Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2015

Όρκοι και Κατάρες στην αρχαία Ελλάδα

 

Όρκοι, κατάρες, γλώσσα, θρησκεία και δικαιϊκές πρακτικές στην αρχαία Ελλάδα

Στην παρούσα μελέτη θα επιχειρήσουμε να μελετήσουμε την ιδιάζουσα σχέση που παρουσιάζουν οι όρκοι, οι κατάρες και οι δικαιϊκές πρακτικές στο κοινωνικό θρησκευτικό περίβλημα της αρχαίας ελληνικής κοινωνίας και να δείξουμε τη δυναμική της γλώσσας ιδιαίτερα του προφορικού λόγου- στο συγκεκριμένο πεδίο.

Στην πραγματικότητα, σε μια τέτοια μελέτη το ζητούμενο είναι η σχέση νόμου και μαγείας, μια και οι κατάρες, οι κατάδεσμοι, οι μαγικοί πάπυροι και οι όποιες άλλες μαγικο-θρησκευτικές πρακτικές είναι στην πραγματικότητα τα μέσα μόνον για την άσκηση της μαγείας και σε ένα βαθμό συνδέονται με δικαιϊκές πρακτικές της αρχαιότητας, τόσο στη Βαβυλώνα, όσο και στην Ελλάδα ή την αρχαία Ρώμη.

Βέβαια, τούτη η διασύνδεση ανάμεσα στο νόμο και την επικράτεια της μαγείας δεν είναι καινοφανής και δεν παρουσιάζεται μόνον στην αρχαία Ελλάδα. Οι καταβολές της είναι πανάρχαιες και οι ρίζες της αντλούνται από τη σχέση της κοινότητας ή του ατόμου με την ιδέα του tabu, του απαγορευμένου, που ούτως ή άλλως αποτελεί και το ουσιαστικό περίβλημα, μέσα στο οποίο αναπτύσσεται η ιδέα του νόμου.

Ένας επιπλέον παράγοντας που υπεισέρχεται εδώ είναι η χρήση της γλώσσας και οι ψυχοειδείς μηχανισμοί που την καθιστούν ένα δυναμικό εργαλείο, μέσω του οποίου επιτυγχάνεται η συμπαθητική μαγεία στις πρωτόγονες κοινωνίες, έτσι όπως την περιγράφει ο J. Frazer στο έργο του Ο Χρυσός Κλώνος [1].

Ι. Η Κατάρα

Από μία άποψη η κατάρα, όπως αποδίδεται στους ελληνικούς κατάδεσμους, τους ρωμαϊκούς defixiones ή τους αιγυπτιακούς μαγικούς πάπυρους, ανήκει στο χώρο της μαγείας και ως τέτοια είναι παρέμβαση στη φυσική τάξη των πραγμάτων. Στην πραγματικότητα φαίνεται πως αντιπροσωπεύει μια προσπάθεια επιβολής της ατομικής θέλησης με τη χρήση δυνάμεων που βρίσκονται πέρα από τον ανθρώπινο έλεγχο.

Για παράδειγμα, η κατάρα «Ποσειδώνα δέσε το δόρυ το ορειχάλκινο του Οινόμαου», έτσι όπως αναφέρεται στον Πίνδαρο (476 π.κ.ε.) υπονοεί την επενέργεια της θεϊκής δύναμης του Ποσειδώνα για την επίτευξη μιας προσωπικής επιθυμίας, η οποία ωστόσο δεν παύει να αντιπροσωπεύει προσπάθεια επιβολής της θέλησης του καταρώμενου ή της καταρώμενης.

Βασκανία και Σφάκελο (Φάσκελο)

 

Φτου μη σε βασκάνω. Μούντζα, κακό μάτι, άσεμνες χειρονομίες, φτύσιμο, όλα τους έχουν ρίζες στην Αρχαιότητα, σχετίζονται με τη μαγεία και θεωρούνται ως σήμερα, κάποια από αυτά με παραποιημένο πλέον νόημα, αποτρεπτικά της βασκανίας. Το πιο αυθόρμητο και άμεσο μέτρο αντιμετώπισης του κακού, ήδη από την αρχαιότητα, ήταν τοσφάκελο (φάσκελο) και ο εμπτυσμός, ενέργειες στις οποίες είχαν αποδοθεί μαγικές δυνάμεις.

Με τον όρο βασκανία εννοείται η δυσμενής και ολέθρια ψυχική επίδραση, η οποία εξασκείται τόσο στους ανθρώπους και στα ζώα όσο και στα φυτά αλλά ακόμη και στα αντικείμενα δια του βλέμματος και μόνο από άτομα τα οποία έχουν έμφυτη αυτή τη δύναμη. Έτσι το άτομο που ματιάζει κάνει κακό χωρίς κάποια συγκεκριμένη χειρονομία ή λόγια ή άλλη τελετουργική πράξη και συνήθως χωρίς να το θέλει ή να έχει συνείδηση της πράξεώς του. Αρκεί απλά το γεγονός του θαυμασμού ή της ιδιαίτερης ενασχόλησης και παρατήρησης ή της ύπαρξης ζήλιας στις προθέσεις του ατόμου ώστε να ματιάσει κάποιον ή κάτι.

Το κακό μάτι ή βασκανία είναι αποτέλεσμα κακόβουλης ή και απλώς ζωώδους μαγνητικής επιδράσεως η οποία είναι αρκετά ισχυρή σε μερικά άτομα. Με άλλα λόγια η βασκανία δεν είναι τίποτε περισσότερο από την ασυνείδητη εκπομπή σε μεγάλη ένταση χαμηλού μαγνητικού δυναμισμού. Ο βασκανηστής συνήθως άτομο προικισμένο με ισχυρή θέληση, μπορεί να επιβληθεί μόνον σε άτομα με ασθενή θέληση, σε άσχημη ψυχική κατάσταση, και γενικά πιο αδύναμα.

Άτομα ηθικά, με υγιή ψυχική και πνευματική κατάσταση, που ζούνε έντιμα και σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους,δύσκολα ματιάζονται [1] Βέβαια, τα άτομα που μπορούσαν να ματιάσουν, παρουσίαζαν κάποια συγκεκριμένα εξωτερικά χαρακτηριστικά π.χ. το πράσινο χρώμα των ματιών και γενικότερα τα ανοικτόχρωμα μάτια, τα μικρά μάτια ή τα σμιχτά φρύδια, ενώ θεωρούνταν ότι οι σαββατογεννημένοι δεν ματιάζονται. [1]

Ειδικά για την προφύλαξη των παιδιών από το κακό μάτι, οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν περίαπτα κοσμήματα τα οποία κρεμούσαν στον λαιμό, στο στήθος, στους καρπούς και στους αστραγάλους.«Τα ονόμαζαν περιάμματα, φυλακτήρια, βασκάνια, προβασκάνια ή απωσίκακα. Τα νήματα και οι δέσμες κλωστών αποτελούσαν από μόνα τους φυλαχτά, υπό

Ό Όρκος

 
O Όρκος
Στην Ελληνική και στην Ρωμαϊκή μυθολογία με το όνομα Όρκος είναι γνωστή η θεότητα την οποία οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν προσωποποίηση του όρκου που δίνεται. Ο Όρκος αναφέρεται ως γιος της θεάς Έριδας ή του Αιθέρα και της θεάς Γαίας. Ο Όρκος τιμωρούσε τους επίορκους, όσους δηλαδή καταπατούσαν τον όρκο που είχαν δώσει. Στη ρωμαϊκή μυθολογία ο Όρκος ταυτίζεται μερικώς με τον Πλούτωνα ή Άδη.
Ο Όρκος έχει μοναδική σπουδαιότητα σε πολιτισμούς χωρίς γραφή, στους οποίους δεν υπάρχουν καταγραφές σαν αποδεικτικά μέσα, ούτε επίσημα έγγραφα, αλλά και στους αρχαίους μεγάλους πολιτισμούς η ύπαρξη γραφής, με μεγάλη βραδύτητα περιόρισε τον όρκο και ποτέ δεν τον εξάλειψε τελείως.
Είναι ένας από τους παλαιότερους θεσμούς, και ταυτίζεται με τον τύπο εκείνο των δικαστικών δοκιμασιών, όπου με την παρέμβαση της θείας δίκης αποδεικνυόταν η αθωότητα ή η ενοχή του κατηγορουμένου. Ο κριτής υποβάλλει το άτομο σε μία δοκιμασία, με στόχο να καταλάβει ή όχι αν λέει αλήθεια. Χρησιμοποιούνται πολυάριθμες μέθοδοι. Το άτομο πίνει ένα τοξικό ποτό και παρατηρούνται οι αντιδράσεις του οργανισμού του ή πρέπει να αρπάξει με το χέρι ένα πυρωμένο σίδερο και να διαπιστωθεί αν άφησε ή όχι κόκκινα σημάδια στο χέρι του. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις η δοκιμασία αντικαθιστά την απόδειξη αθωότητας ή ενοχής, δηλ. για να αποδείξει κανείς τις ικανότητες ή την αθωότητά του πρέπει να δοκιμαστεί.
Στην Ρώμη μία Εστιάδα η Αιμιλία, που η ηθική της αμφισβητήθηκε, επειδή είχε αφήσει να σβήσει η φωτιά λέγεται ότι προσευχήθηκε στην Εστία και έριξε ένα κομμάτι λινό ύφασμα πάνω στα κρύα κάρβουνα. Η φλόγα που πετάχτηκε πιστοποίησε την αθωότητά της. Και υπήρχε και μία άλλη, Τουκκία το όνομά της, που όταν βρέθηκε σε παρόμοια θέση, απέδειξε την αθωότητά της μεταφέροντας από τον Τίβερη ένα κόσκινο γεμάτο νερό, χωρίς να χυθεί ούτε μία σταγόνα.
Η λέξη όρκος παράγεται από το αρχαίο ρήμα είργω = περιορίζω, εμποδίζω, από το οποίο παράγεται και η λέξη ειρκτή, σημαίνει ένα μέσο με το οποίο ο ορκιζόμενος δεσμεύεται να πει την αλήθεια, διαφορετικά θα υποστεί κυρώσεις. Επίσης η λέξη έρκος= φραγμός, εμπόδιο, με την οποία συνδέεται ετυμολογικά ο όρκος, σήμαινε αρχικά το πρόσωπο ή το πράγμα που επικαλούνταν ο ορκιζόμενος (συνώνυμη λέξη: τα όρκια). Είναι ένα είδος δυνητικής αυτοκατάρας, η οποία ενεργοποιείται εναντίον αυτού του ίδιου που ορκίζεται, στην περίπτωση που τον παραβαίνει. Η δέσμευση γίνεται στο όνομα κάποιου

Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2015

Η μύηση του Διαγόρα

Ένας πάπυρος αποκαλύπτει τα δρώμενα της Ελευσίνιας μυήσεως.

Διάλογος Διαγόρα - Ραμσή
ΡΑΜΣΗΣ: Χαίρε, αγαπητέ Διαγόρα! Σε βλέπω σήμερα ντυμένο εορταστικά και να αστράφτεις από χαρά. Μήπως πηγαίνεις πάλι να ευχαριστήσεις περισσότερο τον νου παρά το σώμα σου με κανένα από τα θαυμαστά εκείνα συμπόσια, που τα τιμά ο ισόθεος Σωκράτης;

ΔΙΑΓΟΡΑΣ: Όχι, φίλε Ραμσή, δεν πηγαίνω, επιστρέφω από κάποιο συμπόσιο, που θα κάνει τον Σωκράτη να ζηλέψει. Επιστρέφω από την Ελευσίνα, όπου είχα την υπερκόσμια ευτυχία να καταλάβω τους στίχους του μεγαλόπνοου εκείνου Πινδάρου:

«Χαρά σε εκείνον, που εκείνα αντίκρισε, προτού κάτω από την γη να ταξιδέψει ·
γνωρίζει και της ζωής την τελευτή, γνωρίζει και την θεόσταλτη αρχή της».

ΡΑΜΣΗΣ: Ω ευτυχή Διαγόρα! Τώρα αντιλαμβάνομαι γιατί φεγγοβολά τόσο το πρόσωπό σου. Επέτρεψε μου, αδελφέ μου, να σε αγκαλιάσω και να σε φιλήσω. Πώς θα ήθελα και εγώ να είχα την ίδια τύχη! Αλλά, όπως γνωρίζεις, η ξενική καταγωγή μου δεν μου επιτρέπει να νιώσω την μεγάλη αυτή χαρά, πριν αφήσω πάλι την ωραία Ελλάδα. Εάν όμως ταξίδευες εσύ μια ημέρα έως τις όχθες του Νείλου, η πύλη του ναού της Ίσιδος δεν θα κλεινόταν μπροστά σου, και θα κατόρθωνες ίσως να ανασηκώσεις τον πέπλο της θεάς.

Στα άδυτα των Αιγυπτιακών μυστηρίων...

 

Σύμφωνα τους Αιγυπτίους υπήρχε κάποτε πολύ παλιά - πριν τον κατακλυσμό- , μία εποχή που οι Θεοί  συνυπήρχαν στην Γη με τους ανθρώπους…Ήταν η πρώτηεποχή, η εποχή των «ΖΕΠ ΤΕΠΙ»..

Ποία η εποχή των «ΖΕΠ ΤΕΠΙ»; Η συνέχεια σττην  «Μυσταγωγία», κλίκ εδώ...

Η Ελίζαμπεθ Χέικ, στο βιβλίο της «Μύηση» (εκδ. Πύρινος Κόσμος), περιγράφει την  προετοιμασία μύησης από τον Αρχιερέα Πταχοτέπ, ο οποίος  οδηγεί την υποψήφια αρμονικά βήμα βήμα,στην κατανόηση των εσχάτων μυστηρίων της Αρχαίας Αιγύπτου....

(...) «Το κάθε πλάσμα πάνω στη γη κατέχει αυτές τις δυνάμεις, αλλά μόνο στη μορφή που αντιστοιχεί στο βαθμό ανάπτυξής του. Χρησιμοποιεί μάλιστα αυτές τις δυνάμεις, αλλά δεν έχει επίγνωση αυτής της λειτουργίας. ΄Εχεις δει ποτέ σου άνθρωπο να αναρωτιέται πώς μπορεί να σηκώνει τα πόδια του ή τα χέρια του;
Η πώς μπορεί - έστω και για λίγο - να απογειώνει ολόκληρο το σώμα του από τη γη ... χοροπηδώντας; Κάθε κίνηση του σώματός σου οφείλεται σε μία διαστολή των μυών σου. Τι είναι όμως αυτό που συσπά τους μυς σου; Σκέψου για λίγο κόρη μου, τι;»


«Η θέλησή μου, Πατέρα.»


«Σωστά. Η θέλησή σου. Αλλά αν σε ρωτήσω τι είναι η θέλησή σου, μπορείς να μου δώσεις μια απάντηση;»

«Πατέρα, έχω συχνά παρατηρήσει τι συμβαίνει όταν θέλω κάτι. Αλλά το μόνο που έχω καταφέρει να διαπιστώσω είναι πως όταν θέλω κάτι, μπορώ να εκπέμψω προς τα έξω μία δύναμη και να δώσω σ' αυτή τη δύναμη μια κατεύθυνση. Για παράδειγμα, όπως ανέφερες μόλις, αν θέλω να σηκώσω το χέρι μου από τη χαλαρή στάση του - κρέμεται γιατί η βαρύτητα της γης το τραβά προς τα κάτω - τότε αυτή η δύναμη, που ρέει από μένα προς τα έξω, περνά από τη θέλησή μου στο χέρι μου, αναγκάζει τους μυς μου σε σύσπαση και μέσω αυτής της σύσπασης να σηκώσουν το χέρι μου.»

«Πολύ σωστά,» λέει ο Πταχοτέπ, «Επειδή η δύναμη της θέλησής σου έρευσε μέσα στο χέρι και τους μυς σου, υπερνίκησες την τεράστια δύναμη της βαρύτητας της γης, που ασκείται πάνω στο χέρι σου. Αυτό ισχύει και όταν πηδάς, για μια στιγμή φυσικά, αφού η δύναμη της θέλησής σου μπορεί να είναι μεγαλύτερη από την έλξη της βαρύτητας της γης μόνο για λίγο. Μπορείς να δεις ότι ο χρόνος αναλώνει τη δύναμη της θέλησής σου που έχει μετασχηματιστεί σε φυσική δύναμη. Ο χρόνος το κάνει αυτό! Και ο χώρος; Χρησιμοποίησες τη δύναμή σου για να σηκώσεις το χέρι σου ή το σώμα σου, προς τα πάνω,να το απομακρύνεις από τη γη, δηλαδή να το μετακινήσεις περαιτέρω στο χώρο. ΄Ετσι,

Η πρώτη εποχή, η εποχή των «ΖΕΠ ΤΕΠΙ»..

 

 

Στο κείμενο που ακολουθεί θα γίνει μία συνοπτική παρουσίαση κάποιον όχι τόσο γνωστών αρχαίων μυθολογικών αναφορών, οι οποίες  προϋποθέτουν εκτενέστερη  μελέτη  από τον αναγνώστη, αλλά και  μία εκ προοιμίου σοβαρή προσέγγιση καθώς εάν αυτές  προσεγγιστούν  ανεύθυνα και δίχως ένα ελάχιστο γνωσιολογικό υπόβαθρο, επιτρέπουν σε  κάποιους «πονηρούς», να παρουσιάζουν θεωρίες οι οποίες είναι (για τον γράφοντα) τουλάχιστον αστείες, πολύ όμως «εύπεπτες» και «πιασάρικες» ....

Μία από τις πιο αινιγματικές αρχαίες αναφορές που σχετίζονται με τον κατακλυσμό και την Ατλαντίδα,  είναι οι Αιγυπτιακές αναφορές σε ιερογλυφική γραφή που αφορούν την εποχή των   «ΖΕΠ ΤΕΠΙ». ΖΕΠ σημαίνει «χρόνος» και ΤΕΠΙ σημαίνει πρώτος. Η εποχή«ΖΕΠ ΤΕΠΙ» σηματοδοτεί συνεπώς την πρώτη εποχή - πρώτη φορά,  για τους αρχαίους Αιγυπτίους.   
.
Οι αναφορές που υπάρχουν προέρχονται από τρεις διαφορετικές πηγές. Από ιερογλυφικές επιγραφές του  ναού (Εντφού)  της Άνω Αιγύπτου (εποχή των Πτολεμαίων γύρω στο 250 π.χ ),   από τους Πάπυρους του Τορίνο  (ιερατικός πάπυρος με τα ονόματα των Φαραώ), που περιγράφουν την εποχή του Ραμσή και την έξοδο των  Εβραίων γύρω στο 1250 π.χ,  αλλά και την πέτρα του Παλέρμο η οποία  χρονολογείται στην πέμπτη δυναστεία του παλαιού βασιλείου  γύρω στο 2500 π.χ
Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι πίστευαν  πως τα θεμέλια του πολιτισμού τους εδραιώθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της  ένδοξης εποχής. Ο R. T. Rundle Clark, καθηγητής Αιγυπτιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ αναφέρει σχετικά  με τις  αρχαίες αρχές της Πρώτης αυτής Εποχής:

«Κάθε τι του οποίου η ύπαρξη ή η αυθεντία πρέπει να δικαιολογηθεί ή να εξηγηθεί πρέπει να αναφέρεται στην Πρώτη Εποχή. Αυτό ήταν πραγματικότητα για τα φυσικά φαινόμενα, τις ιεροτελεστίες, τα βασιλικά εμβλήματα, τα σχέδια των ναών, τις μαγικές ή ιατρικές φόρμουλες, το ιερογλυφικό σύστημα, το ημερολόγιο - όλα τα εφόδια του πολιτισμού... Όλα όσα ήταν καλά ή αποτελεσματικά ιδρύθηκαν στις αρχές της "Πρώτης Εποχής" - η οποία ήταν, επομένως, μια χρυσή εποχή απόλυτης τελειότητας...».

Ήταν η εποχή που οι σοφοί Θεοί ήρθαν από ένα νησί που καταποντίστηκε,

«Οι Άγγελοι, όταν δοξολογούν το θεό, παίζουν μουσική Μπαχ. Αντίθετα όταν βρίσκονται μεταξύ τους, παίζουν μουσική του Μότσαρτ…

 

Πριν 259 χρόνια

Πριν 259 χρόνια<br /><br />«Οι Άγγελοι, όταν δοξολογούν το θεό, παίζουν μουσική Μπαχ.<br />Αντίθετα όταν βρίσκονται μεταξύ τους, παίζουν μουσική του Μότσαρτ<br />και ο Θεός αρέσκεται πάρα πολύ να τους ακούει…»<br /><br />Στην εποχή μας οι χαρακτηρισμοί έχασαν την αξία τους από την άσκοπη χρήση τους και την υπερβολική παρουσίαση ασήμαντων, μέτριων και μηδαμινών γεγονότων. Γι’ αυτό το λόγο η απόδοση ενός φαινομένου μοναδικού στην παγκόσμια ιστορία της ανθρώπινης πνευματικής δραστηριότητας - του «θεόσταλτου» Αμαντέους Μότσαρτ- με τα κριτήρια της τρέχουσας αντίληψης πάσχει εκ προοιμίου. Αν θέλουμε λοιπόν να είμαστε ειλικρινείς οφείλουμε να ξεχωρίσουμε για ποιον Μότσαρτ μιλάμε. Αυτόν που μας παρέδωσαν οι ανεπαρκείς βιογράφοι του, το φτωχό καλλιτέχνη δηλαδή που ζούσε με δανεικά και δημιουργούσε στους γύρω του μια αληθινή κόλαση, το παιδί - θαύμα, τον τέκτονα, την ανείπωτη μεγαλοφυΐα; <br /><br />Η μάχη του καλού με το κακό είναι ο αφρός μιας κοινωνίας που στηρίχθηκε άλλοτε στη θεοκρισία και άλλοτε στη δαιμονοπλασία, στην υστερία και στην προκατάληψη. Η δήθεν «έκλυτη» πορεία του Μότσαρτ κρατάει διακόσια πενήντα εννέα χρόνια και είναι βέβαιο ότι θα συνεχίσει να αναπλάθεται όσο οι κοινωνικές συνθήκες ευνοούν την ανακατασκευή του ειδώλου μας, που κατά τη βούληση του καθενός, ο πρωινός καθρέφτης έχει χώρο μόνο για την αυταρέσκειά μας.<br /><br />Ο Μότσαρτ  είναι ο αληθινός, ο άσπιλος και ασύλληπτος, ο οποίος  δεν υπόκειται σε κανενός είδους αξιολόγηση. Αν θέλουμε να τον συλλάβουμε, πρέπει να παραδεχτούμε με αιδώ ότι ο πήχης μας δεν χωράει στα δικά του μέτρα και σταθμά, εκείνος έρχεται από ένα άλλο άστρο.<br /><br />«Ζει μέσα από το έργο του».

«Οι Άγγελοι, όταν δοξολογούν το θεό, παίζουν μουσική Μπαχ.
Αντίθετα όταν βρίσκονται μεταξύ τους, παίζουν μουσική του Μότσαρτ
και ο Θεός αρέσκεται πάρα πολύ να τους ακούει…»

Στην εποχή μας οι χαρακτηρισμοί έχασαν την αξία τους από την άσκοπη χρήση τους και την υπερβολική παρουσίαση ασήμαντων, μέτριων και μηδαμινών γεγονότων. Γι’ αυτό το λόγο η απόδοση ενός φαινομένου μοναδικού στην παγκόσμια ιστορία της ανθρώπινης πνευματικής δραστηριότητας - του «θεόσταλτου» Αμαντέους Μότσαρτ- με τα κριτήρια της τρέχουσας αντίληψης πάσχει εκ προοιμίου. Αν θέλουμε λοιπόν να είμαστε ειλικρινείς οφείλουμε να ξεχωρίσουμε για ποιον Μότσαρτ μιλάμε. Αυτόν που μας παρέδωσαν οι ανεπαρκείς βιογράφοι του, το φτωχό καλλιτέχνη δηλαδή που ζούσε με δανεικά και δημιουργούσε στους γύρω του μια αληθινή κόλαση, το παιδί - θαύμα, τον τέκτονα, την ανείπωτη μεγαλοφυΐα;

Η μάχη του καλού με το κακό είναι ο αφρός μιας κοινωνίας που στηρίχθηκε άλλοτε στη θεοκρισία και άλλοτε στη δαιμονοπλασία, στην υστερία και στην προκατάληψη. Η δήθεν «έκλυτη» πορεία του Μότσαρτ κρατάει διακόσια πενήντα εννέα χρόνια και είναι βέβαιο ότι θα συνεχίσει να αναπλάθεται όσο οι κοινωνικές συνθήκες ευνοούν την ανακατασκευή του ειδώλου μας, που κατά τη βούληση του καθενός, ο πρωινός καθρέφτης έχει χώρο μόνο για την αυταρέσκειά μας.

Ο Μότσαρτ είναι ο αληθινός, ο άσπιλος και ασύλληπτος, ο οποίος δεν υπόκειται σε κανενός είδους αξιολόγηση. Αν θέλουμε να τον συλλάβουμε, πρέπει να παραδεχτούμε με αιδώ ότι ο πήχης μας δεν χωράει στα δικά του μέτρα και σταθμά, εκείνος έρχεται από ένα άλλο άστρο.

«Ζει μέσα από το έργο του».

 

Leandros Lefakis

Τρίτη 27 Ιανουαρίου 2015

Τα γράμματα Ύψιλον και Έψιλον, και η σχέση τους με τα Ελευσίνια μυστήρια

 

Σύμφωνα με τον Πλάτωνα και Αριστοτέλη τα γράμματα χωρίζονται σε τρείς κατηγορίες:   

Α) Ήχοι και εικόνες που οφείλονται στο φυσικό ανθρώπινο περιβάλλον, γεωγραφικός και φυσικός χώρος ( κλίμα - χλωρίδα - πανίδα).
Β) Ήχοι και εικόνες που προεκλήθησαν από τις δραστηριότητες (έργα) του ανθρώπου (εργαλεία-όπλα- εκμετάλλευση φυσικών πηγών κ.α.).
Γ) Ήχοι και εικόνες που οφείλονται στις υποστάσεις τους.


Επ’ ευκαιρίας της  πρό ημερών Φθινοπωρινής Ισημερίας η οποία συνέπεφτε στην αρχαιότητα  με τις σεπτές και άρρητες τελετουργίες ων Ελευσινίων μυστηρίων,  όπως επίσης και  των πρόσφατων πρώτων βροχών, στο παρόν άρθρο θα κάνω (όπως υποσχέθηκα), μία απόπειρα ερμηνείας των γραμμάτων Ύψιλον και Έψιλον.
Το γράμμα Ύψιλον συνδέεται τόσο με τα Υγρά και την βροχή, όσο και με την λέξη   που αναφωνούσαν οι μύστες στα Ελευσίνια : “ΥΕ -  ΚΥΕ”. Το ΥΕ (βρέξε) απευθυνόταν στο Δία, ενώ το ΚΥΕ (κυοφόρησε) στη Δήμητρα...


Το γράμμα Ύψιλον είναι το 20ο  γράμμα του Ελληνικού αλφαβήτου  και το 22ο  του αρχαίου Ελληνικού (το οποίο είχε 28 γράμματα  ένα για κάθε σεληνιακό μήνα).    Τα τέσσερα γράμματα τα οποία  δεν έχουν συμπεριληφθεί  στο νέο αλφάβητο των 24 γραμμάτων είναι, το Στίγμα (ς) το Δίγαμμα (F) – και τα δύο - στην 6 (στ) θέση, το Kόππα (Q) στην 18η, και το Σανπί στην 27η.

Το γράμμα Ύψιλον ως σχήμα  υποδυκνύει  την κοιλότητα, όπου συγκρατούνται τα υγρά. Κατ’ αυτόν τον τρόπο λέξεις που περιέχουν το γράμμα αυτό,  σχετίζονται με το κοίλο ή το κυρτό σχήμα είτε με τα υγρά, όπως λ.χ Υγρό, Ύδωρ,  Υάδες (βροχή), Υδρία, Υδρα Ύδρευσις, Ρύσις, Ρυνική κοιλότητης, Κύπελλο, Χύτρα, Υδρώτας, ψύχος, ψυχή, κύπελλο κ.λ.π . Φυσικά δεν είναι τυχαίο πως το  γράμμα Ύψιλον  το συναντάμε και ως Μινωικό ιδεόγραμμα όπου επίσης σήμαινε Υγρό.



Ας δούμε τώρα τι  μας αποκαλύπτει η  αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία και

H Μεταφυσική της Τέχνης σε Αρχαία Ελλάδα (Χρήστος Γιανναράς )

 

Σύμφωνα με τις Αρεοπαγιτικές συγγραφές (5ος μ.Χ. αιώνας) ως κάλλος ορίζεται: «ως πάντα προς εαυτό καλούν, όθεν και κάλλος λέγεται», δηλαδή κάλλος είναι αυτό που καλεί σε μια σχέση.
Ο Eliade τολμά να αναλύσει την ανάγκη γιατί το εργαλείο πρέπει να έχει κάλλος για να μπει στην ζωή των ανθρώπων. Αυτό χρειάζεται διότι ο άνθρωπος βλέπει πως ότι έχει μορφή υπάρχει, το άμορφο, η διάλυση της μορφής είναι συνδεδεμένη στην εμπειρία της ζωής με τον θάνατο. [...] Ίσως γι’ αυτό η αμορφία ήτανε για τον άνθρωπο των πρώτων κοινωνιών μια απειλή. Το άμορφο ήτανε το ανύπαρκτο τελικά. Η αμορφία ήτανε απειλή ανυπαρξίας. Για να υπάρχει κάτι πρέπει να μορφοποιηθεί, να αποκτήσει μορφή. Αυτό το λέω ως μια πρόταση ερμηνείας του κάλλους, αλλά ο άλλος ορισμός τον οποίο ανέφερα από τις Αρεοπαγιτικές συγγραφές μου λύνει περισσότερα προβλήματα. Το κάλλος είναι κλήση, κλήση σε σχέση.
...Η τέχνη για τους αρχάιους Έλληνες ήταν ένας τρόπος για να περιγράψουν την πραγματικότητα. Την πραγματικότητα μπορείς να την πεις περιγραφικά απλώς, να την φωτογραφίσεις θα λέγαμε σήμερα αλλά αυτό δεν ήταν το στοιχείο που ενδιέφερε τον Έλληνα καλλιτέχνη τουλάχιστον στην αρχαιότητα. Τον ενδιέφερε να πει την πραγματικότητα ως προς το νόημα της θα λέγαμε σήμερα, ως προς την αλήθεια της θα έλεγε ο αρχαίος Έλληνας. Αλήθεια από το α το στερητικό και το

Πως Λειτουργεί ο Νους

 

Βασικός Εξοπλισµός: Γιατί υπάρχουν τόσα πολλά ροµπότ στα µυθιστορήµατα, αλλά κανένα στην πραγµατική ζωή; Θα µπορούσα να πληρώσω πολλά για ένα ροµπότ που θα µπορούσε να µαζεύει τα πιάτα ή να κάνει απλές δουλειές. Όµως δεν θα το κάνω µέσα σ’ αυτόν τον αιώνα και προφανώς ούτε στον επόµενο. Φυσικά, υπάρχουν ροµπότ που συγκολλούν ή βάφουν σε τράπεζες συναρµολογήσεως και τριγυρίζουν στις αίθουσες των εργαστηρίων. Η ερώτησή µου αφορά στις µηχανές που περπατάνε, µιλάνε, βλέπουν και σκέφτονται πολλές φορές καλύτερα απ’ ότι τα αφεντικά τους.

Από το 1920, όταν ο Karel Capek εφηύρε τη λέξη ροµπότ στο έργο του «R.U.R.» οι συγγραφείς τα έπλασαν µε τη φαντασία τους: ο Speedy, ο Cutie και ο Dave στο «I, Robot» του Isaac Asimov, ο Robbie στο «Μονοµαχία δύο κόσµων», το δονούµενο κουτί στο «Χαµένοι στο διάστηµα», οι daleks στο «Doctor Who», η Rosie η υπηρέτρια στο «The Jetsons», ο Nomad στο «Star Trek», ο Hymie στο «Get Smart», οι ανέκφραστοι µπάτλερ και οι διαπληκτιζόµενοι µικροέµποροι στον «Υπναρά», ο R2D2 κι ο C3PO στον «Πόλεµο των άστρων», ο Εξολοθρευτής στον «Εξολοθρευτή», ο Υπολοχαγός Data στο «Σταρ Τρεκ: Η επόµενη γενιά» και οι ευφυολόγοι ταινιοκριτικοί στο «Mystery Science Theater 3000».

How the Mind Works robotsΑυτό το κεφάλαιο δεν αφορά στα ροµπότ αλλά στην ανθρώπινη νόηση. Θα προσπαθήσω να εξηγήσω τι είναι ο νους, από πού προήλθε και πώς µας επιτρέπει να βλέπουµε, να σκεφτόµαστε, να αισθανόµαστε, να αλληλεπιδρούµε και να επιδιώκουµε υψηλότερες αναζητήσεις όπως η τέχνη, η θρησκεία και η φιλοσοφία. Στην πορεία θα προσπαθήσω να ρίξω φως σε καθαρά ανθρώπινες ιδιαιτερότητες. Γιατί οι αναµνήσεις φθίνουν; Πώς το µακιγιάζ αλλάζει την εµφάνιση ενός προσώπου; Πώς προκύπτουν τα εθνολογικά στερεότυπα και πότε γίνονται παράλογα; Γιατί οι άνθρωποι χάνουν την ψυχραιµία τους; Τι κάνει τα παιδιά να είναι πειραχτήρια; Γιατί οι ανόητοι ερωτεύονται; Τι µας κάνει να γελάµε; Και γιατί οι άνθρωποι πιστεύουν στα φαντάσµατα και στα πνεύµατα;

Δευτέρα 26 Ιανουαρίου 2015

Κατερχόμενοι εις το βάθος της Συνειδήσεως

 

«Αυτή η μικρή σπίθα της ουράνιας φωτιάς, η συνείδηση »

Ουάσινγκτον

Η λέξη συνείδηση αναφέρεται σε ένα ευρύ φάσμα εννοιών οι οποίες αφορούν τόσο κάποιες διανοητικές όσο και ψυχικές διεργασίες ή καταστάσεις. Ετυμολογικά η λέξη προέρχεται από το συν-οιδα, υποδεικνύοντας το κομμάτι εκείνο του εαυτού το οποίο έχει την πλήρη Γνώση ωστόσο, ακόμα και σήμερα, παραμένει μια από τις πιο δύσκολές και περίπλοκες έννοιες της Φιλοσοφίας. Γενικά ως συνείδηση θεωρούμε την ικανότητα που έχει ένας άνθρωπος ή ένα Ον να αναλύει εμπειρικά τον εαυτό του και τον κόσμο που τον περιβάλει και είναι στενά συνδεδεμένη με την φαντασία, την νοημοσύνη και την πνευματικότητα. Ο Ρενε Ντεκάρτ την καθορίζει ως την καθεαυτή έννοια της σκέψης εξηγώντας πως με τη λέξη «σκέψη» αντιλαμβάνεται και εννοεί όλα εκείνα τα οποία συνειδητοποιούμε καθώς έχουν βαθιά επίδραση μέσα μας. Έτσι η Συνείδηση δεν αναφέρετε στο Νου ή τις Αισθήσεις μας. Αντίθετα, η Συνείδηση χρησιμοποιεί το Νου, τη Καρδιά και τις Αισθήσεις για να μπορέσει να αντιληφθεί μέσω της Διάνοιας μας τα επίπεδα εκείνα που είναι πέρα του Νου, της Καρδιάς και των Αισθήσεων.

Υπάρχουν πολλά επίπεδα συνείδησης, και αυτό γιατί ο κάθε ανθρώπος αντιλαμβάνεται διαφορετικά τα πράγματα και τα γεγονότα γύρο του. Αυτό, αλληγορικά στον εσωτερισμό συμβολίζεται από τη σκάλα του Ιακώβ.Η αλήθεια είναι όμως, πως η Συνείδηση αν και πολυεπίπεδη - υποκειμενική έννοια ,είναι μία και αδιαίρετη όπως ακριβώς το Φως και οι ακτίνες του.

Κατερχόμενοι εις το βάθος της συνειδήσεως, αυτό που ουσιαστικά προσπαθούμε να καταφέρουμε είναι να αφυπνίσουμε την εσωτερική μας γνώση. Μία γνώση που υπάρχει σε όλους μας και σαν τον Αρχαίο Όφι περιμένει την άνοιξη για να βγει από την χειμερία νάρκη.

Όταν αναφερόμαστε στην Συνείδηση όμως δεν εννοούμε την απλή αφομοιώσει της εγκυκλοπαιδικής γνώσης μιας και η Γνώση που δεν γίνετε Συνείδηση το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να βλάψει το Νοητικό μας Σώμα. Αντιθέτως αυτό που πρέπει να προσπαθούμε να κάνουμε είναι να οικοδομήσουμε έναν υγιή εσωτερικό εαυτό και ένα υγειές Νοητικό σώμα. Αυτό το καταφέρνουμε δια μέσω της περισυλλογής ή αλλιώς

Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2015

Η Σταύρωση του Νίκου Καζατζάκη

 

της Ελένης Κατσουλάκη

1965 Καθισμένη στο μπαλκόνι του πατρικού μου σπιτιού στα Χανιά, αγνάντευα από μακριά την γαλάζια καπριτσιόζα θάλασσα ξαπλωμένη νωχελικά στα πόδια του βουνού φλερτάροντας ξεδιάντροπα με τις χρυσές ανταύγειες του ντροπαλού, ξανθού ήλιου. Δροσερό αεράκι φυσούσε κι αγκάλιαζε με τρυφεράδα τα καΐκια, τις ψαρόβαρκες και τους μουσκεμένους στον ιδρώτα χαμάληδες που πηγαινοερχόταν στο ενετικό μουράγιο φορτωμένοι με βαριά λιγδωμένα καφάσια από ψάρια και δίχτυα.

       Ο νους μου, ανυπότακτος αντάρτης, περιπλανιόταν σε μακρινά ανερεύνητα ακρογιάλια κι η καρδιά μου φουρτούνιαζε. Στην ποδιά μου κρατούσα δυο βιβλία: Τον καπετάν Μιχάλη και τον Τελευταίο πειρασμό. Σαν διψασμένος ορειβάτης ρουφούσα με δονκιχωτική λαχτάρα τις πυρωμένες λέξεις του Καζαντζάκη και ανατρίχιαζα σαν έμπαινα στα στήθια του φουρτουνιασμένου Κρητικού που πάλευε να λευτερωθεί από την σκλαβιά του βάρβαρου Σουλτάνου.

       Ξαφνικά, η αυστηρή μορφή ενός καλόγερου του Άγιου Όρους ξεπετάχτηκε σαν φάντασμα εμπρός μου. Ήταν ένας ψηλόλιγνος, μουσάτος κληρικός με αετίσια ρασπούτικα μάτια που νοίκιαζε ένα δωμάτιο στον πάνω όροφο. Πάντα ταξίδευε σ’ όλους τους ελληνικούς ορίζοντες πουλώντας θαυματουργό χώμα από τα Ιεροσόλυμα παρμένο μέσα από τον τάφο του Χριστού για φυλακτά και θεϊκά γιατροσόφια.

       Μονομιάς άρπαξα τα βιβλία και τα ‘χωσα κάτω από τα ρούχα μου. Σίμωσε κοντά σουφρώνοντας τα παχιά του φρύδια και με μια γρήγορη κίνηση τα παίρνει στα χέρια του. Οι φλέβες στα μηλίγγια του φούσκωσαν και ανατινάχτηκε σαν να τον δάγκωσε φίδι.

       - Ντροπή σου αμαρτωλή να διαβάζεις τα βρωμερά τούτα βιβλία του βλάστημου αντίχριστου Κρητικού που ρεζίλεψε τους ηρωικούς αγώνες της Κρήτης και μασκάρεψε τα ιερά και όσια της εκκλησιάς μας. Αφορεσμένος νάναι σε όλους τους αιώνες αμήν.

       - Μα ο Χριστιανισμός κηρύσσει αγάπη, τόλμησα να διαμαρτυρηθώ. Ο Καζαντζάκης πόνεσε την αλυσοδεμένη ψυχή της έρημης Κρήτης και αγάπησε τον Χριστό.

       Ο μοναχός χλιμίντρησε σαν αγριομούλαρο. Έφτυσε καταγής φουρτουνιασμένος. Αφρισμένα σάλια τρέχανε από το στόμα του. Βράχνιασε η φωνή του.

       - Ο διάολος να μπει μέσα σου. Σ’ εσένα και σ’ αυτόν τον τσαρλατάνο που σε ξεμυάλισε. Διάολε στην κοκάλα του. Ποτέ να μην λιώσουνε, Αμήν!

       Έφυγε τρομαγμένος σαν λιποτάχτης πηδώντας δυο-δυο τα σκαλιά για να γλιτώσει από την λέπρα της τυπωμένης απαγορευμένης σκέψης του Σατανά.

      

Clark Gable…Τέκτων κατά πατρική απαίτηση

 

Τέκτων κατά πατρική απαίτηση

Ο Κλαρκ Γκέιμπλ (Clark Gable) γεννήθηκε στο Οχάιο των Η.Π.Α. το 1901από τον Γουίλιαμ  Γκέιμπλ και την Αντελίν Χέρσελμαν. Προερχόταν από ιδιαίτερα εύπορη οικογένεια αφού ο πατέρας του ασχολείτο με γεωτρήσεις πετρελαίου. Το επίθετό του ήταν κανονικά Goebel (Γκέμπελ), αλλά η οικογένεια το άλλαξε σε Gable, κατά τη διάρκεια του α' Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς ήταν γερμανικό και το αμερικανικό έθνος έτρεφε αντιπάθεια προς τους γερμανούς.

Στην εφηβεία του ο Gable, υπήρξε ιδιαίτερο ψηλό παιδί με δυνατή φωνή. Οι καλλιτεχνικές του τάσεις που ήταν έκδηλες από μικρό παιδί ενισχύθηκαν ακόμη περισσότερο, όταν στα δεκατρία του ήταν το μόνο ανήλικο μέλος της μουσικής μπάντας της πόλης. Επίσης, λάτρευε τονΣαίξπηρ και του άρεσε να απαγγέλει τα σονέτα του. Ο πατέρας του, που προτιμούσε ο γιος του να ασχολείται με το κυνήγι, προθυμοποιήθηκε να τον βοηθήσει να βελτιώσει τη μόρφωσή του, αγοράζοντάς του μια εγκυκλοπαίδεια 72 τόμων με όλα τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Όταν ο Gable ήταν δεκαεφτά χρονών, ο πατέρας του αντιμετώπισε οικονομικά προβλήματα και αναγκάστηκε να μετακομίσει μαζί με την οικογένειά του σε μια φάρμα κοντά στο Έικρον του Οχάιο. Ο Gable που δυσκολευόταν να προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον, αποφάσισε να πάει να δουλέψει σε εργοστάσιο λάστιχων. Την ίδια χρονιά αποφάσισε να γίνει ηθοποιός αφότου παρακολούθησε την θεατρική παράσταση «The Bird of Paradise».

Το 1924 ο Gable βρέθηκε στο Hollywood. Στη συνέχεια παντρεύτηκε με την καθηγήτρια της υποκριτικής του Τζοζεφίν Ντίλον και ανέλαβε καθήκοντα ατζέντη. Οι πρώτοι του ρόλοι ήταν σε βωβές ταινίες του Έριχ Φον Στρόχαϊμ, όπου εμφανιζόταν ως κομπάρσος. Συμμετείχε επίσης και σε ταινίες μικρού μήκους, αλλά το γεγονός ότι δε του ανέθεταν κανένα μεγάλο ρόλο τον απογοήτευσε και έτσι επέστρεψε στο θέατρο. Εκεί γνωρίστηκε με τοn επίσης τέκτονα Λάιονελ Μπάριμορ (Lionel Barrymore), με τον οποίο διατήρησε μακροχρόνια φιλία. Αυτός ήταν που τον παρότρυνε να συνεχίσει να εργάζεται στο θέατρο. Την περίοδο 1927 -

Το «αίνιγμα» του εσωτερισμού στην ποίηση

 

Διάβασα τη «Σαντορίνη» πριν ακόμα πάρει το δρόμο για το τυπογραφείο. Οι στίχοι μου φάνηκαν από την πρώτη στιγμή ανεξάντλητοι. Δεν εξέτασα το ποίημα ποτέ ως κριτικός. Δεν θα μπορούσα άλλωστε. Αυτό που με ενδιέφερε ήταν να ερευνήσω την εμπειρία του δημιουργού, κυρίως όμως να διαγνώσω πώς έφτασε σε αυτούς τους στίχους, πώς τους κατέκτησε. Ήξερα από την αρχή ότι προσπαθούσα να προσεγγίσω κάτι σαν δίχτυ, που είχε αιχμαλωτίσει εικόνες, ιδέες και λέξεις, οι οποίες από μόνες τους ξεκίνησαν ως μαγικές και επαναμαγεύθηκαν από την ποίηση, την οποία ένιωσα εξ αρχής ως αληθινή.

Η «Σαντορίνη» για μένα ήταν αυτό που αποκάλεσε ο Coleridge «εκούσια και εσωτερική αναστολή της δυσπιστίας». Της δυσπιστίας για κάτι που δεν γνωρίζω, αλλά νιώθω εσωτερικά, γιατί θεωρώ ότι το ίδιο είναι εσωτερικό.

Επομένως, θα ήθελα κατ’ αρχήν να σας προετοιμάσω για το τι πρέπει να περιμένετε –ή μάλλον- για το τι δεν πρέπει να περιμένετε από μένα. Αν υπήρχε τίτλος θα έπρεπε να είναι κάπως έτσι «Εσωτερισμός και Ποίηση» ή ορθότερα «Το αίνιγμα του εσωτερισμού στην ποίηση με γνώμονα την ποιητική σύνθεση ‘Σαντορίνη’». Δώστε έμφαση στη λέξη αίνιγμα. Αυτό προκειμένου να σκεφτείτε πώς το αίνιγμα είναι σημαντικό για τον μη ειδικό. Γιατί; Διότι, ό,τι και να σας πω θα σας αφήσω με αινίγματα που δεν μπορώ να λύσω. Δεν έχω αποκαλύψεις να προσφέρω. Αυτό που –κατά τη γνώμη μου- έχει σημασία στην ποίηση είναι η απόλαυση. Παρά ταύτα, θα προσπαθήσω «τ’ Ωραίο και το Τρομερό να κοινωνήσω».

1. Η σχέση μεταξύ λογοτεχνίας και εσωτερισμού είναι παγκόσμια. Ο σύνδεσμος που υπάρχει ανάμεσα στην έλξη που νιώθει ο άνθρωπος για το μυστηριώδες/το εσωτερικό και την ανάγκη να χειριστεί δημιουργικά τη γλώσσα, προφανώς σφυρηλατήθηκε από τη στιγμή που σχηματίστηκε η πρώτη ανθρώπινη λέξη. Άλλωστε, πρώτοι οι συγγραφείς των ιερών κειμένων είχαν πιστέψει ότι η γνώση αποκαλύπτεται διά της τέχνης. Η Βίβλος, επί παραδείγματι, είναι γεμάτη από περίπλοκες διασυνδέσεις μεταξύ λόγου και εσωτερισμού. Λόγος και εσωτερισμός. Ας είναι οι δύο αυτές λέξεις οι απαρχή των σκέψεών μας.

«Λόγος να πνεύσει ο ισχυρός ο εν αρχή, ο νυν και αεί». Λόγος. Πρόκειται για λέξη, για σύμβολο, για σημείο. Σημαίνει περισσότερα από όσα φαίνεται να συμβολίζει –μπορεί να είναι μυστικός, απατηλός, συνωμοτικός. Έτσι, είναι ο λόγος στα έργα του Goethe, του Lessing, του Burns, του Pushkin, του Kipling. Η ευρεία εσωτερική τους παιδεία, σαφώς και δεν είναι τυχαία. Ως ποιητές σαγηνεύονται από την εσωτερική ατραπό που κρύβεται από τη λογική της φανερά δομημένης ζωής. Άλλωστε, σε κάθε μορφής πολιτισμό τα όποια κοινωνικά, πολιτικά και θρησκευτικά εμπόδια ήταν αυτά που οδήγησαν τα δημιουργικά πνεύματα να αναζητήσουν μία μορφής διέξοδο χρησιμοποιώντας πλάγια λογοτεχνικά μέσα. Στην ιστορία της διανόησης τα θέλγητρα της ποιητικής – λογοτεχνική παραγωγής δεν μπορούν να ξεμπλεχθούν από τον δεσμό της εσωτερικής παράδοσης –δηλαδή την πνευματική ενασχόληση κάθε σκεπτόμενου ανθρώπου με το μύθο, τον θρύλο, το άρρητο και το μυστικό. Η σχέση είναι αμφίδρομη. Από τον Μεσαίωνα μεγάλοι φιλόσοφοι της εσωτερικής παράδοσης υπήρξαν γόνιμοι συγγραφείς και ποιητές.

Η τάση αυτή διογκώνεται με το κίνημα του Ρομαντισμού. Η ρομαντική ιδέα –επανάσταση, ελευθερία, δικαιοσύνη, αδελφότητα- επέτεινε τη χρήση της εσωτερικής γλώσσας στη λογοτεχνία και την ποίηση. Έννοιες όπως το ιερό και το βέβηλο, η Φύση, η ψυχή, το Σύμπαν και οι απορρέοντες μυστικοί νόμοι συνδυάστηκαν με έννοιες της εσωτερικής συμβολικής, του θρησκευτικού μυστικισμού, αυτό που με τα λόγια του V.A. Zhukovsky (1783-1852) ονομάζουμε «ποίηση της φαντασίας, της ψυχής και της καρδιάς». Η επιλογή λέξεων που παραπέμπουν σε αλληγορίες και συμβολισμούς, η εικονοπλασία που βασίζεται στη δύναμη των Μύθων, και οι τολμηρές αναφορές σε σκέψεις μύχιες και εσωτερικές έφεραν τη δύναμη της εσωτερικής παράδοσης στην λογοτεχνική και ποιητική γραφή. Πολύ οικεία είναι όλα αυτά στη «Σαντορίνη». Η ποιητική σύνθεση προϋποθέτει ψυχή και καρδιά όταν αναφέρεται στο «δράμα του Δημιουργού»: «η που γεννάει Ομορφιά, δίψα Του είναι και ερημιά, είναι ο Κόσμος που ζητά να λάβει αντί θανάτου». Αναφέρεται στο συμπαντικό Νόμο μέσα από το «άγιο πάθος», τη «μυστηριώδη νύχτα», «τη Σελήνη» και τον «σπινθήρα της ζωής». Εσωτερική επανάμνηση της ψυχής που «εγείρεται και γρηγορεί».

Ο ΤΑΦΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ-ΟΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ

 

Ο πολύ καλός φίλος του ιστολογίου Κώστας (Θρίξ) Γιαγκούδης διερεύνησε τους τραυματισμούς του Μεγάλου Αλεξάνδρου όπως έχουν καταγραφεί και προσπάθησε να δει αν υπάρχει κάποια σχέση με τους νεκρούς της Αμφίπολης.

1ος Τραυματισμός στην Κορυτσά της Βορείου Ηπείρου

335πΧ

Δέχθηκε κατά την μάχη του Πελλίου ή Πηλίου χτύπημα από ρόπαλο στον λαιμό και ακόμη χτύπημα πέτρας στο κεφάλι.

2ος Τραυματισμός στη μάχη του Γρανικού ποταμού

22 Μαιου 334πΧ

Οι επικεφαλής των Περσών με πρώτο τον Μιθριδάτη, ορμούν εναντίον του Αλεξάνδρου. Ο Μιθριδάτης τον κτυπάει με το ακόντιο στον ώμο, αλλά ο Αλέξανδρος τον σκοτώνει με το δόρυ του.

Στη συνέχεια ο αδελφός του νεκρού πλέον Μιθριδάτη, ο Ρισάκης, κτυπάει με το ξίφος του τον Αλέξανδρο στο κεφάλι. Η περικεφαλαία του Αλεξάνδρου κόβεται στα δύο και η λεπίδα του Ρισάκη αγγίζει – διαπερνά το δέρμα του μετώπου του Αλεξάνδρου.

3ος Τραυματισμός στην μάχη της Ισσούς

12 Νοεμβρίου του έτους 333 π.Χ

Το Θεσσαλικό ιππικό του Αλεξάνδρου, δέχθηκε άγρια επίθεση από το ιππικό του Ναβαρζάνη, ενώ ταυτόχρονα οι μακεδονικές φάλαγγες δέχονταν τρομερή επίθεση από τους ΄Ελληνες μισθοφόρους των Περσών.

Για τον λόγο αυτό ενώ ο Αλέξανδρος διέλυε το κέντρο της περσικής παράταξης και διασπούσε το αντίστοιχο αριστερό της, αντιλαμβανόμενος τον κίνδυνο, στρίβει αριστερά με τους υπασπιστές του και επιτίθεται πλευρικά στους ιππείς του Ναβαρζάνη και στους ΄Ελληνες μισθοφόρους.

Στη διάρκεια αυτού του επικίνδυνου ελιγμού στο πεδίο της μάχης, ο Αλέξανδρος πληγώθηκε στον μηρό. (3)

Δεν υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες για τον τραυματισμό του στην μάχη της Ισσούς. Λαμβανομένου υπόψη ότι η μάχη της Ισσού ήταν ίσως η πλέον κρίσιμη και δύσκολη από στρατιωτικής και στρατηγικής άποψης, κατά την διάρκεια της εκστρατείας στην Ασία, αυθαίρετα μπορεί να υποθέσουμε, ότι ίσως ο τραυματισμός του αυτός να ήταν σοβαρός, με δεδομένο την σφοδρότητα της συγκεκριμένης μεγάλης μάχης αλλά και τον χαρακτήρα του Αλεξάνδρου.

4ος Τραυματισμός στην κατάληψη της Γάζας

Σεπτέμβριος του έτους 332 π.Χ.

Ένα βέλος του διατρύει την ασπίδα και τον θώρακα και τον τραυματίζει, εισχωρώντας στον ώμο του.

5ος Τραυματισμός στην Κυρούπολη της Σογδιανής-Αφγανιστάν

332 π.Χ.

Παρασκευή 23 Ιανουαρίου 2015

Η Πολιτεία του Πλάτωνα και η Πολιτεία του Σήμερα

 

 

Διδάσκω Αρχαία Ελληνικά και Φιλοσοφία μεταξύ άλλων και αισθάνομαι απέραντα τυχερή διότι μαθαίνω κάθε μέρα! Προσπαθώ να δείξω στα παιδιά του λυκείου πόσο τυχερά είναι που διδάσκονται την φιλοσοφία του Σωκράτη και του Πλάτωνα στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών πάνω σε θέματα εξαιρετικά σημαντικά, όπως η αρετή, ή η ιδανική πολιτεία (πολίτευμα), έννοιες που ενώ μας δόθηκαν από το 400 π.χ., δεν χαρακτηρίζουν ακόμα την ιδιωτική και πολιτική συμπεριφορά μας…

”Η ιδανική Πολιτεία (δανείζομαι από το βιβλίο της Γ’ Λυκείου) είναι ένα μεγαλειώδες και πολυσύνθετο πνευματικό έργο, που εξετάζει τα θέματα της δικαιοσύνης, της ηθικής φιλοσοφίας, της αισθητικής, της παιδαγωγικής, της παθολογίας των πολιτειών, της ψυχολογίας του πλήθους, της μεταφυσικής”.

Αφορά στην πολιτεία που διασφαλίζει στον πολίτη τον άριστο βίο, μιλάει για μια πόλη-κράτος που έχει φτάσει σε υψηλό επίπεδο πολιτισμού και ευημερίας, όπου όλοι ζουν εν ευδαιμονία και αρμονία, και θεμέλιος λίθος για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι η ορθή παιδεία των πολιτών.

Η παιδεία έχει στόχο να καλλιεργήσει τις φύσεις και να τις καταστήσει ”βέλτιστες”, ώστε να οδηγήσει στην ηθική και πολιτική αναγέννηση του κοινωνικού συνόλου, δηλαδή στο να στραφούν οι ψυχές προς το φως και τον αληθινό προορισμό τους.

Υπεύθυνοι για την παιδεία είναι οι φιλόσοφοι που, αφού με την γνώση, την καλλιέργεια των αρετών και την φιλοσοφία έχουν φτάσει στο Φως, στην Γνώση, στην Ελευθερία, στην θέαση του Αγαθού, είναι και οι μόνοι κατάλληλοι να εκπαιδεύσουν τους άλλους, αλλά και, το μέγα παράδοξο, να τους φροντίσουν και να τους κυβερνήσουν.

Πέμπτη 22 Ιανουαρίου 2015

ΕΜΠΕΔΟΚΛΗΣ … «Περί φύσεως» …ΟΙ ΤΕΣΣΕΡΕΙΣ ΚΑΘΑΡΜΟΙ


Ο Εμπεδοκλής ήταν ένας από αυτούς που έζησε στο μεταίχμιο του περάσματος από τα Μυστήρια στις φιλοσοφικές σχολές, αφήνοντας μας ένα μέρος της ΓΝΩΣΗΣ του, μέσα από τους λίγους σωσμένους εξάμετρους επικούς στίχους του, που όμως χαρακτηρίζονται από μία τεράστια δυναμική σε σκέψεις και αναλύσεις. Τα ποιήματα που σώζονται είναι οι «Καθαρμοί» (3.000 στίχοι) και το «Περί φύσεως»(2.000 στίχοι). Οι στίχοι που διασώθηκαν είναι 450.
Ας δούμε ένα απόσπασμα από το «Περί φύσεως»: [Μες στους ανθρώπους δύσκολη τυχαίνει νάναι η γνώση, γιατί στενές στα μέλη τους απλώνονται οι αισθήσεις και κακά πέφτουν πάνω τους πολλά, το νου, που αμβλύνουν. Κι απ’ τη ζωή λίγο σαν δούνε ζώντας μέρος, γοργοθάνατοι σαν τον καπνό μακριά πετούνε, σ’ αυτό μόνο πιστεύοντας, που σκόνταψε ο καθένας. Παντού σερνάμενοι το παν καυχιούνται όμως πως βρήκαν, έτ’ είναι τουτ’ αθώρητα κι ανήκουστα απ’ ανθρώπους κι ανάρπαστ’ απ’ το νου μα συ, μακριά, που στέκεις θα μάθεις από των θνητών τη γνώση όχι πιο πέρα.]
clip_image002Ο Εμπεδοκλής με τη φιλοσοφία του αναζητά την πραγματική ΓΝΩΣΗ και ΟΥΣΙΑ της ΦΥΣΕΩΣ. Η Φύση χαρακτηρίζεται από μία ΑΙΩΝΙΑ ΕΝ-ΑΛΛΑΓΗ. Η εν-αλλαγή αυτή βρίσκεται ανάμεσα στην αλλαγή του Ηράκλειτου (γίγνεσθαι) και την σταθερότητα του Παρμενίδη (Είναι). Ο Εμπεδοκλής …ΑΔΕΛΦΙΑ…στέκεται σ’ αυτές τις δύο φιλοσοφικές θέσεις και ορίζει σαν πρωταρχική αιτία γέννησης όλων των όντων την κίνηση τεσσάρων πρωταρχικών στοιχείων που ονομάζει «ΡΙΖΩΜΑΤΑ».
Τα στοιχεία αυτά είναι : 1. Η φωτιά (ΖΕΥΣ)..2. Το νερό (ΝΗΣΤΙΣ)..3.Η Γη (ΑΙΔΩΝΕΥΣ)…4. Ο Αέρας (ΗΡΑ).

Η κίνηση αυτών των στοιχείων οφείλεται σε δύο αντίθετες δυνάμεις που τις ονομάζει ΦΙΛΟΤΗΤΑ και ΝΕΙΚΟΣ. Η Φιλότητα είναι η θετική δύναμη της αγάπης που ενώνει τα πράγματα και Νείκος η αρνητική που τα διαχωρίζει. Η σχέση αυτών των αντίρροπων δυνάμεων είναι αυτή που διατηρεί την ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ στο ΣΥΜΠΑΝ (Σφαίρος).
Ούτως δι’ ημάς τους Θνητούς ο θειότερος Νόμος της αδήριτης Ανάγκης είναι ο Κοσμικός Νόμος ΑΔΕΛΦΙΑ , της απαρασάλευτης τάξης και του τρόπου διατήρησής της. Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ που είτε εκουσίως, είτε ακουσίως την διασαλεύει διαπράττει ΥΒΡΙ και σε απροσδιόριστο γ’ αυτόν χρόνο δέχεται την ΤΙΜΩΡΙΑ της ΝΕΜΕΣΕΩΣ. Η Ύβρις ΑΔΕΛΦΙΑ διαπράττεται από την Άττη, την αφροσύνη που είναι πάντα αποτέλεσμα αλόγων, ανεξέλεγκτων παθών ή απερίσκεπτης συγκατάθεσης σε μία γνώμη (αυτό που αποκαλούμε σήμερα αμαρτία). Και φυσικά η Ύβρις προκαλεί την Δίκη, τα Δεινά που δια μέσου των

Ο Σίβα και ο κοσμικός χορός της δημιουργίας..Συμβολισμός

 

 

Ο πρίγκιπας Σίβα Ναταράγια είναι ο νεαρός θεός της ινδικής μυθολογίας που χορεύει το χορό της κοσμογονίας.

Τα υπέροχα γλυπτά του 12ου αιώνα διασώζουν τη μορφή του, έτσι όπως την αντιλήφθηκαν οι καλλιτέχνες. ‘Έτσι όπως συλλάβανε και συμβολίσανε την πορεία της δημιουργίας, της αρμονίας και της εσωτερικής συνοχής της θεϊκής δραστηριότητας της φύσης και του ανθρώπου.

Πρόκειται, σίγουρα, για μια από τις πιο όμορφες περιγραφές της δημιουργίας σε κάθε μορφή. Κι επειδή κι η γνωριμία με τον εαυτό μας, η αποδοχή του, η επανεκπαίδευσή μας σε νέους δημιουργικούς τρόπους σχέσης με μας, με τους συνανθρώπους μας, με το σύμπαν είναι μια μορφή δημιουργίας, γι’ αυτό ο μύθος του κοσμικού χορού του νεαρού πρίγκιπα μας αφορά.

Τα πανέμορφα γλυπτά παρουσιάζουν τον πρίγκιπά μας με τέσσερα χέρια, σε μια στάση υπέροχης ισορροπίας, που εκφράζει τη δυναμική της κίνησης, τη μεταμόρφωση και, συγχρόνως, την αλληλεξάρτηση και την ενότητα.

Το πάνω δεξί χέρι του θεού κρατά ένα ντέφι, που συμβολίζει τον αρχέγονο ήχο της δημιουργίας. Κι είναι ο ήχος αυτός η έκφραση της έμφυτης ανάγκης για ζωή και δημιουργία. Ο αρχέγονος ήχος έχει τη δύναμη με τα κύματά του να ξυπνήσει κάθε αδρανές στοιχείο γύρω του και να το κάνει να χορεύει σε ένα κύκλο όλο λάμψη.

Ο αρχέγονος ήχος είναι ακόμα η έμφυτη ανάγκη για μια νέα γνωριμία με τον εαυτό μας που μπορεί να δώσει ζωή σε κάθε στοιχείο μέσα μας. Τα στοιχεία που αδρανούν παίρνουν ζωή από αυτή την έμφυτη ανάγκη-ενέργεια, αποκτούν σημασία και γίνονται την ίδια στιγμή πηγές που μας πληροφορούν για τον εαυτό μας και συνάμα αντικείμενο που μπορούμε να γνωρίσουμε.

Κι έτσι, πρίγκιπες της δικιάς μας δημιουργίας εμείς οι ίδιοι, ξυπνούμε τα αδρανή στοιχεία μέσα μας και τα καλούμε σε ένα κοσμογονικό χορό γύρω μας, για να αποκαλύψουν κάθε τους άποψη, για να μας δείξουν τόσο τις φανερές όσο και τις κρυμμένες τους πλευρές, για να φανερωθούν τέλεια.

Το πάνω αριστερό χέρι του πρίγκιπα κρατά μια φλόγα-το στοιχείο της καταστροφής και της μεταμόρφωσης / μετάπλασης. Η φλόγα μας επιτρέπει να δουλεύουμε το σίδερο και να του δίνουμε νέα σχήματα. Η φλόγα μας επιτρέπει να καίμε το ξύλο και να αλλάζουμε την ταυτότητά του- να το καταστρέφουμε στο επίπεδο των φαινομένων, για να το κάνουμε να περάσει σε μια νέα μορφή ύπαρξης.

Η φλόγα του Σίβα είναι η ενεργειακή δύναμη της μεταμόρφωσης /μετάπλασης και της καταστροφής. Με αυτή τη δύναμη επεξεργάζεται τα στοιχεία του κόσμου. Τα τεμαχίζει, τα ανασυνδέει, τα καταστρέφει, τα μεταπλάθει. Κι όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που τα στοιχεία χορεύουν γύρω του, εξ αιτίας του και για χάρη του.

‘Έτσι και εμείς, πρίγκιπες της δικιάς μας δημιουργίας, με τη φλόγα της δικιάς μας ενέργειας, καταστρέφουμε τα στοιχεία του εαυτού μας που μας εμποδίζουν να ζούμε δημιουργικά και να χαιρόμαστε. Κι αυτό θα πει ότι τα τεμαχίζουμε, τα ανασυνδέουμε, τους δίνουμε νέα μορφή. Κι αλλάζει έτσι κι η δικιά μας μορφή.

Τα έξι χρώματα της αρχαίας Αιγύπτου, και ο συμβολισμός τους

 



Στην αρχαία Αίγυπτο, το χρώμα ήταν ένα αναπόσπαστο τμήμα της ουσίας και της ύπαρξης όλων των πραγμάτων μέσα στη ζωή. Το κάθε χρώμα παρείχε μια ένδειξη για την ουσία ή την καρδιά του εκάστοτε θέματος που μπορεί να απασχολούσε κάποιον. Η αιγυπτιακή φράση ότι κάποιος δεν θα μπορούσε ποτέ να γνωρίσει το χρώμα των θεών, σήμαινε ότι οι θεοί για τους Αιγυπτίους ήταν μη αναγνωρίσιμοι, πέρα από κάθε ιδιότητα και ότι δεν μπορούσαν ποτέ να γίνουν εντελώς κατανοητοί.


Τα χρώματα παρείχαν ενδείξεις για τη φύση των όντων που απεικονίζονταν στα καλλιτεχνικά έργα. Για παράδειγμα, όταν απεικόνιζαν τον θεό Άμμωνα χρησιμοποιούσαν το μπλε χρώμα στο δέρμα του για να υπαινιχθούν την κοσμική πτυχή του. Το πράσινο δέρμα του θεού Όσιρι ήταν μια αναφορά στη δύναμή του πάνω στη βλάστηση και στην αναζωογονητική του δράση.


Φυσικά, η χρήση του χρώματος στην αιγυπτιακή τέχνη δεν ήταν πάντα συμβολική. Κατά την επικάλυψη των αντικειμένων, όπως και κατά την απεικόνιση μιας σειράς βοδιών για παράδειγμα, τα χρώματα κάθε ζώου εναλλάσσονταν ώστε να διαφοροποιηθεί κάθε μεμονωμένο ζώο και το οπτικό αποτέλεσμα να είναι πιο ευχάριστο.. Εκτός από αυτές τις πρακτικές περιπτώσεις όμως, είναι ασφαλές να ειπωθεί ότι η αιγυπτιακή χρήση του χρώματος στην τέχνη τους ήταν κατά ένα μεγάλο μέρος συμβολική.


Ο Αιγύπτιος καλλιτέχνης είχε στη διάθεσή του έξι χρώματα, συμπεριλαμβανομένης και της μελάνης για την γραφή. Αυτά τα χρώματα παράγονταν κατά ένα μεγάλο μέρος από τις ορυκτές ενώσεις και έτσι μπόρεσαν να διατηρήσουν τη δονητικότητά τους κατά τη διάρκεια των χιλιετιών. Κάθε ένα από αυτά τα χρώματα είχε μια εγγενή συμβολική έννοιά, όπως παρουσιάζεται κατωτέρω. Εντούτοις, η αμφισημία της κάθε έννοιας υπάρχει και πρέπει να σημειωθεί προσεκτικά.


Το κόκκινο (desher) ήταν το χρώμα της ζωής και της νίκης. Κατά τη διάρκεια των

Η αίσθηση της αμαρτίας, είναι μία από τις σπουδαιότερες ψυχολογικές αιτίες δυστυχίας στην ενήλικο ζωή.

 

Η αμαρτία της αγέλης

Υπάρχει μία παραδοσιακή θρησκευτική ψυχολογία της αμαρτίας, την οποία κανείς σύγχρονος ψυχολόγος δεν μπορεί να δεχθεί. Υποτίθεται, ιδιαίτερα κατά τους προτεστάντες, ότι η συνείδηση αποκαλύπτει στον κάθε άνθρωπο, το πότε μια πράξη, την οποία μπαίνει στον πειρασμό να διαπράξει, είναι αμαρτωλή, και ότι μετά τη διάπραξή της βιώνει ένα από δύο οδυνηρά συναισθήματα, εκ των οποίων το ένα λέγεται “τύψη”, και δεν έχει καμία αξία, και το άλλο λέγεται “μετάνοια”, που είναι ικανό να σβήσει την ενοχή του.

Στις προτεσταντικές χώρες, ακόμη και εκείνοι που έχασαν την πίστη τους, συνέχισαν για αρκετό καιρό να δέχονται, με κάποιες τροποποιήσεις, την ορθόδοξη άποψη της αμαρτίας. Στις μέρες μας, εν μέρει εξαιτίας της ψυχανάλυσης, έχουμε την αντίθετη κατάσταση: Το παλαιό δόγμα της αμαρτίας το απορρίπτουν, όχι μόνο όσοι δεν πιστεύουν, αλλά και πολλοί από αυτούς που παραμένουν ακόμη πιστοί. Η συνείδηση έπαυσε να είναι κάτι το μυστηριώδες το οποίο, λόγω του μυστηρίου του, θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι είναι η φωνή του θεού.

Γνωρίζουμε ότι η συνείδηση επιβάλλει διαφορετικά πράγματα σε διαφορετικά μέρη του κόσμου και ότι σε γενικές γραμμές συμφωνεί με τα έθιμα της φυλής. Τί συμβαίνει λοιπόν όταν η συνείδηση ενός ανθρώπου τον τύπτει;

Η λέξη “συνείδηση” στην πραγματικότητα καλύπτει διαφορετικά συναισθήματα, το απλούστερο από αυτά είναι ο φόβος να μη σε ανακαλύψουν. Εσύ, αναγνώστη μου, είμαι βέβαιος ότι έχεις ζήσει μια άμεμπτη ζωή, αλλά αν ρωτήσεις κάποιον που κάποτε έκανε μια πράξη για την οποία θα τιμωρούνταν αν τον πιάνανε, θα διαπιστώσεις ότι αν η ανακάλυψη ήταν επικείμενη, το εν λόγω πρόσωπο ήταν έτοιμο να μετανοήσει για την πράξη του.

Είναι δημοκρατία το σημερινό πολίτευμα σύμφωνα με την αρχαία Ελληνική κοσμοθέαση;

 

“Ο άνθρωπος είναι ζώον πολιτικόν”.
Αριστοτέλης

“Τον πολίτη που δεν ασχολείται με τα κοινά δεν τον θεωρούμε φιλήσυχο, αλλά άχρηστο”.
Θουκυδίδης

Η Αρχαία Ελληνική Θρησκεία είναι εντελώς αντίθετη με τη θέση την οποία υιοθετούν συνήθως οι θρησκείες, κηρύσσοντας ότι καμία σχέση δεν έχουν με την Πολιτική (ένας ισχυρισμός που δεν είναι αληθής, ούτως ή άλλως).

Ο Έλλην άνθρωπος είναι ένθεος και κατοικεί εντός του κόσμου, αλλά και εντός της κοινωνίας, της Πόλεως. Άρα, τον ενδιαφέρει η Πολιτική, αφού αυτή καθορίζει την ίδια τη ζωή του.

Ο Έλλην δεν είναι αναχωρητής, μετέχει ενεργά στα κοινά και δραστηριοποιείται διαρκώς στον κοινωνικό στίβο, ενισχύοντας τις αγαθές προσπάθειες για βελτίωση του Πολιτισμού και αγωνιζόμενος δυναμικά εναντίον των δυνάμεων του συντηρητισμού που εμποδίζουν την πρόοδο του ανθρώπου.

Άλλωστε, οι λέξεις: Πόλις – Πολιτισμός – Πολιτική είναι από την ίδια ρίζα και αποτελούν τις όψεις της συγκροτημένης σε κοινωνία ελλόγων όντων ανθρώπινης εξέλιξης.

Η ίδια η Αρχαία Ελληνική Θρησκεία, εξάλλου, επιτάσσει την ενασχόληση με την Πολιτική. Το συμβούλιο των Θεών αποφασίζει πάντα, κι όχι ένας Θεός – αφέντης μονάχος του.

Στους θείους κόσμους δεν υφίσταται αυταρχισμός, ούτε και διάκριση μεταξύ των δύο φύλων, και οι 12 Ολύμπιοι Θεοί είναι έξι Θεοί και έξι Θεές, ισότιμοι, αγαθοί και εναρμόνιοι άπαντες.

Λόγος περί της μεθόδου...Οι αποδείξεις για την ύπαρξη του Θεού και της ψυχής.

 

Οι αποδείξεις για την ύπαρξη του Θεού και της ψυχής ή οι βάσεις τής Μεταφυσικής: Αφού βεβαιώθηκε για τον εαυτό του, ο Ντεκάρτ επιδόθηκε στην έρευνα της Μεταφυσικής. Για να είναι βέβαιος πως δεν θα παραδεχτεί τίποτα που να μην είναι εντελώς αληθινό, αποφασίζει ν’ αμφιβάλλει για τα πάντα και προπάντων για τα δεδομένα τών αισθήσεων. Για ν’ αμφιβάλλει όμως θα πει πως σκέπτεται και για να σκέπτεται θα πει πως υπάρχει. Τα δυό αυτά αποτελούν ένα. «Σκέπτομαι, άρα υπάρχω» είναι η πρώτη αρχή τής Μεταφυσικής του (§ 36).  [1]

Αφού βεβαιώθηκε πως υπάρχει, (χωρίς καμία αμφιβολία [2]) ο Ντεκάρτ εξετάζει το τί είναι. Διαπιστώνει πως αντιλαμβάνεται την ύπαρξή του μονάχα χάρη στο ότι σκέφτεται. Επομένως είναι σκέψη, ψυχή, που υφίσταται ανεξάρτητα από κάθε ύλη κι είναι συνεπώς ξεχωριστή από το σώμα (§ 37). (!!!)

Η αρχή αυτή μάς διδάσκει ακόμα και πως, για να είναι μια πρόταση αληθινή, πρέπει να είναι καθαρή και διακριτή. Αυτά τα δυό χαρακτηριστικά αποτελούν το κριτήριο της αλήθειας (§ 38).

Κατόπι, ο Ντεκάρτ περνά στην ύπαρξη του Θεού. Η ενέργεια της σκέψης, με την οποία διαπιστώνω την ύπαρξή μου, είναι η αμφιβολία. Αλλά η αμφιβολία. μαρτυρεί ατέλεια. Είμαι λοιπόν ατελής. Για να το ξέρω όμως πως είμαι ατελής, θα πει πως έχω και την ιδέα τής τελειότητας. Από πού άραγε έχω αυτή την ιδέα τού τέλειου; Μια τέτοια ιδέα μπορεί να προέρχεται μόνο από ένα ον τέλειο, δηλαδή τον Θεό. Άρα υπάρχει Θεός (§ 39). (!!!)

Ένα ον μη τέλειο, που έχει την ιδέα τού τέλειου, δεν μπορεί να δημιουργήθηκε μόνο του. Αλλιώς θα είχε δώσει στον εαυτό του την τελειότητα. Πρέπει λοιπόν να υπάρχει κάποιος δημιουργός, και δικός μας και της ιδέας τού τέλειου: Ο Θεός. Συνάμα, αποδείχνεται πως ο Θεός είναι απαλλαγμένος από κάθε ατέλεια. Ατέλεια θα είταν και το να είναι ο Θεός φύση σύνθετη — νοητική και σωματική. — Επομένως, είναι φύση αποκλειστικά νοητική, από την οποία εξαρτιέται ό,τι υπάρχει (§ 39).

Πολιτεία Ελεύθερων Ατόμων

 

Brothers και sisters, hombres, mujeres και amigos, σπεύδω να καταστήσω σαφές και πέραν πάσης παρερμηνείας, ότι αυτό που θ’ ακολουθήσει δεν είναι παρά μονάχα η άποψη μου, το «όπως βλέπω τα πράγματα». Αρχικώς ας ορίσουμε ως «πολιτεία» το τρίπτυχο «πόλις – άνθρωποι – νόμοι (αρχές)». Αυτό που όλες οι πολιτείες έχουν κοινό, είναι η πόλις, δηλαδή οι υλική υποδομή της διαβίωσης και οι άνθρωποι. Αυτό που κατά τόπους και κατά χρόνους αλλάζει, είναι οι αρχές που διέπουν την πολιτεία.

Το πολίτευμα.

Στο διάβα των χιλιετηρίδων οι άνθρωποι δοκίμασαν διάφορα, αλλά όχι και πολλά είν’ αλήθεια, πολιτεύματα. Βασιλεία (ελέω θεού), τυραννία, ολιγαρχία, δημοκρατία, αριστοκρατία. Αυτά! Υπάρχει κάποιο άλλο; Δεν το βλέπω. Φυσικά οι όποιες παραλλαγές ή και συνδυασμοί των πιο πάνω, όπως δικτατορία, φεουδαρχία, το πολίτευμα της αρχαίας Σπάρτης κλπ, δε μετράνε ως ουσιαστικές διαφορές. Αυτό που αποσκοπούσε στην με αριστερή φρασεολογία «λαϊκή κυριαρχία», στο κράτος του δήμου, τη δημοκρατία δηλαδή, από τη στιγμή της γέννησης της εξέπεσε στο αίσχος της οχλοκρατίας. Δεν είναι εξ άλλου τυχαία η καθιέρωση αμοιβής τριών οβολών στην Αθήνα του Περικλή και του Σόλωνα, ως κινήτρου προσέλευσης στην εκκλησία του δήμου.

Μα αυτό ακριβώς και σήμερα δεν λαμβάνει μέρος (και όχι χώρα) και σήμερα;  Ας αφήσουμε για λίγο την υλοποίηση της δημοκρατίας όπως την γνωρίζουμε από την εποχή της αρχαίας Αθήνας μέχρι την σημερινή Αθήνα και σε όποιο άλλο κράτος. Ας δεχθούμε ότι η δημοκρατία εφαρμόζεται ακριβώς όπως επιτάσσει η θεωρία. Τι συμβαίνει τότε;


Η επιβολή της βουλήσεως της πλειονότητας στη μειονότητα.

Τι είναι η επιβολή; Δεν είναι πρακτική τυρρανίας;  Και τι οφείλει – υποχρεούται να κάνει η μειονότητα; Να υποταχθεί! Δεν εξετάζω και δεν μ’ ενδιαφέρει αν η βούληση των πολλών είναι ορθή. Ούτως ή άλλως από πού κι ως που τίθεται κριτήριο ορθότητας  η πλειονότητα, η αριθμητική υπεροχή! Εστιάζω στην

Τετάρτη 21 Ιανουαρίου 2015

Ο Θεός κρύβεται μέσα σε κάθε ιδέα...

 


Ο κάθε άνθρωπος έχει ένα κύκλο δικό του από πράγματα, από δένδρα, ζώα, ανθρώπους, ιδέες – και τον κύκλο τούτον έχει χρέος αυτός να τον σώσει. Αυτός, κανένας άλλος. Αν δεν τον σώσει, δεν μπορεί να σωθεί.

Είναι οι άθλοι οι δικοί του που έχει χρέος να τελέψει προτού πεθάνει. Αλλιώς δεν σώζεται. Γιατί η ίδια η ψυχή του είναι σκορπισμένη, σκλαβωμένη στα πράγματα τούτα γύρω του, στα δέντρα, στα ζώα, στους ανθρώπους, στις ιδέες, κι αυτή, την ψυχή του, σώζει τελώντας τους άθλους.
Αν είσαι αργάτης, δούλευε την γης, βοήθα τη να καρπίσει. Φωνάζουν οι σπόροι μέσα από τα χώματα, φωνάζει ο Θεός μέσα από τους σπόρους. Λευτέρωσέ τον! Ένα χωράφι προσμένει από σένα την ψυχή της. Πια δεν μπορείς να σωθείς, αν δεν τα σώσεις.
Αν είσαι πολεμιστής, μη λυπάσαι, δεν είναι στην περιοχή του χρέους η συμπόνια. Σκότωνε τον οχτρό ανήλεα. Μέσα από το σώμα του οχτρού άκου το Θεό να φωνάζει: « Σκότωσε το σώμα τούτο, μ’ εμποδίζει σκότωσέ το να περάσω ».
Αν είσαι σοφός, πολέμα στο κρανίο, σκότωσε τις ιδέες, δημιούργα καινούργιες. Ο Θεός κρύβεται μέσα σε κάθε ιδέα, όπως μέσα στη σάρκα. Σύντριψε την ιδέα, λευτέρωσέ τον! Δώσε του μια άλλη ιδέα, πιο απλόχερη, να κατοικήσει.
Αν είσαι γυναίκα, αγάπα. Διάλεξε, ανάμεσα απ’ όλους τους άντρες, με σκληρότητα, τον πατέρα των παιδιών σου. Δε διαλέγεις εσύ. Διαλέγει ο άναρχος, ακατάλυτος, ανήλεος μέσα σου αρσενικός Θεός. Τέλεψε όλου σου το χρέος, το γιομάτο πίκρα, έρωτα και αντρεία. Δώσε όλο σου το κορμί, το γιομάτο αίμα και γάλα.

Να λες: Ετούτος, που κρατώ στον κόρφο μου και τον βυζαίνω, θα σώσει τον Θεό.

Τρίτη 20 Ιανουαρίου 2015

Ο Πατέρας Φιλόθεος Φάρος μιλάει για την Αγάπη (Εξαιρετικό)

 

Γνωστός από το αιρετικό βιβλίο του “Έρωτος Φύσις”, ο πατέρας Φιλόθεος αναγνωρίζει τις ομοιότητες μεταξύ ψυχοθεραπείας και θρησκείας και τις προσπάθειες της επίσημης Εκκλησίας να προσεκλύσει “νέα πελατεία”. Τονίζει, όμως, πάντα ότι το μέτρο της αληθινής πίστης είναι μόνο η αγάπη.

Συνέντευξη: Αριάν Λαζαρίδη


Είναι κάποιες ερωτήσεις που υπάρχουν στην ψυχή μας από παλιά. Ερωτήσεις που κρατάμε μέσα μας, για να τις θέσουμε κάποια μέρα, όταν η ζωή θα μας φέρει ένα σοφό άνθρωπο, ο οποίος θα έχει όλες τις κρυμμένες απαντήσεις στα λόγια του.

Σε μια εποχή που δεν είναι ιδιαίτερα εύκολη και όπου η ανάγκη για στηρίγματα είναι μεγάλη, έχουμε μπερδευτεί ξεχνώντας την εμπιστοσύνη στην ίδια τη ζωή, και τη γεύση των αληθινών πραγμάτων.

Από τη μια, η ανάγκη, από την άλλη, τα ερωτήματα μου που έως τώρα δεν έχουν εκφραστεί, μ’ έφεραν κοντά σε μια ψυχή, τον πατέρα Φιλόθεο Φάρο.

Μερικοί από εσάς μπορεί να έχετε διαβάσει όλα τα βιβλία του, αρκετοί μόνο το Έρωτος Φύσις-εξαιτίας του οποίου πόλλοι τον χαρακτήρισαν «επαναστάτη ή αναρχικό παπά»-, άλλόι, πάλι, τον ακούτε για πρώτη φορά. Επιπλέον, άλλοι πιστεύετε στον Θεό και άλλοι όχι. Όπως και να χει, ας ακούσουμε τα λόγια του. Θα του ζητήσω να απαντήσει στις ερωτήσεις μου, που επειδή είναι ψυχής, μπορεί να μοιάζουν με τις δικές σας. Άλλωστε, όλοι απ’ το ίδιο ύφασμα είμαστε φτιαγμένοι- και άνθρωπος χωρίς ερωτήματα δεν υπάρχει…

Το σπίτι του μυρίζει μύρο και το γέλιο του είναι δυνατό, όπως και η φωνή του όταν παθιάζεται. Του ζητώ να ορίσουμε ημέρα για τη φωτογράφηση, και σφίγγει τα χείλη του. «Ξέρετε, δεν τις πολυσυμπαθώ τις φωτογραφίες… η φωτογραφία, κατά κάποιον τρόπο, έχει μια γεύση θανάτου», μου λέει. «Στις συνεντεύξεις, καλό είναι να βλέπει ο αναγνώστης το πρόσωπο που μιλά», του απαντώ, δεν επιμένει, σηκώνει τους ώμους του και χαμογελά. «Καλά. Τότε τι να κάνουμε; Θα το κανονίσουμε κι αυτό», μου λέει, καθόμαστε, και νιώθω αμηχανία για τις ερωτήσεις μου. Έτσι, όμως, νιώθω κοντά σε όλους τους παπάδες.

Να θυμηθώ να μη σταυρώσω τα πόδια μου.

 

Στο τέλος όλα θα είναι καλά....


Ήταν κάποτε ένας γιατρός. Μια μέρα φεύγοντας από την πόλη που έμενε για να πάει σε μια άλλη γειτονική όπου είχε δουλειά, συνάντησε την πανούκλα που έμπαινε. Σταμάτησε και την ρώτησε:


«Πάλι εδώ; Τι ήρθες να κάνεις;» Και η πανούκλα απάντησε:


«Είναι η σειρά μου».


«Πόσους θα πάρεις αυτή τη φορά;»¨ρώτησε ο γιατρός.


«Λίγους, γύρω στους χίλιους», απάντησε η πανούκλα.

Μετά από μια εβδομάδα ο γιατρός (έχοντας ενημερωθεί εντωμεταξύ για την κατάσταση στην πόλη του) επέστρεψε, και στην είσοδο της πόλης αντάμωσε την πανούκλα που έφευγε.


«Μου είπες ψέματα», της είπε. «Είχες πει ότι θα πάρεις κάπου χίλιους και τελικά πέθαναν πέντε χιλιάδες».


Κι εκείνη απάντησε: «Δεν είπα ψέματα. Εγώ πήρα χίλιους. Τους υπόλοιπους τους σκότωσε το …

……..άγχος και ο φόβος

Στρατηγός Στέφανος Σαράφης…Η κατηγορία του "μασώνου" είναι μια παλιά ιστορία!!!

 

Ο Στέφανος Σαράφης (Τρίκαλα 1890-Αθήνα 31 Μαΐου 1957) ήταν Έλληνας στρατιωτικός, επαναστάτης εναντίον της μοναρχίας, υποστράτηγος, ηγέτης του ΕΛΑΣ στην Εθνική Αντίσταση και εξέχουσα πολιτική φυσιογνωμία, αρχικά του Φιλελεύθερου-βενιζελικού χώρου και αργότερα της Αριστεράς.

 

Τα πρώτα χρόνια

 

Ο Στέφανος Σαράφης γεννήθηκε στο Τρίκαλα το 1890. Το 1908 εισήλθε αρχικά στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά εγκατέλειψε τις σπουδές του για να καταταχθεί εθελοντικά στονΕλληνικό Στρατό επηρεασμένος από τους εθνικούς και κοινωνικούς αγώνες της εποχής, όπως ο Μακεδονικός Αγώνας, η εξέγερση του Κιλελέρ, το Κίνημα των Νεοτούρκων, όπου και ακολούθησε τοΚίνημα στο Γουδί. Έτσι εγκαταλείποντας τις σπουδές του επέστρεψε στη πατρίδα του και κατατάχθηκε εθελοντής στο σύνταγμα Τρικάλων λαμβάνοντας το βαθμό του λοχία. Λοχαγός του τότε ήταν οΑλέξανδρος Οθωναίος με τον οποίο και συνδέθηκε με στενη φιλία.

Περίοδος 1912-1920

Με το βαθμό του λοχία συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους και διακρίθηκε σε μάχες όπως στη Μάχη του Σαραντάπορου. Έπειτα εισήλθε σε Σχολή Αξιωματικών και αναβαθμίστηκε σε ανθυπολοχαγό. Το 1916 υποστηρίζοντας το βενιζελικό κίνημα που εκδηλώθηκε στη Θεσσαλονίκη και στη προσπάθειά του να μεταβεί κρυφά συνελήφθη και διατάχθηκε η φυλάκισή του στις στρατιωτικές φυλακές της Αθήνας (Παραπήγματα) απ΄όπου κατάφερε όμως να δραπετεύσει, να φθάσει στον προορισμό του και να τεθεί τελικά στην υπηρεσία του κινήματος. Το 1917, στη Θεσσαλονίκη, ονομάστηκε κατ΄ επιλογήλοχαγός, και στη συνέχεια, το 1918, διορίστηκε στο Υπουργείο Στρατιωτικών. Το 1919 ως Ταγματάρχης πήρε μέρος στη Μικρασιατική εκστρατεία στο επιτελείο της Μεραρχίας Κυδωνιών (Αϊβαλί) υπό τον Οθωναίο. Μετά την εκλογική ήττα όμως του Βενιζέλου (Νοέμβριος 1920) απομακρύνθηκε από το Μέτωπο και εκτοπίσθηκε ως βενιζελικός και φίλος του Στρατηγού Οθωναίου αρχικά στη Καλαμάτα και στη συνέχεια στο