Του R. S.
Την 7η Μαΐου 2009 η αγγλόφωνη Στ. Parthenon Lodge αρ. 112 διοργάνωσε διάλεξη στην αγγλική του Rodert Sillett πρ. Βοηθ. Μεγ. Τελ., πρ. Μεγ. Διαν. και πρ. Μεγ. Ψηφ. της Η. Μεγ. Στοάς της Αγγλίας, ο οποίος επελέγη από την Μεγ. Στ. της Αγγλίας ως Prestonian Lecturer για το έτος 2008.
Τα έσοδα από τις διαλέξεις αυτές διατίθενται στο Ίδρυμα για παιδιά με σύνδρομο Ντάουν.
Η απλή εκμάθηση και απαγγελία της τελετουργίας δεν ικανοποιεί πλέον τον σημερινό ελευθεροτέκτονα. Αναζητά γνώση. Χρειάζεται να κατανοήσει καλύτερα το βαθύτερο μήνυμα του τελετουργικού, χωρίς το οποίο τα πραγματικά μυστικά του Ελευθεροτεκτονισμού δεν θα μπορέσουν ποτέ να εκτιμηθούν πλήρως.
Περίπου 50.000 βιβλία και συγγράμματα έχουν δημοσιευθεί σχετικά με τον Ελευθεροτεκτονισμό, αν και κάποια στοιχεία εικασίας που βρέθηκαν σε πολλά από αυτά τα συγγράμματα μπορεί να ταράξουν περαιτέρω τα ήδη ταραγμένα νερά. Κατά τη γνώμη μου κάποια από αυτά τα γραπτά δεν έχουν καμία σχέση με τον σύγχρονο ελευθεροτέκτονα.
Η πολυμορφία των απόψεων που εκφράζονται κατά καιρούς, μπορεί εύκολα να προκαλέσει σύγχυση στους αδελφούς. Θα τολμούσα να πω ότι μερικές φορές απλά υπoτιμάται τo επίπεδο της ικανότητας που απαιτείται για όποιον εμπλέκεται στη τεκτονική εκπαίδευση – πρέπει να είναι επιλεκτικός όσον αφορά στην παροχή συμβουλών σχετικά με τα βιβλία και τα άρθρα στα οποία θα πρέπει κάποιος να επικεντρωθεί και σε αυτό συμπεριλαμβάνεται μια πληθώρα πληροφοριών σχετικά με τον Τεκτονισμό που μπορούν να βρεθούν στο διαδίκτυο.
Τέλος, θα ήθελα να πω ότι τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν για φιλανθρωπικούς σκοπούς κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας μου ως Prestonian Εισηγητής θα δοθούν στο The Downs Syndrome Educational Trust από το οποίο ο εγγονός μου Samuel Thomas Beρρyman Sillett λαμβάνει μεγάλη βοήθεια.
Η προέλευση του Ελευθεροτεκτονισµού
Αναπόφευκτα (με το αρχικό υλικό για το θέμα αυτό μόνο), θα ασχολούμασταν για μήνες για να μην πω χρόνια, εάν εμβάθυνα στο υλικό αυτό – αν και οφείλω να ομολογήσω ότι μεγάλωσα με τον “Harry Carr” και τη θεωρία της άμεσης προέλευσης από τον Πρακτικό Τεκτονισμό των χτιστών του Μεσαίωνα.
Προτείνει ότι οι πρωτουργοί (αυτού που τώρα αποκαλείται Θεωρητικός ή Ελεύθερος Τεκτονισμός) εκφράστηκαν με την εμφάνιση μίας Πρακτικής οργάνωσης ή συντεχνίας προκειμένου να αποκρύψουν τις δραστηριότητες, τις οποίες θα ήταν σχεδόν αδύνατο να εξασκούν ανοιχτά. Θα πρέπει να θυμόμαστε το πολιτικό κλίμα που επικρατούσε εκείνη την εποχή. Παραθέτω τα λόγια του John Hamill:
“Υπάρχουν δύο πιθανές ιδέες για την προέλευση του Ελευθεροτεκτονισμού αυτή την περίοδο. Η πρώτη υποστηρίζει ότι οι πρωτουργοί ήταν μία ομάδα που αντιτίθεντο στη μισαλλοδοξία της κρατικής πολιτικής και της θρησκείας και επιθυμούσαν να φέρουν σε επαφή άντρες με διαφορετικές πολιτικές και θρησκευτικές ιδέες αλλά με κοινό σκοπό την κοινωνική βελτίωση. Η δεύτερη υποστηρίζει ότι οι πρωτεργάτες ήταν μία ομάδα που πιθανόν αποτελούνταν από άτομα με μη συμβατικό χαρακτήρα και τα οποία αντιτίθεντο στην κρατική κυριαρχία της θρησκείας αλλά δεν επιθυμούσαν την ανατροπή της κυριαρχούσας θρησκείας αλλά την προαγωγή της ανεκτικότητας και τη δημιουργία μίας κoινωνίας, στην οποία οι άνθρωποι ήταν ελεύθεροι να ακολουθήσουν την συνείδησή τους σε θέματα θρησκείας.”
Είναι σημαντικό να τοποθετηθούν χρονολογικά αυτές οι σημαντικές περιστάσεις που σηματοδοτούν που είναι οι σημαντικές εξελίξεις ως προς την ιστορία μας.
Τα “Αρχαία Καθήκοντα” είναι χειρόγραφα που ορίζουν κανονισμούς για την τέχνη του πρακτικού τέκτονα και διαβάζονταν σε συναντήσεις. Τα παλαιότερα είναι τα εξής:
Το χειρόγραφο Regius έχει την μορφή ενός ιστορικού διδακτικού ποιήματος που περιλαμβάνει την πρώτη αναφορά στη φράση “so mote it be” (γένοιτο). Τα Συντάγματα τουAnderson δανείστηκαν σε μεγάλο βαθμό στοιχεία από αυτό το έγγραφο (το οποίο αναφέρεται στις επτά ελεύθερες τέχνες και επιστήμες και στο κτίριο του ναού του βασιλιά Σολομώντα).
Το χειρόγραφο Cooke 1410-25 µ.Χ.
Θα ήθελα να παραθέσω ένα κομμάτι από ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Cheltenham Chronicle τον Οκτώβριο του 1813:
“Πληροφορηθήκαμε ότι η τεκτονική Στοά σύντομα θα εγκατασταθεί στην πόλη. Αυτοί που βλέπουν τον Tεκτoνισμό με σωστή κρίση και χωρίς προκατάληψη θα χαρούν διαβάζοντας αυτή την είδηση. Αλλά τί είναι στην πραγματικότητα ο Τεκτονισμός; Είναι μια αρχαία και έντιμη αδελφότητα που παρουσιάζει μία συνάθροιση σκοπών που από κάθε άποψη αξίζουν την προσοχή της ανθρωπότητας. Μία αδελφότητα όπου η περιέργεια δεν χρειάζεται κίνητρo, όπου ο αθώος μπορεί να βρει χαρά, ο δυστυχής παρηγοριά και ο απελπισμένος ελπίδα. Οι πράες αρχές του ηρεμούν τα συναισθήματα, οι μεγάλες τα εξυψώνουν”.
Ξεκινώντας από τότε ο Ελευθεροτεκτονισμός διαδόθηκε σε όλο τον κόσμο όπου και επιζεί ακόμα ενώ σε κάποιες ανατολικοευρωπαϊκές χώρες σημειώνει μία αξιόλογη επανεμφάνιση.
Η Αγγλική γλώσσα και το Τυπικό
Τον 14ο αιώνα η Αγγλική γλώσσα έγινε κυρίαρχη (ξεπέρασε τη Γαλλική) στη Βρετανία και από το τέλος του αιώνα, προέκυψε η διάλεκτος του Λονδίνου – η διάλεκτος αυτή ονομάζεται σήμερα Μέση Αγγλική. Ο Chaucer χρησιμοποιούσε αυτή τη γλώσσα, η οποία και εκείνη την εποχή θα γινόταν η γλώσσα που μιλούσαν οι Πρακτικοί Τέκτονες.
Η σύγχρονη Αγγλική εμφανίστηκε τον 16ο αιώνα. Παράγοντες που την επηρέασαν ήταν η Aναγέννηση της κλασικής παιδείας. Νέες λέξεις δημιουργήθηκαν και λέγεται ότι ο Σαίξπηρ επινόησε 1.600 λέξεις οι οποίες σύντομα απορροφήθηκαν στη γραπτή και προφορική γλώσσα της εποχής. Το λεξιλόγιο του Σαίξπηρ λέγεται ότι είναι το πλουσιότερο που χρησιμοποίησε ποτέ ένας άνθρωπος.
Δεν υπάρχει αμφιβoλία ότι ο Σαίξπηρ επηρέασε πολύ τους συγγραφείς του τεκτονικού τυπικού. Δεν έχουμε παρά να ξεφυλλίσουμε το Λεξικό της Νέας Αγγλικής για να βρούμε πως το όνομα του Σαίξπηρ παρατίθεται στις ρίζες των λέξεων και των νοημάτων. Ο ρυθμός και η ποίηση της γλώσσας του μπορεί επίσης να απαντηθεί στο τεκτονικό τυπικό.
Το 1790 υπήρχε ζήτηση για περισσότερη ακρίβεια και διατύπωση στη γλώσσα καθώς και για ένα πιο όμορφο ύφος. Aυτή η αλλαγή επέζησε για πολλές δεκαετίες και προφανώς συμπεριλαμβάνει την περίοδο που το τεκτονικό τυπικό υφίστατο τη μετάβαση από την προφορική και την καθομιλουμένη στη γραπτή.
Οι συγγραφείς του τυπικού πρέπει να ήταν ευφυείς άνθρωποι που επηρεάστηκαν από την ανάπτυξη της γλώσσας. Δοκιμιογράφοι και συγγραφείς επηρέασαν την ανάπτυξη του γραπτού τεκτονικού τυπικού. Τον 16ο και 17ο αιώνα, οι Σαίξπηρ, Μάρλοου και ειδικότερα ο Μίλτον απoτέλεσαν πηγές έμπνευσης.
Είναι απλή σύμπτωση ότι ήταν στις αρχές του 17ου αιώνα που η λέξη ΡΙagiarism(λογοκλοπή τυποκλοπή),εμφανίστηκε στα Αγγλικά;
Η γλώσσα του τεκτονικού τυπικού είναι τόσο ξεχωριστή που δεν εξέπληξε απλώς αλλά εντυπωσίασε τους υποψηφίους για τους τρεις βαθμούς του Συμβολικού Tεκτovισμού και τη Βασιλική Αψίδα για περισσότερο από 200 χρόvια. Τί έντονη αντίθεση με τη γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε στα τυπικά άλλων τεκτονικών ταγμάτων και ακόμα και με την γλώσσα που ακουγόταν στην εξήγηση του Πίνακα Χαράξεως, η οποία γράφτηκε σε μεταγενέστερoστάδιο.
Η προέλευση του τυπικού
Υπάρχουν τόσο πολλά βιβλία για να διαβάσει κάποιος, τόσες πολλές ιστοσελίδες να κοιτάξει για το θέμα που συνιστώ να επωφεληθούν από το διαθέσιμο υλικό. Παρόλα αυτά και πριν επικεντρωθούμε στη “Γλώσσα του Τυπικού” είναι απαραίτητο να κάνουμε μία σύνοψη των κυριοτέρων συμπερασμάτων που είναι αποδεκτά στον εντοπισμό των απαρχών.
Το 1913 σε ένα άρθρο στο Ars Quattor Coronatorum (“ΑQC”) άρθρο με τίτλο “Η Εξέλιξη του Tεκτovικoύ Τυπικού”, ο W Bro E.L. Hawkins αναφέρει:
“ο εντοπισμος των βημάτων, με τα οποία το τυπικό μας έχει λάβει την παρούσα μορφή του είναι ένα θέμα που πρέπει να ενδιαφέρει κάθε σκεπτόμενο Ελευθεροτέκτονα”.
Ο Mc Bride, στο έργο του Θεωρητικός Eλευθερoτεκτovισμός, επισημαίνει ότι ένα από τα πιο αρχαία κινέζικα κλασσικά έργα, η “Μεγάλη Μάθηση” το οποίο γράφτηκε περί το 500 π.Χ. περιέχει το ακόλουθο χωρίο:
Ένας άνθρωπος δεν θα πρέπει να κάνει στους άλλους αυτό που δεν θέλει να κάνουν σ’ αυτόν και αυτό ονομάζεται “η αρχή δράσης πάνω στον γνώμονα”
Επίσης, στα γραπτά του Mencius, που γράφτηκαν περί το 280 π.Χ. βρίσκουμε ότι δίδαξε τα ακόλουθα:
“ότι οι άνδρες θα πρέπει να εφαρμόζουν επί του Γνώμονα και το Διαβήτη στη ζωή τους, τη Στάθμη και τη Σήμανση, εάν θέλουν να περπατήσουν στα ευθέα μονοπάτια της σοφίας και να βρίσκονται εντός των ορίων της Τιμής και της Αρετής”.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Τεκτονισμός ήταν συνδεδεμένος με τις κατασκευές ειδικότερα με τους κτίστες των καθεδρικών ναών της Ευρώπης μεταξύ του 1200 και 1500 μ.Χ. Αυτές οι συντεχνίες εξελίχθηκαν σε οργανωμένες Στοές με ειδικές τελετές.
Τα Γοτθικά Συντάγματα ή τα Αρχαία Καθήκοντα αποτελούνται από σχεδόν εκατό παλαιά χειρόγραφα τα οποία βρίσκονται σε διάφορα μέρη και φυλάσσονται προσεκτικά. Ανάμεσα στα σημαντικότερα είναι το χειρόγραφο Regius. Συντάχθηκε περίπου το 1390 και γράφτηκε σε στίχoυς είναι το παλαιότερο τεκτονικό γραπτό και υπάρχουν ενδείξεις ότι κάποιες λίγες λέξεις υπoδηλώνουν τεκτονική τελετουργία. Δεν είναι δυνατό να βρεθεί όλη η πληροφορία σε ένα έγγραφο αλλά εάν μελετηθεί σε συλλογική μορφή τότε είναι πιθανό να ανασκευασθεί μία σκιαγραφία της τελετής υποδοχής εκείνων των ημερών. Η τελετή ξεκινούσε με μία εισαγωγική προσευχή και γινόταν μία ανάγνωση της ιστορίας. Εκείνη την επoχή το 90% των τεκτόνων δεν μπορούσαν να διαβάσουν και γι’αυτό επιλέγονταν κάποια τμήματα τα οποία μπορούσαν να απομνημονευθούν και να απαγγελθούν από μνήμης. Πιθανόν αυτή να ήταν και η αρχή της παράδοσης της απομνημόνευσης του τυπικού.
Άλλες σημαντικές συνεισφορές προέρχονται από το “Χειρόγραφο Cooks” το οποίο ξεκινά με την καθιερωμένη τεκτονική πρακτική της συμμετοχής στην ευλογίας της θεότητας και ολοκληρώνεται με την οικεία “So mote it be”. Περιέχει επίσης την μυθική ιστορία του Συμβoλικού Τεκτoνισμoύ και ήταν ο πρόδρομος των σημερινών μας σημερινών τελετουργιών.
Συμπεριλαμβάνονταν φράσεις όπως “ελεύθερος γεννηθείς “και “η απαίτηση να μην συκοφαντείται ένας τέκτoνας πίσω από την πλάτη του”, “Συγκάλυπτε και κρύβε”. Τα σύμβολα και οι λέξεις ως σημεία αναγνωρίσεων κρατoύνταν αυστηρώς μυστικά και δεν υπήρχαν σε γραπτή μορφή ενώ τα Καθήκοντα ήταν προσπελάσιμα στο κοινό. Η περισσότερη επικοινωνία γίνονταν προφορικά κάτι που ήταν κατάλληλο την εποχή εκείνη γιατί υπήρχαν πολλοί αναλφάβητοι και τα δώρα της γραφής και της ανάγνωσης ανήκαν στους πλούσιους και προνομιούχους.
Εάν εξετάσουμε τα Αρχαία Καθήκοντα στα πρωτότυπα έγγραφα, γίνεται φανερό ότι ορισμένα τμήματα δείχνουν την γήρανση της επαναλαμβανόμενης χρήσης, ενώ άλλα παραμένουν φρέσκα και ακηλίδωτα. Το Χειρόγραφο του Οίκου του Εδιμβούργου 1696 ήταν πιθανόν η πιο πρώιμη ένδειξη μιας τεκτονικής διαβεβαιώσεως η οποία περιελάμβανε το τμήμα:” δεν θα αποκαλύψεις κανένα μέρος από αυτά που θα ακούσεις ή θα δεις ούτε θα το γράψεις οποιαδήποτε στιγμή ή θα το σχεδιάσεις με την άκρη του ξίφους”.
Ήταν αυτό ο προάγγελος του “xαράσσω, σκαλίζω, σμιλεύω, σημειώνω ή χαράζω για να σκιαγραφούν;” Δεν είναι δύσκολο για τους σημερινους ελευθερoτέκτoνες να συσχετισθούν με το περιεχόμενο αυτών των παλαιών χειρογράφων π.χ. η τοποθέτηση των ποδιών, τα πέντε σημεία της αδελφότητας, η αναφορά του γνώμονα, του διαβήτη και της Βίβλου του Νόμου στο ίδιο γενικό πλαίσιο, το σημείο ποινής και άλλα πολλά.
Κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα, όλη η επικοινωνία ήταν προφορική και αυτή η προφορική παράδοση οδήγησε στην αρχή που υιοθετήθηκε αργότερα δηλαδή της επικοινωνίας με ψιθύρους. Παρόλο που από την αρχή του 18ου αιώνα ο Θεωρητικός Τεκτονισμός εξελίχτηκε, η απαγόρευση της γραφής αποτέλεσε το όχημα για καινοτομία, πρόσθεση αλλά και παραπληροφόρηση. Οι αρχικές τελετές ήταν σύντομες και απλές.Aπoτελoύνταν από ένα όρκο μυστικότητας, στην συνέχεια ανακοινωνόταν μυστικά και τελικά δίνονταν τα Καθήκοντα. Κάθε Στοά είχε σχεδόν υιοθετήσει μία μονομερή δήλωση ανεξαρτησίας και είχε δημιουργήσει τα δικά της πρότυπα. Το περιεχόμενο του τυπικού απετέλεσε την ιδιαιτερότητα του Σεβασμίου Διδασκάλου (Worshipful Master), πάντα σε σχέση με τη χρήση των λέξεων και των ιδεών που μετέφερε. Οι λέξεις και η φρασεολογία πάρθηκαν από μία πλειάδα πηγών συμπεριλαμβανομένης της Βίβλου και νομικών εγγράφων. Ήταν σχεδόν ένας τύπος “σφετερισμού”.
Μέχρι το 1727 δεν είχε αναπτυχθεί ένα επίπεδο συνοχής. Ο Samuel Ρritchard στο έργο του “Εξετάζοντας την Μασονία” (Masonry Dissected), το οποίο εκδόθηκε το 1730, απoτέλεσε την πρώτη επαγγελματικά δημοσιευμένη “αποκάλυψη” του τεκτονικού τυπικού και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έγινε αποδεκτό ως το πιο ακριβές για την εποχή του. Μέχρι τότε το τυπικό απομνημονεύονταν και μεταδίδονταν προφορικά συμπληρωμένο από κατηχήσεις. Τα αποτέλεσμα των αποκαλύψεων αυτών ήταν απλά ότι οι ελευθεροτέκτονες μπορούσαν να προάγουν την μάθηση τους στην άνεση του σπιτιού τους. Πολλοί ελευθερoτέκτoνες αγόρασαν αντίγραφα. 
Ο William Hutchinson στο έργο του” Το Πνεύμα του Ελευθεροτεκτονισμού” (Spirit ofFreemasonry), το οποίο εκδόθηκε το 1775, παραθέτει μία σειρά ηθικών παρατηρήσεων σχετικά με τα εργαλεία του Ελευθεροτεκτονισμού. Για παράδειγμα, ερμηνεύουν τη σημασία των εργαλείων. Η γλώσσα είναι κατ’ ουσίαν η ίδια που χρησιμοποιείται σήμερα στα τυπικά μας.
Τα τεκτονικά τυπικά σύντομα γράφτηκαν και εκδόθηκαν και σίγουρα ο William Preston έβλεπε πέραν της εποχής του. Εάν γίνεται αποδεκτό ότι τα κείμενα των τυπικών, μολονότι είχαν χειρόγραφη μορφή γράφτηκαν από άνδρες που ήθελαν να εμφυσήσουν, (άλλη μία τεκτονική λέξη), τις υψηλότερες αρχές της ηθικής και της χρηστής συμπεριφοράς, τότε πρέπει να αναγνωρίσουμε τη συμβολή τους, δεδομένου ότι επέδειξαν ένα πολύ υψηλό επίπεδο ικανότητας και χειρισμού της Αγγλικής γλώσσας. Ο William Ρrestοn με την συμπεριφορά του και με το παράδειγμά του, ήταν ο καταλύτης της τελευταίας περιόδου του 1800 αιώνα για την διαμόρφωση του τυπικού. Στο έργο του “Απεικονίσεις του Ελευθεροτεκτονισμού” (Illustrations of Masonry) ο Preston δίνει μία οικεία προσευχή:
“Δώσε τη βοήθεια σου, Παντοδύναμε Πατέρα και Ανώτατε Κυβερνήτα του κόσμου, στην παρούσα συνάξη δώσε αυτός ο υποψήφιος ελευθεροτέκτονας να τάξει και να αφιερώσει τη ζωή του στην υπηρεσία Σου”.
Όσο πλησίαζε ο καιρός για την ένωση των δύο Μεγάλων Στοών, μία Στοά Επικύρωσης σχηματίστηκε κατά από την Σύγχρονη Μεγάλη Στοά προκειμένου να εξετάσει το τυπικό και να κάνει συστάσεις. Μετά την Ένωση το 1813, μία Στοά Συμφιλίωσης σχηματίστηκε για να εξoρθoλoγίσει το τυπικό και να το διαμορφώσει κατά τέτοιο τρόπο που να ήταν αποδεκτός και από τις δύο Μεγάλες Στοές. Οργανώθηκαν επιδείξεις αυτού του τυπικού κα ι τέκτονες από όλο τον κόσμο παρέστησαν ως μάρτυρες. Η Στοά της Συμφιλίωσης ήταν η πηγή των σημερινών τυπικών με την εξαίρεση των λίγων Στοών στο Bristol και στη Βόρεια Αγγλία. Είμαστε όλοι ενήμεροι ότι η Μεγάλη Στοά δεν ήταν προετοιμασμένη για να δημοσιεύσει το τυπικό και επίσης να αναγνωρίσει οποιαδήποτε ειδική εργασία. Το γεγονός αυτό έδωσε τη δυνατότητα για καινοτομία και ποικιλία σε κάποιο βαθμό αλλά δεδομένου του αριθμού των τυπικών που υπάρχουν κάτω από το Σύνταγμά μας δεν υπάρχει πολύ μεγάλη απόκλιση από αυτές τις πρώτες ημέρες.
Η εξέλιξη του βαθμ. διδ. προέκυψε από την εισαγωγή και την αφομοίωση του Χιραμικού Μύθου. Το τυπικό αυτό γράφτηκε για να εισάγει μία ιστορία στα τυπικά, η οποία αν και εντελώς φανταστική, είχε κάποια σχέση με την ιστορία του κτιρίου τoυ ναoύ τoυ βασιλιά Σολομώντα. Το 1733 ο Dr. Anderson δεν το αναφέρει στα Συντάγματά του, παρότι δεκαπέντε χρόνια αργότερα στην αναθεωρημένη έκδοση, αναφέρει ότι: “ο ξαφνικός θάνατος του αγαπητού μας Διδασκάλου, τον οποίο πρόσφατα ενταφίασαν στη Στοά κοντά στον Ναό σύμφωνα με τα Αρχαία Καθήκοντα”.
Εάν λάβουμε υπόψη τα τεκτονικά τυπικά, είναι εμφανές ότι έχουν κάποια τελετουργικά πρότυπα, τα οποία προσομοιάζουν με τις θρησκευτικές λειτουργίες με την διαφορά ότι είναι μόνο συμβολικά. Παραθέτω τα λόγια του Σεβ. Ian Aird της Στοάς Νο 1141 March &Darnley: “η μορφή είναι σταθερή, οι αρχές είναι σταθερές, οι λεπτoμέρειες μπορεί και να ποικίλλουν και η μουσική είναι ποικίλης ποιότητας. Οι δυσφημιστές πιστεύουν ότι δημοσιεύοντας τα τυπικά και ασκώντας κριτική σε αυτά που οι ίδιοι δεν γνωρίζουν, κατά κάποιο τρόπο αποκαλύπτει κατά κάποιο τρόπο τί πραγματικά είναι ο Ελευθεροτεκτονισμός”.
Είναι σαν να λέμε ότι το ποσευχητάρι είναι αυτό που προδιορίζει την Αγγλικανική Εκκλησία. Αυτός ο τύπος δυσφήμησης χάνει το νόημα. Δεν είναι δυνατόν για κάποιον που δεν είναι τέκτονας να καταλάβει τον Ελευθεροτεκτονισμό στην ευρύτερη δυνατή λαμπρότητά του. Για να τον καταλάβει κάποιος σημαίνει ότι γίνεται μέρος της αδελφότητας αλλά δυστυχώς είναι αλήθεια ότι ακόμα και πολλά μέλη δεν γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται.
Μετά την ένωση της Μεγάλης Στοάς το 1813 και τις παρουσιάσεις του τυπικού της Στοάς της Συμφιλίωσης, αναμένεται από τις στοές να κάνουν τις τελετές από μνήμης, χωρίς τη βοήθεια έντυπων εγχειριδίων. Οι “αποκαλύψεις” που χρησιμοποιήθηκαν από καιρού εις καιρό χρησιμοποιήθηκαν από τις στοές ως “βοηθήματα μνήμης”.
Η πολιτική αυτή βεβαίως δεν αποτελούσε τύπο για συνοχή και ομοιομορφία και μπορεί να ήταν ο λόγος που ορισμένες αμφίβολες παραλλαγές επιτράπη να διαχυθούν στο σύστημα. Παρόλα αυτά, ακόμα και με τις παραλλαγές φαίνεται να υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής στη δομή της γλώσσας που χρησιμοποιείται στο τυπικό με σημαντικό λεξιλόγιο και φρασεολογία. Μια ενδιαφέρουσα υπόδειξη που μπορεί να γίνει σε αυτό το στάδιο είναι να διαβάσει κάποιος το τυπικό άλλων φιλικών εταιριών όπως είναι της The OldFellows και αυτό της The Loyal Order of the Good Shepherds.
Ανακεφαλαιώνοντας, από το 1860 υπάρχει μία καθιερωμένη βάση με τοπικές παραλλαγές – και αλλού, όχι μόνο στο Bristol. Οι εργασίες του Bristol έχουν Ιρλανδική προέλευση και δεν μοιάζουν με καμία άλλη υπό το Σύνταγμα της Ηνωμένης Μεγάλης Στοάς. Ακόμα και ο γνώστης ελευθερoτέκτoνας θα εντυπωσιαστεί από τα περιεχόμενά τους. Είναι πιθανόν ο παλαιότερος τρόπος εργασιών στον Συμβολικό Τεκτονισμό στην Αγγλία και όπως και οι Ιρλανδικές τους σχέσεις, έχουν κάποια συγγένεια με τον ηπειρωτικό τρόπο εργασίας. Υπάρχουν φράσεις στο τυπικό που είναι μοναδικές π.χ.: “Οι ανυπολόγιστες ανεξερεύνητες ερημιές των διάσπαρτων Ινδιάνικων φυλών σε ολόκληρο τον ισχυρό Ατλαντικό”.
Οι ελευθεροτέκτονες παγκόσμια επισκέπτονται τις στοές του Μπρίστολ για να ζήσουν το παλαιότερο και το μοναδικό τελετουργικό που χρησιμοποιείται στην Aγγλία. Όλες αυτές οι παραλλαγές στα διάφορα μέρη της χώρας αποτελούν το πλούσιο πλαίσιο που κάνει ελκυστικό τον Ελευθεροτεκτονισμό και είναι ενδεικτικές της δύναμης πσυ μπορεί να έχει στη σύγχρονη κοινωνία. Η επίσκεψη των Στοών που έχουν μία μικρή παραλλαγή στο τυπιικό τους είναι ένα από τα πλεονεκτήματα του Ελευθεροτεκτονισμού σήμερα.
Η γλώσσα του Τυπικού
Υπάρχoυν πολλές πτυχές του τεκτονικού τυπικού που έχουν διεισδύσει στην γλώσσα μας. Λέμε ότι κάναμε μία τίμια συναλλαγή (a square deal), κάνουμε τη δουλειά μας τίμια (on thelevel - επί της στάθμης) αναζητούμε να καθυποτάξουμε τα πάθη μας (subdue ourpassions). Όταν εξαπατώμεθα, ισχυριζόμαστε ότι έχουμε ξεγελασθεί (hoodwinked). Εάν κάποιος αποκλείεται από το να γίνει μέλος μιας ομάδας λέμε ότι έχει καταψηφισθεί (blackballed - τον μαυρίσανε ) και όταν υποβαλλόμαστε σε υπερβολικά πολλές ερωτήσεις, (σοβαρη ανάκριση) τότε παραπονούμαστε ότι μας δώσανε τον τρίτο βαθμό (given the thirddegree).
Στη γλώσσα του ο Ελευθεροτεκτονισμός χρησιμοποιεί τις μεταφορές των εργαλείων του Πρακτικού Τεκτονισμού και τις εφαρμόζει στο αλληγορικό σκηνικό του ναού του βασιλιά Σολομώντα.
Χρειάζεται να καταλάβουμε το αληθινό νόημα των λέξεων και της φρασεολογίας για να αντιληφθούμε το αληθινό νόημα των βασικών διδασκαλιών του Ελευθεροτεκτονισμού.
Θα περιορίσω τον εαυτό μου σε δώδεκα παραδείγματα αλλά θα προκαλέσω όλους τους τέκτονες να εξερευνήσουν τον απέραντο αριθμό και άλλων λέξεων και φρασεολογίας με τις οποίες μπορεί να είναι εξοικειωμένοι αλλά πιθανόν να μην έχουν καταλάβει το αληθινό τους νόημα. Εάν έχετε πρόσβαση στο διαδίκτυο, μπείτε στο Google και πληκτρολογήστε στην αναζήτηση οποιαδήποτε λέξη ή φράση και θα ανακαλύψετε μία πλούσια φλέβα πληροφοριών. Υπάρχουν επίσης κάποιες εξαιρετικές παγκόσμιες ιστοσελίδες π.χ. Η Μεγάλη Στοά της Βρετανικής Κολομβίας και η Yukon.
Μία από τις οδηγίες που δίνονται σε αυτούς που εμπλέκονται στη τεκτονική εκπαίδευση οποιουδήποτε είδους είναι να δοθεί καθοδήγηση και συμβουλή στους νέους αδερφούς προκειμένου να είναι επιλεκτικοί σε ότι διαβάζουν και σε αυτό συμπεριλαμβάνεται και ο πλούτος των πληροφοριών που βρίσκεται στo διαδίκτυo. Θα τονίσω επίσης ότι συμβουλές στα θέματα αυτά θα πρέπει να δίνονται πριν την μύηση των υποψηφίων. Παραθέτω τα λόγια του Essex Master από το έργο του “Οι Διδασκαλίες του Ελευθεροτεκτονισμού”:
“Κάθε συγγραφέας που ισχυρίζεται ότι μπορεί να εξηγήσει πλήρως τις διδασκαλίες τουEλευθερoτεκτoνισμoύ θα θέσει εαυτόν υπό την ισχυρή κριτική, εφόσον μία τέτοια αλαζονεία δεν μπορεί παρά να λάβει την καταδίκη που της αξίζει”.
Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχάσουμε ότι τα τεκτονικά τυπικά είναι διδακτικά γράμματα και είναι ένα αποτελεσματικό μέσο, εφόσον εξηγηθούν προσεκτικά στα μέλη.
Το Oxford English Dictionary ορίζει το τυπικό ως οριζόμενη σειρά εκτέλεσης θρησκευτικών ή άλλων λατρευτικών υπηρεσιών. Η λέξη τυπικό δηλώνει τις λέξεις μιας ιεροτελεστίας και ο όρος τελετουργικές τελετές, σημαίνει τις ενέργειες από τις οποίες αποτελείται ή με τις οποίες αυτό συνοδεύεται.
Είμαι σίγουρος ότι όλοι έχουμε επίγνωση του πλούσιου λεξιλογίου των λέξεων που περιέχονται στο τυπικό μας και που έχουν οργανωθεί στο πλαίσιο του τελετουργικού που λαμβάνει χώρα στη Στοά. Σε εμάς όμως οι τελετές είναι μόνο συμβολικές.
Ας δούμε μερικές πλευρές της γλώσσας του τυπικού, της προέλευσης και του νοήματός του. Διάβασα με μεγάλο ενδιαφέρον ένα άρθρο στο AQC το οποίο ονομάζεται Το Λεξιλόγιο των Τελετών (γράφτηκε το 1988 από τον W Bro Sir Lionel Brett). Αυτός παρέθεσε τα λόγια του γνωστού Άγγλου συγγραφέα των αρχών του 1800, William Hazlitt: “Οι λέξεις όπως και τα ρούχα παλιώνουν”.
Eίναι πιθανόν ο σπόρος της ιδέας για τη διάλεξή μου να πάρθηκε πριν από όλα αυτά τα χρόνια;
Ας έρθουμε τώρα στις δώδεκα επιλεγμένες λέξεις και φράσεις (εάν και υπάρχουν περισσότεροι στόχοι για την έρευνα). Ο Σεβ. της Στοάς Διδασκαλίας θα μπορεί να βοηθήσει ή τουλάχιστον μπορείτε να μάθετε κάτι μαζί. Παλαιότεροι τέκτονες: μην φοβηθείτε ποτέ να πείτε “δεν ξέρω”, αλλά ας το ανακαλύψουμε μαζί.
Τεχνίτης (artificer)
Πόσες φορές γελάσατε στη Στοά όταν ακούσατε να λέει αντί του “Artificer”, “Arcitifer” ή “Arficiter”. Είναι το αρχαίο όνομα για τον τεχνίτη ή τον εξειδικευμένο εργάτη. Έχει Βιβλικές προεκτάσεις. Ο Τουμπαλκάιν ήταν ο γιος του Λάμεχ και απόγονος του Αδάμ. Γένεσις 4. 22 “και ο Ζίλαχ αποκάλυψε τον Τουμπαλκάιν, έναν εκπαιδευτή του κάθε τεχνίτη στα ορειχάλκινα και στον σίδηρο”.
Οι τέσσερις θεµελιώδεις άνεµοι του ουρανού
“Καλύπτοντας αγκαλιές υγρασίας, αναθυμιάζοντος χόρτου και τινάζοντάς το στους τέσσερις ανέμους του ουρανού, επικεφαλής μίας μεγάλης φάλαγγας υπηρετών και μίσθαρνων που προορίζονταν για εργασία, από το πρωί μέχρι το βράδυ, με τόσο ζήλο γιατί μπορούσα να δω πέρα από αυτούς”. Aυτή αποτελεί μια φυσική εξέλιξη για: Ζήλο και συνέπεια
Αυτό αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα μίας κοινής τάσης στο τεκτονικό τυπικό. Δύο λέξεις με σχεδόν το ίδιο νόημα χρησιμοποιούνται μαζί. Παρόλα αυτά είναι γεγονός ότι όλα τα ζεύγη λέξεων που βρίσκονται στο τυπικό μας σχηματίζονται με μία λέξη από την Αγγλοσαξονική και την άλλη από τη Νορμανδική Γαλλική. Παραθέτω τα λόγια του W BroHarry Carr:
“Περισσότερο από το 90% του τεκτονικού τυπικού είναι σε απλά και όμορφα Αγγλικά και γίνεται άμεσα αντιληπτό ακόμα και στον πιο απλό άνθρωπο εάν και υπάρχουν ορισμένα χωρία τα οποία δέχονται περισσότερες ερμηνείες. Ως εκ τούτου, φαίνεται ότι ζεύγη λέξεων χρησιμοποιούνται επίσης για να διεγείρουν τη μνήμη του ακροατή και για να δώσουν περισσότερη έμφαση παρά για να εξασφαλίσουν ότι δεν υπάρχει καμία παρανόηση. Επίσης μερικές παλαιομοδίτικες εκφράσεις και χρήσεις που βρίσκονται στο τυπικό μας θα μπορούσαν να είχαν χρησιμοποιηθεί για να του δώσουν μία απόχρωση αρχαϊσμού.
Δεινοπαθούσα νοηµοσύνη
Η έκφραση αυτή προέρχεται από την παραδοσιακή ιστορία του βαθμού του διδ. Είναι μία φράση που χρησιμoπoιoύνταν συχνά την εποχή που γράφτηκαν τα τυπικά. Στην “Ιστορία της προέλευσης και τα πρώτα δέκα χρόνια της Βρετανικής και Ξένης Βιβλικής Εταιρίας” που γράφτηκε το 1816 από τον John Owen μπορεί να βρεθεί στην πρόταση που παραθέτω: “Λίγες εβδομάδες μετά την συγγραφή αυτού του γράμματος, η προσβαλλόμενη νοημοσύνη του θανάτου του κυρίου Μάρτιν έφτασε στην Καλκούτα. Βρέθηκε επίσης στα γράμματα το Cowper και της Jane Austen φράση για την είδηση του θανάτου κάποιου”. Αφήστε με τώρα να σας παρακαλέσω να παρατηρήσετε ότι το φως του διδ. τέκτονα είναι: Ορατό σκοτάδι. Στον Xαμένο Παράδεισο του Μίλτον είναι σχεδόν ενδεικτικό της περιγραφής της κόλασης. Το έργο γράφτηκε το 1658: “Ένα μπουντρούμι φρικτό από όλες τις πλευρές του, ως μία μεγάλη φλεγόμενη κάμινος αλλά από αυτές τις φλόγες δεν έβγαινε φως, αλλά σκοτάδι ορατό ικανό μόνο για να ανακαλύψεις το θέαμα του πόνου”.
Αυτές οι λέξεις χρησιμοποιήθηκαν επίσης από τον Πάπα. Ουσιαστικά το αμυδρό φως (dim) καθιστά τον υποψήφιο να έχει επίγνωση της κατήφειας που τον περιβάλλει και συμβολικά αντιπροσωπεύει τη συντομία της ζωής, πριν να αντιμετωπίσουμε τη μετάβαση προς την αιώνια ζωή του μέλλοντος. Προσέξτε να εκτελέσετε το καθήκον που σας αναλογεί ενώ είναι ακόμα μέρα.
Συνεχίστε να ακούτε: Την φωνή της φύσης
Είναι μία οδηγία η οποία μαρτυρεί τη δική μας αθανασία. Πρέπει να αντισταθούμε στις επιπτώσεις από την πίεση και τον ρυθμό του δικού μας τρόπου ζωής και να βρούμε αυτές τις ξεχωριστές στιγμές, που μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας για τον συνολικό μεταβολισμό και την προορατικότητα μας.
Εμβληματικά να προστατεύεται ο θησαυρός των μυστικών σας από τις επιθέσεις τoυ: ύπουλου (Insidious)
Η λέξη αυτή είναι Γαλλική στην προέλευσή της - insidieux - και πρέπει να χρησιμοποιούνταν το Μεσαίωνα σημαίνοντας γοητευτικός και προδοτικός. Ο Hawthome, (1804-1864) χρησιμοποιεί την φράση: “Ο ύπουλος ψίθυρος του κακού αγγέλου”.
Τον 17ο αιώνα, επίβουλα προνόμια δίνονταν κάποιες φορές από τον καταστατικό χάρτη.
Θα ήθελα να ρωτήσω εάν κάποιος αδερφός που έχει:
Τίποτα …
… να προτείνει, για το καλό του.
Θυμάμαι στη μητρική μου Στοά στο Σάσεξ να καλωσορίζουμε ένα συνδεόμενο μέλος από το Oswaldtwhistle στο Lancashire. Όταν τελικά προχώρησε στην έδρα του Σεβ. θα προκάλεσε μεγάλη ενόχληση στον Τελετάρχη όταν είπε:
“Θέλω να ρωτήσω εάν κάποιος αδερφός έχει κάτι να προτείνει για το ευρύτερο καλό τουEλευθερoτεκτoνισμoύ εν γένει”.
Υπάρχουν αρκετές διάφορες ερμηνείες της λέξης τίποτα: μια μονάδα ή για την έννοια του ανύπαρκτου. Η παλαιά αγγλική μας δίνει την ετυμολογία των εννoιών τίποτα ή τίποτα απολύτως. Υπάρχουν διάφορες ετυμολογίες στον Ιησού του Ναυή:
“… εκεί δεν έχει τοποθετηθεί τίποτα κάθε καλό για το οποίο ο Κύριος να έχει μιλήσει”.
Και σε ένα δοκίμιο του Addison:
“Πήγαινε γιε μου και δες εάν περιμένει τίποτα”.
Ο Chaucer σίγουρα χρησιμοποίησε την λέξη:
“Η Ιερά Βίβλος του Νόμου, αυτό το μεγάλο φως του Τεκτονισμού, θα σας οδηγήσει σε όλη την αλήθεια, θα κατευθύνει τα βήματά σας στο μονοπάτια της ευτυχίας και θα σας υποδείξει το …”
Συνολικό καθήκον του ανθρώπου
Τα πρακτικά βιβλία εκτιμώντο ιδιαίτερα, όταν η εκκλησία βρίσκονταν υπό την επίθεση των πολιτικών και ήταν δύσκολο για τα μέλη να συγκεντρωθούν για τη λατρεία. Το “Συνολικό Καθήκον του Ανθρώπου” ήταν ο τίτλος ενός βιβλίου που εκδόθηκε το 1658, το οποίο παρέμεινε δημοφιλές δεδομένου ότι έγινε ένα πρότυπο εγχειρίδιο διδασκαλίας.
Η φράση συναντάται επίσης στο γνωστό χωρίο του Eκκλησιαστή, Κεφάλαιο 9 που χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της τελετής άλλου βαθμού.
Υπάρχουν κάποιοι που, ίσως, υπό συνθήκες αναπόφευκτης
Συµφοράς και ατυχίας
να έχουν βρεθεί στο χαμηλότερο σκαλί της φτώχειας και της απόγνωσης. Το παραπάνω αποτελεί ένα τυπικό παράδειγμα ζευγών λέξεων στo τεκτονικό τυπικό, οι οποίες έχουν παρόμοια σημασία αλλά διαφορετικές ρίζες. Όσον αφορά στη διαφορά μεταξύ συμφοράς και ατυχίας αφήνω την ερμηνεία στον Βενιαμίν Ντισραέλι, ο οποίος είπε ότι εάν ο Γλάδοστονας έπεφτε στον Τάμεση τότε αυτό θα ήταν συμφορά αλλά “εάν κάποιος τον τραβούσε έξω” τότε αυτό θα ήταν ατυχία!
Χωρίς
Αποφυγή, αµφιλογία ή διανοητική επιφύλαξη κανενός είδους
Μία πολύ οικεία φράση στον Ελευθεροτεκτονισμό που διαπότισε την ιστορία μας και την παραγωγή της γλώσσας του τυπικού. Είναι μία φράση που είναι πολύ κοινή στα νομικά και σίγουρα χρησιμοποιείται πολύ πριν γραφτούν τα τυπικά.
Χρησιμοποιήθηκε στα άρθρα της ουδετερότητας που σχετίζονται με τον εμφύλιο πόλεμo. Η φράση χρησιμοποιήθηκε στον όρκο της υπακοής στον Βασιλιά Γεώργιο Ε’.
Τέλος, η τελευταία μου φράση:
Ορθή, τέλεια και κανονική
Επαναλαμβάνεται συχνά αλλά πιθανόν παρεξηγημένα. Μια Στοά είναι Ορθή όταν περιέχει τον Βίβλο του Ιερού Νόμου, Τέλεια όταν περιλαμβάνει επτά μέλη και Κανονική όταν ο Καταστατικός Χάρτης ή η εγγύηση είναι εμφανής.
Σας προκαλώ, να κοιτάξετε στα τυπικά σας και να εντοπίσετε τις λέξεις και φράσεις που αξίζει να μελετηθούν και να ερευνηθούν. Εντοπίστε την προέλευσή τους και τη σημασία τους. Να κάποιες για να ξεκινήσετε την έρευνά σας:
Παντεπόπτης οφθαλμός φιλαργυρία
Βάλσαμο Παρηγοριάς Δημιουργική Εντολή
Γενηθήτω
Ατολμία Αβοήθητη ένδεια
Φυσική Ισότητα και Αμοιβαία Εξάρτηση
Βέβηλος Εντιμότητα
Προαπαιτούμενο Παράκληση
-και Παγκόσμια Αγαθοεργία και Φιλανθρωπία
Υπάρχουν αµέτρητες λέξεις!
Συμπερασματικά προτείνω ότι αυτοί οι ικανοί αδ. πoυ έγραψαν αυτά τα υπέροχα τυπικά, τα πήραν από έναν πλούτο διαθέσιμου υλικού. Παρήγαν μια συλλογή τυπικών που προέρχονται από πολλές πηγές, π.χ. τη Βίβλο, λέξεις και φράσεις που προέρχονται από μεγάλα έργα της λογοτεχνίας, καθώς επίσης και ειδικά σημεία που πέρασαν στον προφορικό λόγο από τις Πρακτικές Στοές και τις πρώτες Θεωρητικές Στοές. Ήταν επίσης έτοιμοι να ελέγξουν τα πρόσφατα γραμμένα τυπικά ώστε να εγκριθούν και να κυρωθούν.
Παραθέτω ξανά τον Sir Lionel Brett:
“Τα μέλη της Στοάς της Συμφιλίωσης δεν θα πρέπει να επαγγέλλονταν ότι ήταν ειδικοί στην Αγγλική πρόζα αλλά χρησιμοποιώντας τη γλώσσα των ημερών τους μας άφησαν παρά την ύπαρξη ορισμένων παραλογισμών και σολοικισμών, εξακολουθεί να λειτουργεί τόσο ομαλά ώστε αδ. πολύ διαφορετικών πολιτισμικών προελεύσεων βρίσκουν ότι μπορούν να την μάθουν και να την εκφωνήσουν και ότι αξίζει την αγάπη με την οποία γενιές αδελφών την περιέβαλαν”.
Αυτή η δήλωση έγινε τον Νοέμβριο του 1987, αλλά θα θέσω το ερώτημα. Είναι αυτή αντιπροσωπευτική της πλειονότητας των τεκτόνωv;
Χρειάζεται να εκσυγχρονίσουµε το τυπικό;
Θα πρόσθετα έναν υπότιτλο που χρησιμοποιήθηκε σε ένα άρθρο που γράφτηκε στο περιοδικό Masonic Square το 1994 από τον πολύ γνωστό Pat Streams:
Αποτελεί το τυπικό µας ορόσηµο;
Υπάρχουν πολλά άρθρα στο διαδίκτυo, ειδικότερα ένα από τη διαδικτυακή Στoά, το οποίο πραγματικά συστήνω στους αδερφούς. Είναι ένα άρθρο από τον W Pro Larry Porter, το οποίο δημοσιεύτηκε το Μάρτιο του 2006. Όσον αφορά το άρθρο του Pat Stream, υπάρχουν δυνατές λέξεις που είναι καίριες για το τυπικό.
“περίπλοκο, επαναληπτικό, χρησιμοποιώντας αρχαϊκές λέξεις χωρίς ουσιαστικό λόγο” Παρόλα αυτά, ως “θεατρικό” έργο θεωρείται ότι είναι αξιοθαύμαστο! Επίσης αισθάνεται κατ’αυτό τον τρόπο γιατί και αναφέρω:
“η τελετή είναι χαμένη σε ένα παλιρροϊκό κύμα πολυλογίας που είναι εντελώς αδύνατο να αφομοιωθεί”.
Ο S. Brent Morris (ο γνωστός στον Αμερικανικό Ελευθερο-τεκτονισμό “ριζοσπάστης στην ανατολή”) αναφέρει:
“Το τυπικό μας είναι πραγματικά εντυπωσιακό αλλά έτσι θα πρέπει να είναι από τη στιγμή που έχει αντιγραφεί από τις καλύτερες πηγές. Παρόλα αυτά, μεγάλα κομμάτια αυτού είναι αναχρονιστικά και ιστορικά λανθασμένα και είναι απίθανο να μπορεί κάποιος να τα παρακολουθήσει”.
Πραγµατικά δυνατές λέξεις!
Ο πολύ γνωστός τέκτων συγγραφέας W Bro WiImshurst γράφει το 1920 ότι το τελετουργικό “…στις μέρες μας θα μπορούσε να υποβληθεί σε επαρκή και ευφυή αναθεώρηση”.
Είναι ο χρόνος σωστός λοιπόν για αλλαγή και τί τύπου θα πρέπει να είναι καθώς και τί γλώσσα θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί; Ας σας διαβάσω δύο αποσπάσματα, ένα μη τεκτονικό και ένα τεκτονικό, όπου στο ένα ο συγγραφέας πήρε ένα πολύ γνωστό κομμάτι πρόζας και το μετέτρεψε σε σύγχρονο λόγο. Δέστε εάν μπορείτε να αναγνωρίσετε το πρώτο:
“Ο Κύριος και εγώ είμαστε σε μία κατάσταση βοσκού/προβάτου και βρίσκομαι σε μία θέση αρνητικής ανάγκης. Με ρίχνει σε μια πράσινη περιοχή που είναι για βόσκηση και με οδηγεί απευθείας σε ένα μη χειμαρρώδες υγρό. Δίνει στον ψυχολογικό μου χαρακτήρα τα αρχικά επίπεδα ικανοποίησης, με ενεργοποιεί σε μία μορφή θετικής συμπεριφοράς για το μέγιστο κύρος της ταυτότητάς του”.
Είμαι σίγουρος ότι όλοι το αναγνωρίζετε. Είναι αυτό το στυλ που επιθυμείτε να υιοθετήσετε;
Τώρα, ας πούμε κάτι που είναι πιο κοντά στην πατρίδα. Ζήτησα από έναν πολύ καλό φίλο μου τον W Bro Ian Pass της Οξφορδιανής Στοάς Νο 7622 να εκμοντερνίσει και να αλλάξει μέρη των Καθηκόντων του νεομυηθέντος. Πώς σας ακούγεται το παρακάτω;
“Αφήστε με να σας συγχαρώ για την ολοκλήρωση της τελετής μύησής σας με την οποία γίνατε μέλος του αρχαίου και έντιμου οργανισμού μας. Ο Eλεvθερoτεκτονισμός είναι μία αρχαία τέχνη, που υπάρχει από αμνημονεύτων χρόνων και πιστεύουμε σταθερά ότι εκείνοι οι οποίοι ακολουθούν αληθινά τους τρόπους του Ελευθεροτεκτονισμού τείνουν φυσικά προς μία ηθική και ακέραια διάθεση. Κατά τη διάρκεια των αιώνων οι ίδιοι οι μονάρχες προήγαγαν την τέχνη του ελευθεροτέκτονα και δεν υπέστησαν καμία προσβολή στην αξιοπρέπειά τους υποστηρίζοντας τους φιλανθρωπικούς μας σκοπούς και ενεργώντας κατ’ αυτό τον τρόπο μοιράστηκαν μαζί μας τα μυστήρια και συμμετείχαν στις συνελεύσεις μας. Ως ελευθεροτέκτονας, σας συστήνω να μελετήσετε προσεκτικά την Βίβλο του Ιερού Νόμου της θρησκείας σας. Σας συνιστώ να την κοιτάξετε ως το αδιάλειπτο πρότυπο της αλήθειας της δικαιοσύνης και στο πλαίσιο αυτό να ρυθμίσετε τη ζωή σας σύμφωνα με τις θείες αρχές της.
Έτσι θα μάθετε τα σημαντικά πιστεύω που οφείλετε στο Θεό, στο γείτονά σας και στον εαυτό σας.
Στο Θεό, κοιτάζοντας με τον απαραίτητο σεβασμό και ευλάβεια που επιβάλλονται για τον ύστατο Δημιουργό σας, αναζητώντας την υποστήριξή Του στις νόμιμες επιδιώξεις σας και αναζητώντας τη βοήθειά και την παρηγοριά του σε κάθε έκτακτη ανάγκη.
Στο γείτονά σας, ενεργώντας πάντα δίκαια απέναντί του και υποστηρίζοντάς τον σε δύσκολες στιγμές, όπως εσύ θα επιθυμούσες να έκανε αυτός για σένα σε παρόμοια περίπτωση.
Και στον εαυτό σας με το να έχει ένα προσεκτικό και ισορροπημένο τρόπο ζωής για να διατηρήσετε την ύπαρξή σου στην καλύτερη δυνατή κατάσταση τόσο πνευματικά όσο και σωματικά έτσι ώστε οι πολλές επιτυχίες στην ζωή να τιμούν τον εαυτό σας, τον σεβ. Δημιουργό σας και να αναδεικνύουν την ωφέλεια που θα λαμβάνουν όσοι σας γνωρίσουν.
Το υπόλοιπο είναι το ίδιο εντυπωσιακό και τόσο καλό όσο αυτά που έχω δει όπου έχει γίνει προσπάθεια να γραφεί το τελετουργικό στην πιο σύγχρονη αγγλική. Παρόλα αυτά, θα κάνω σοβαρά την ερώτηση:
Αποτελεί ο εκσυγχρονισμός του τυπικού πορεία εξελίξεως προς τα εμπρός;
Η αγγλική γλώσσα συνεχίζει να εξελίσσεται όχι μόνο μέσω σύγχρονων μεθόδων επικοινωνίας αλλά και μέσω της ανάπτυξης της τεχνολογίας ως εκπαιδευτικού μέσου.
Μπορούμε να προβλέψουμε με βεβαιότητα ότι οι μελλοντικές αλλαγές θα γίνουν με ταχύτερο ρυθμό απ’ ότι αυτές του παρελθόντος.
Εάν προσπαθούσαμε συνεχώς να ανανεώσουμε τα τελετουργικά μας τότε είναι πιθανό ότι η αλλαγή θα γινόταν τόσο ενοχλητική όση αποτελεί το σημερινό λεξιλόγιο και η γλώσσα για κάποιους άλλους.
Το σημερινό μας τεκτονικό τυπικό είναι ένα κόσμημα από την ιστορία και είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι των τελετών μας. Είναι όλα μέρος του συμβολισμού που αποτελεί το κύριο εκπαιδευτικό στοιχείο της αδελφότητας μας. Τα μαθήματα που θα προκύψουν από αυτό τον συμβολισμό θα παραμείνουν – ανεξάρτητα από το πώς γράφτηκαν. Το τυπικό αποτελεί μέσο για τον σκοπό και όχι έναν σκοπό από μόνο του.
Τέλος, υπάρχουν ισχυρά επιχειρήματα τόσο υπέρ της διατήρησης των τωρινών μας τυπικών, όσο και υπέρ της αλλαγής τους και σίγουρα η απόφαση αλλαγής δεν θα πρέπει να ληφθεί ελαφρά τη καρδία. Ας θυμηθούμε ότι έχουμε διδαχτεί να είμαστε προσεκτικοί. Στην εκπαίδευση, έχω δει αλλαγές που συχνά έχουν επέλθει ως αποτέλεσμα μιας ανεπαρκούς έρευνας και πίεσης από μειοψηφίες. Σε πολλές περιπτώσεις οι αλλαγές αυτές έχουν αποδειχτεί ότι είναι λιγότερο αποτελεσματικές και υπάρχουν περιστάσεις που έχουν ανατραπεί αποφάσεις και επικράτησε η κοινή λογική Αυτή είναι η άποψή μου για το τεκτονικό τυπικό. Η φύση των τυπικών μας, η πολυπλοκότητά τους, η ομορφιά τους και ο συμβολισμός τους είναι αυτά που κάνουν τον Ελευθεροτεκτονισμό να ξεχωρίζει από όλες τις άλλες εθελοντικές οργανώσεις. Θεωρώ ότι κάποιες από τις τακτικές που χρησιμοποιούνται στην στρατολόγιση και στη μαζική μύηση από κάποια Συντάγματα ως μη κανονικά. Δεν δέχομαι το σχόλιο από διάφορες κριτικές που υποστηρίζουν ότι θα ήταν ευκολότερο να στρατολογήσουν περισσότερους μυημένους εάν περιορίζαμε αυτά τα “βαρετά τελετουργικά”. Το τεκτονικό τυπικό μας διδάσκει την ηθική που βρίσκεται πίσω από την ηθική δεοντολογία. Το τυπικό δίνει ζωή και πραγματικότητα στον Ελευθεροτεκτονισμό και εσωτερικό φως στους Ελευθεροτέκτονες.
Τελειώνω παραθέτοντας τα σχόλια ενός πολύ νεαρού Ελευθεροτέκτονα σε σχέση με τις λέξεις του τελετουργικού:
Ο αδ. Δρ. Petrut Gogalniceanu γράφει:
“Η επιλογή των λέξεων που χρησιμοποιείται στην τελετή μύησης αντικατοπτρίζει το μήνυμα που πρέπει να μεταφερθεί με λεπτό τρόπο στον υποψήφιο και είναι το υποκείμενο θέμα της ισορροπίας, της μετριοπάθειας και της ενότητας που αποτελούν το θεμέλιο της τεκτονικής διδασκαλίας”
“Η φιλία και η υπευθυνότητα (το σήμα της αθωότητας και η ομολογία της φιλίας: πανηγυρικά ορκίζομαι να τηρώ χωρίς αποφυγή κτλ, τα μυστήρια και τα προνόμια)”.
“Η νηφαλιότητα /η ικανότητα και η καλή συν αδελφότητα (θα σας επιστήσω την προσοχή σας στην αλλαγή: να μπαίνει ο καινούριος μας αδερφός στο ΒΑ τμήμα της Στοάς)”.
“Η εμπιστοσύνη και η ταπείνωση (είμαι/κάνω: ένας φτωχός υποψήφιος σε κατάσταση σκότους)”.
“Ισχυρή αποφασιστικότητα και ήπια μέριμνα για τους συντρόφους μας (της αλήθειας, της τιμής και της αρετής)”.
“Το προφανώς αρχαϊκό μητρώο υπενθυμίζει στον υποψήφιο τις ιστορικές ρίζες του Ελευθεροτεκτονισμού και την αντοχή τους στο χρόνο. Οι λέξεις αποτελούν κληρονομιά και δεν αποτελούν ένα ιστορικό βάρος και πρέπει να εκτιμηθούν ως τέτοιες. Όχι μόνο διδάσκουν μέσω του μηνύματός τους αλλά ενθαρρύνουν επίσης τον υποψήφιο να συλλογισθεί το μέγεθος του βήματος που έχει κάνει προς την προσωπική φα/τιση, όπως έκαναν και οι άλλοι πριν από αυτόν”.
τι περισσότερο θα μπορούσε να πει καvείς
