Αεί ο Θεός ο Μέγας γεωμετρεί
Η φωτογραφία είναι από τον ναό των Αγίων Μιχαήλ και Γαβριήλ στην Φλωρεντία. Στην φωτογραφία απεικονίζεται ολόκληρο γλυπτό σύμπλεγμα ένθετο στην μια πλευρά του ναού αφιερωμένο από την συντεχνία των οικοδόμων – λιθοξόων της Φλωρεντίας με του Προστάτες Αγίους της συντεχνίας τους, του Τέσσερις Εστεμμένους Μάρτυρες. «Quatuor Coronati».
Μπορείτε να δείτε τις σκηνές από εργασίες λιθοξόων με τα εργαλεία της δουλειάς τους. Παρατηρώντας προσεκτικά, θα παρατηρήσετε την απεικόνιση του γνώμονα και του διαβήτη,συμβόλων με μεγάλη σημασία για τον τεκτονισμό. Ομοίως απεικονίζεται το νήμα της στάθμης, εργαλείου των παλιών τεκτόνων και σύμβολο των σύγχρονων
Τα σύμβολα είναι ιδιότυπες εικόνες που επικοινωνούν μια μεγάλη αλυσίδα νοηματικών και συναισθηματικών συνειρμών, απευθείας στην ψυχοσυναισθηματική μας νοημοσύνη. Γι’ αυτό και απαιτείται η μακροχρόνια μελέτη τους αφού το περιεχόμενο τους δεν είναι ποτέ μονοεπίπεδο.
Ο Τεκτονισμός ορίζεται συχνά ως επιστήμη των συμβόλων, και αυτό διότι χρησιμοποιεί τα σύμβολα ως βασικό εργαλείο εξερεύνησης και οικοδόμησης του εαυτό. Ορισμένα δε από τα κλασικά σύμβολα είναι ο Γνώμονας (σύμβολο μεταξύ άλλων της ευσυνειδησίας που ρυθμίζει και κατευθύνει τις πράξεις σύμφωνα με το δίκαιο), ο Διαβήτης (σύμβολο εκείνου που σκέπτεται με λογική και ενεργεί με διάκριση μεταξύ άλλων). Ας εξετάσουμε λοιπόν πιο αναλυτικά έκαστο εξ’ αυτών.
Ο ΓΝΩΜΟΝΑΣ: Επειδή η «Ορθή Γωνία» είναι η βάση κάθε οικοδομής γι’ αυτό και ο γνώμονας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα σύμβολα του Τεκτονισμού.
Είναι διακριτικό έμβλημα του Σεβ.\ κάθε Στ.•. και βρίσκεται επί του Βωμού ως ένα από τα «Μεγάλα Φώτα» του Ναού.
Ο Γνώμων είναι πρωτίστως έμβλημα Ηθικής διότι με αυτόν λαξεύεται ο Ακατέργαστος Λίθος και γίνεται Κυβικός. Και, ως γνωστόν, οι λίθοι για να εφαρμοστούν μεταξύ τους σε σταθερά, αρμονικά σύνολα πρέπει αναγκαστικά να είναι ορθογώνιοι.Ως γωνιώδης στο σχήμα ταυτίζεται με το πεπερασμένο και την γήινη φυσική τάξη και νομοτέλεια.
Από εσωτερική άποψη ο Γνώμων είναι το σύμβολο του Παθητικού Στοιχείου ή της θηλυκής Δυνάμεως του Σύμπαντος κι αυτό επειδή ο Γνώμων δεν μπορεί να κινηθεί αφ’ εαυτού του αλλά χρειάζεται εξωτερικό αναγκαστικό αίτιο για να τον μετακινήσει.
Ο Γνώμονας του Τεκτονισμού έχει ίσα τα δύο σκέλη και σχηματίζει γωνία 90°, αλλά το κόσμημα πού φορά στο στήθος του ο Σεβ.\ της Στ.•. έχει το δεξιό σκέλος μακρύτερο του αριστερού και κρεμάτε από την κορυφή της ορθής γωνίας, κατ’ απομίμηση του ανισοσκελούς ορθογωνίου τριγώνου των Πυθαγορείων, όπου φανερώνεται η υπεροχή του ενεργητικού στοιχείου (δεξιό πλευρό) επί του παθητικού (αριστερού)
Ο ΔΙΑΒΗΤΗΣ: Ως αρχιτεκτονικό εργαλείο ο διαβήτης, μετρά διαστήματα και χαράσσει κύκλους .Ο κύκλος ως περιφέρεια που όλα τα σημεία της ισαπέχουν από το κέντρο απεικονίζει την επέκταση ενός σημείου σε μονοδιάστατο άξονα προς πάσα κατεύθυνση.
Εκ του γεγονότος ότι χαράσσει κύκλους θεωρείται ως σύμβολον του ‘Απείρου, διότι ο κύκλος, ως γνωστόν δεν έχει αρχή και τέλος. Επίσης, ο Διαβήτης συμβολίζει και το Σημείον, από το όποιον εκκινεί κάθε εκδήλωση ή εξέλιξη (το Κέντρον του Κύκλου).
Ωσαύτως επειδή ο Διαβήτης κινείται μόνος του θεωρείται ότι εκπροσωπεί την ενεργητική ‘Αρσενική δύναμη του Σύμπαντος και μαζί με το Γνώμονα και τη Βίβλο αποτελούν τα «Μεγάλα Φώτα» της Στοάς.
Στο γήινο επίπεδο, (γραμμικό μονοδιάστατο), ο διαβήτης μπορεί συμβολίζει για τον τέκτονα το όργανο χάραξης του γεωμετρικού τόπου εκδήλωσης της ατομικής ελευθερίας, αφού η ατομική ελευθερία είναι μια ολιστική έκφραση μεν αλλά νοείτε ως ελευθερία όταν λαμβάνει χώρα εντός των ορίων που έχει θέσει ο ίδιος αλλά και τα όρια της ελευθερίας του συνόλου.
Επειδή ο διαβήτης καθώς κινεί το ένα σκέλος του ενώ το άλλο παραμένει σταθερό χαράσσει μια γραμμή χωρίς αρχή και τέλος συμβολίζει την αιώνια συμπαντική δημιουργία. Επίσης ο κύκλος απεικονίζει την περιοδική αέναη κίνηση, και παραπέμπει στις ελλειπτικές τροχιές των ουρανίων σωμάτων.
Ο κύκλος αναπτυσσόμενος σε δύο ομόκεντρους κάθετους άξονες σχηματίζει τον γεωμετρικό τόπο που ονομάζεται σφαίρα και παραπέμπει στον ουράνιο θόλο. Ο ουράνιος θόλος συμβολίζει παραδοσιακά για τον άνθρωπο τον πνευματικό κόσμο, και οι ουράνιες τροχιές των άστρων, την αέναη εκδήλωση των κοσμικών νόμων.
Για τον τέκτονα που επιδιώκει μέσα από την έρευνα της αλήθειας να φτάσει στην αυτοπραγμάτωση, η επέκταση της συνείδησης σφαιρικά είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος, καθώς έτσι αναπτύσσεται αρμονικά και στον (γήινο) οριζόντιο άξονα και στον (υπερβατικό) κάθετο άξονα με κεντρικό σημείο πάντα την εστία της συνειδητότητας του μακριά από τα σφάλματα της μονοδιάστατης οπτικής απάτης
Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο διαβήτης για τον τέκτονα είναι εργαλείο έρευνας της αιώνιας αλήθειας. Ας μη ξεχνάμε ότι ο Εμπεδοκλής είπε ότι: ο Θεός είναι ένας κύκλος που το κέντρο του είναι παντού και η περιφέρειά του πουθενά.
Οι πηγές αυτού του άρθρου είναι πολλές και έχουν γόνιμα ευχόμαστε συμπτυχθεί προκειμένου να δώσουμε μια πρώτη εικόνα και κάποιες από τις πολλές ερμηνείες που υπάρχουν επί των συμβόλων αυτών χωρίς να ισχυριζόμαστε ούτε προς στιγμή ότι έχουμε καλύψει ή εξαντλήσει το ζήτημα. Παρακαλούμε να συγχωρήσετε τις όποιες ατέλειες επί των λαξευθέντων λίθων μας που είναι αφενός απόρροια της προσπάθειας μας και αφετέρου της αδυναμίας μας να δούμε το φως και απλά να διακρίνουμε κάποιες ακτίνες απ΄αυτό.
Α.Δ
http://www.tektonismos.net
