τελετές είναι περισσότερο «παιγνίδι», παρά μυστήριο ή τρομοκρατία...
Να περίπου πώς περιγράφεται (μη ζητηθούν, παρακαλώ, οι πηγές είναι εμπιστευτικά πληροφοριακές, αλλά μπορούν να τις διαψεύσουν οι μασόνοι αν δεν είναι αληθινές) η τελετή του 30ού βαθμού της Μασονίας:
Ντεκόρ. Πρώτο πάτωμα. Κουρτίνες και διάκοσμος μαύρος.
Μια τρίφωτη λυχνία που κρέμεται κι αφήνει να φανεί κάποια σκάλα που δίνει στο υπόγειο.
Στο υπόγειο. Ένα βάθρο. Πάνω στο βάθρο τρεις νεκροκεφαλές. Η μεσαία στεφανωμένη με δάφνες. Η δεξιά με κορώνα βασιλική. Η αριστερή με τιάρα παπική.
Ένας πάγκος για τον υποψήφιο.
Απέναντι από τον πάγκο ένα πανί τρασπαράν που γράφει: «Όποιος μπορεί να ξεπεράσει το φόβο του θανάτου, θ' ανέλθει πάνω από τη γήινη σφαίρα και θα 'χει το δικαίωμα να μυηθεί στα πιο μεγάλα μυστήρια».
Δεύτερο πάτωμα. Το συμβούλιο. Κουρτίνες λευκές. Στην ανατολή δυο βωμοί με θυμιατήρια που έχουνε μέσα καπνίζοντα αρώματα. Στο ένα, δηλαδή, γιατί στο άλλο καίει οινόπνευμα που φωτίζει το δωμάτιο. Όχι άλλο φως.
Ανάμεσα στους δυο βωμούς ένας μεγάλος δικέφαλος αετός, μισός μαύρος, μισός λευκός. Τα φτερά απλωμένα.
Τρίτο πάτωμα. Διάκοσμος, κουρτίνες μπλε. Το ανώτατο δικαστήριο ή Άρειος Πάγος. Ταβάνι μπλε, στολισμένο με αστέρια.
Προς ανατολάς ένα πλάτωμα αμφιθέατρο με εφτά σκαλοπάτια, καθένα έχει μια πολυθρόνα. Η πιο ψηλή για τον πρόεδρο, οι άλλες τρεις δεξιά κι αριστερά του για τα μέλη.
Πάνω από τον πρόεδρο σε ύφασμα τα σύμβολα του Παντός.
Μπροστά από την πολυθρόνα του ένας βωμός που έχει σπαθί, ζυγαριά, δυο σταυρωτά εγχειρίδια και ένα εξομολογητάριο.
Κίτρινα κεριά σε καντηλέρια στις τρεις άλλες γωνιές. Τα καντηλέρια με κρέπια μαύρα.
Τέταρτο πάτωμα. Η Σύγκλητος.
Ανατολικά. Κουρτίνες βελούδα μαύρα, στολισμένες με κεντητές ασημένιες νεκροκεφαλές.
Πάλι ένας δικέφαλος αετός δίχρωμος με απλωμένα φτερά, αλλά στον λαιμό του κρέμεται με ασημένια αλυσίδα ο τεκτονικός σταυρός.
Στα νύχια του ένα εγχειρίδιο.
Στο στήθος του ένα τρίγωνο αρχιτεκτονικό που γράφει λατινικά «Νεκ προντίτορ, νεκ προντίτουρ, ιννόσενς φέρετ». Κουρτίνα βελούδινη ασπρόμαυρη, στολισμένη με κόκκινους σταυρούς πίσω από τον αετό.
Πίσω από τον θρόνο παραπετάσματα που γράφουν με πράσινα γράμματα «Ντέυους Βουλτ».
Άλλο εγχειρίδιο απάνω που γράφει «Νίκη ή θάνατος».
Εννιά κίτρινα κεριά φωτίζουν το δωμάτιο.
Ένα μικρό μαυσωλείο σε σχήμα πυραμίδας από μαύρο μάρμαρο.
Στην κορφή του ένα στέμμα σκεπασμένο με μαύρα κρέπια.
Στις γωνίες βάζα μεγάλα με οινόπνευμα που καίει.
Μια μυστηριώδης μαύρη σκάλα από ξύλο.
Αυτό είναι το ντεκόρ. Φυσικά, συμβολικά είναι όλα όσα το αποτελούν κι αυτό δεν αποδεικνύει παρά μια διάθεση παιδικότητας. Ίσως να είναι και μια εσωτερική ανάγκη που παρασύρει τον άνθρωπο σε κάτι τέτοιες επιστροφές στην παιδική του ηλικία. Γιατί οι μασόνοι είναι κατά το μέγιστο ποσοστό άνθρωποι μορφωμένοι και προοδευτικοί, δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουνε σε τέτοια αστεία πράματα. Αλλά κρατήσανε όλο αυτό το τελετουργικό σαν απαραίτητη ανάγκη να εξωτερικεύσουνε τις αγαθές τους διαθέσεις.
Από την άλλη μεριά, οι νεκροκεφαλές, τα κεριά, τα σύμβολα, ενοχλήσανε τους φανατικούς κάθε είδους, που θελήσανε να δώσουνε σ' αυτά κακοποιό πρόθεση. Και ξεχνάνε ότι το ίδιο γίνεται σ' όλα σχεδόν τα τελετουργικά όλων των θρησκειών, όλων των αιρέσεων, όλων των εσωτερικιστών τάσεων.
Τίποτα από περίεργο. Ή μάλλον μόνο περίεργο σε εμφάνιση.
Ντεκόρ που προδιαθέτει σε φοβερά και τρομερά, που δεν γίνονται ποτέ.
Ακόμα κάτι. Είναι ψέμα ότι οι μασόνοι αρνούνται τη θρησκεία και τον Χριστιανισμό. Οι αρχές της Μασονίας αναγνωρίζουνε την ανεξιθρησκεία, αλλά αυτό γίνεται σήμερα και στις αρχές κάθε εξελιγμένης πολιτείας. Αν οι μασόνοι δεν παραδέχονται ορισμένα παραμύθια που σερβίρονται στους αφελείς και αδαείς και αγράμματους από όλες τις Εκκλησίες, Χριστιανικές και μη, δέχονται, από την άλλη μεριά, απόλυτα τις φιλοσοφικές θεωρίες της θρησκείας στην οποία ανήκουνε. Δεν είναι λοιπόν άθεοι και αρνητές. Είναι απλώς μια διεθνής οργάνωση με ανθρωπιστικές και σωστές αρχές και με αντικειμενικό σκοπό την αλληλοβοήθεια. Το να δέχονται μεταξύ τους μέλη που ανήκουν σε οποιαδήποτε θρησκεία, δεν σημαίνει ότι είναι αρνησίθρησκοι.
θα φτάσουμε και στο σημείο που θα μιλήσουμε εκτνέστερα για τους εχθρούς των μασόνων. Κάθε δοξασία έχει και την αντιδοξασία της. Αλλά κακοποιός δράση, ύπουλες και αντικοινωνικές
ενέργειες, προδοσίες και φόνοι, ατιμίες και αντικοινωνική πολιτεία δεν υπάρχουν στη Μασονία.
Έκανα από την αρχή τη δήλωση ότι δεν ανήκω σ' αυτούς και δεν εξεδήλωσα ποτέ μου την πρόθεση ή τη διάθεση να ανήκω. Αλλά και πάλι το λέω: Άμα γράφεις κάτι πρέπει να το γράφεις αληθινά και όπως είναι… (Αυτό για τους φανατικούς Χριστιανούς επιστολογράφους μου, που με κατακεραυνώνουν με αποσπάσματα από τις Γραφές. Ξέρω τις Γραφές πολύ καλά. Και πιστεύω ότι από τις Γραφές αξίζει μόνο η αλήθεια τους. Τα παραμύθια τους είναι διακοσμητικά σαν το ντεκόρ του 30ού βαθμού μυήσεως της Μασονίας».
(από το βιβλίο Οι Μυστικές εταιρείες)