Το Παράξενο Πείραμα ενός Καθηγητή Φιλοσοφίας που του Άλλαξε τη Ζωή
του Χρήστου Ελμάζη
Το περιεχόμενο των λέξεων που εκφέρουμε καθημερινά είναι σε θέση να επηρεάσει ολόκληρο τον ψυχισμό μας, αλλά και να καθορίσει γεγονότα που πρόκειται να μας συμβούν.
Βρετανοί ψυχίατροι και ψυχολόγοι, παίρνοντας συνεντεύξεις από εκατοντάδες ασθενείς στην Αγγλία, παρατήρησαν για πρώτη φορά κάτι πολύ ενδιαφέρον: όσοι επρόκειτο να εμφανίσουν κατάθλιψη, χρησιμοποιούσαν πολύ συχνά τις φράσεις «δεν μπορώ…» και «δεν νιώθω…». Όσοι, ύστερα από την παραίνεση των γιατρών, μείωσαν τις φράσεις αυτές, παρουσίασαν αισθητά βελτίωση.
Μελετώντας χρόνια το συγκεκριμένο ζήτημα και γνωρίζοντας τη δύναμη (σε κάποιες περιπτώσεις) αλλά και την τοξικότητα (σε κάποιες άλλες) που έχουν ορισμένες λέξεις, ένας Έλληνας καθηγητής φιλοσοφίας σε ελληνικό πανεπιστήμιο αποφάσισε να κάνει ένα πολύ παράξενο πείραμα.
Θεωρώντας ότι πολλές φορές αυτό που σκεφτόμαστε συμβαίνει, αποφάσισε σαν άσκηση να «εξορίσει» για ένα διάστημα όλες τις αρνητικές λέξεις από τις συνομιλίες του με τα άτομα της οικογένειάς του.
Αφού ενημέρωσε τη σύζυγο και τις δύο κόρες του για το όλο εγχείρημα και τους εξήγησε το σκεπτικό πίσω από αυτό, το έθεσε σε εφαρμογή: Κάθε φορά που κάποιος από την οικογένεια ασυναίσθητα στη συζήτησή τους θα έλεγε μια λέξη με άσχημο περιεχόμενο, τα υπόλοιπα μέλη θα αναλάμβαναν να του το θυμίσουν και να τον διορθώσουν. Συγχρόνως ο καθένας θα έπρεπε να προσπαθεί να χρησιμοποιεί όσο το δυνατόν πιο αισιόδοξες και θετικές λέξεις.
Τα κορίτσια, βλέποντάς το σαν ένα παιχνίδι, γρήγορα μπήκαν στο κλίμα και φρόντιζαν να «μαλώνουν» τον μπαμπά τους όποτε ξεχνιόταν, ενώ το ίδιο συνέβη και με τη σύζυγο του καθηγητή.
Σύντομα και οι τέσσερις κατέληξαν σε ένα συμπέρασμα που λίγοι το έχουμε σκεφτεί. Πολλές φορές, όταν θέλουμε να εκφράσουμε όμορφα συναισθήματα ή θετικές εντυπώσεις, χρησιμοποιούμε λεξιλόγιο ακριβώς αντίθετου νοήματος. Για παράδειγμα, όταν βλέπουμε κάτι που μας αρέσει πολύ, λέμε: «είναι φοβερό» ή «είναι τρομερό» («είδα ένα ζευγάρι παπούτσια σε φοβερή τιμή», «μ’ άρεσε πολύ η ταινία, είχε τρομερές ερμηνείες»).
Ασυναίσθητα οι περισσότεροι πέφτουμε σε μια μεγάλη λεκτική αντίφαση που επηρεάζει τον εσωτερικό μας κόσμο αλλά και αυτούς που μας ακούν. Θέλουμε να μιλήσουμε για κάτι όμορφο και το εκφράζουμε μέσα από λέξεις όπως φόβος, τρόμος, κόλαση…
Και η επίθεση φορτισμένων αρνητικά λέξεων δεν σταματάει εδώ. Γυρνώντας σπίτι ύστερα από μια μέρα στους δρόμους ή στο γραφείο, συχνά απαντάμε όταν μας ρωτούν πώς είμαστε: «Πέθανα στην κούραση», «Σκοτώθηκα στη δουλειά». Εκφράσεις δηλαδή ακόμα πιο βαριές και μαύρες με θανάτους και σκοτωμούς.
Ο καθηγητής λοιπόν και η οικογένειά του άρχισαν να αλλάζουν εκφράσεις όπως οι παραπάνω, με αντίστοιχες θετικές. Αντί «είναι φοβερό», έλεγαν «είναι καταπληκτικό». Αντί για «είμαι χάλια», έλεγαν «δεν είμαι πολύ καλά, αλλά σίγουρα θα είμαι καλύτερα σε λίγο».
Ο ένας βοηθούσε τον άλλο και ενώ στην αρχή χρειαζόταν προσοχή, από ένα σημείο και μετά οι αλλαγές γίνονταν ασυναίσθητα. Σύντομα το πρωτότυπο αυτό «παιχνίδι» πέρασε σε φίλους και συγγενείς της οικογένειας, οι οποίοι συμμετέχουν μέχρι σήμερα με ενθουσιασμό.
Μιλώντας πριν λίγο καιρό με τον εμπνευστή του ιδιαίτερου αυτού πειράματος, μου είπε πως ολόκληρη η ζωή του έχει αλλάξει. «Προκαλούμε πράγματα με τις λέξεις που χρησιμοποιούμε! Ένα όμορφο λεξιλόγιο τρέφει όμορφες σκέψεις και συλλογισμούς. Αυτό που ξεκίνησε σαν άσκηση, έχει γίνει πια τρόπος ζωής».
Όταν του ζήτησα την άδεια να δημοσιεύσω την ιστορία του, δέχτηκε με χαρά, πιστεύοντας πως η απλή αυτή άσκηση μπορεί να βοηθήσει ακόμη περισσότερους ανθρώπους. Κάτι που ξεκίνησε σαν παιχνίδι, αποδείχτηκε σημαντική ανακάλυψη. Δεν είναι.. καταπληκτικό;
