Υπάρχει μια παλιά αγγλική παραβολή που υποστηρίζει ότι δεν μπορείς να μάθεις σε ένα γουρούνι να τραγουδάει. Αν επιμένεις τότε δυο πράγματα θα συμβούν. Θα χάσεις ανόητα τον χρόνο σου και θα ενοχλείς απίστευτα το γουρουνάκι. Και αυτό θα μείνει θυμωμένο με την απορία, «τι στο καλό ήθελε αυτό το γαϊδούρι από εμένα»; Και μιλώντας για τα συμπαθή ζωάκια θυμήθηκα τις «Μεταμορφώσεις» του Απουλήιου. Την ιστορία που γράφτηκε τον 1ο μ.Χ αιώνα και μέσα από τις περιπέτειες ενός καθημερινού ανθρώπου που μεταμορφώθηκε σε γάιδαρο, μας διασώζει τις μοναδικές πληροφορίες για τα μυστήρια της Ίσιδας. Ο ήρωας της ιστορίας ζει παρασυρόμενος από τα πάθη του και κάποια μέρα βλέπει μια μάγισσα να χρησιμοποιεί μια αλοιφή και να μεταμορφώνεται σε κουκουβάγια, δηλαδή το σύμβολο της Σοφίας. Αρπάζει ο απαίδευτος φίλος μας το μαγικό μπουκάλι δοκιμάζει την αλοιφή και μεταμορφώνεται σε …έναν συμπαθέστατο γάιδαρο. Από εκεί και πέρα η ζωή του εξελίσσεται σε μια συνεχή εναλλαγή αφεντάδων στους οποίους είναι υποχρεωμένος να υπακούει. Η σωτηρία θα έρθει μετά από πολλά βάσανα σε ένα όραμα. Η θεά Ισιδα τον καθοδηγεί σε μια περιοχή όπου γινόταν μια τελετή προς τιμήν της και εκεί σύμφωνα με την υπόδειξή της έπρεπε να φάει τριαντάφυλλα! Ένα γαϊδούρι βέβαια δεν είναι ευπρόσδεκτο σε έναν ιερό χώρο όμως ο φίλος μας βρίσκει θάρρος μέσα στην απόγνωση του και καταφέρνει να αρπάξει και να φάει μερικά από το στεφάνι που κρατά ένας ιερέας. Έτσι αξιώνεται να αποκτήσει πάλι την ανθρώπινη μορφή και
γίνεται δεκτός στα μυστήρια της Ισιδας. Τι θέλει λοιπόν να πει ο ποιητής; Κατ αρχάς ας αφήνουμε στην ησυχία τους γύρω μας και μην τους ζαλίζουμε με ότι κατεβαίνει στην γκλάβα μας. Ο καθένας επιλέγει την καθημερινότητα του και δεν ξέρω ποιος είναι αυτός που μπορεί να ορίσει τι είναι καλό ή κακό ακόμα και σε ένα τραγουδάκι, πόσο μάλλον σε μια ζωή. Οι υπόλοιποι ας αναρωτηθούμε ποιες από τις κινήσεις μας -άσχετο αν φαίνεται ότι έχουν ευγενή κίνητρα – είναι πράγματι προϊόν συνειδητής σκέψης ή αποτελέσματα των εντολών του κάθε αφέντη μας. Των ενστίκτων μας που τους ανήκουμε ολοκληρωτικά και μας οδηγούν ανελέητα κυριολεκτικά όπου θέλουν .
Από αυτούς τους αφέντες δεν μπορείς να ξεφύγεις ούτε δείχνοντας πίστη και υπακοή ούτε δουλεύοντας και μελετώντας σκληρά. Όλα αυτά είναι διαδικασίες για αφυπνίσουν τελικά την πραγματική θέληση σου ή την συνειδητότητα σου. Μια έκλαμψη, ένα όραμα μπορεί τελικά ίσως να βοηθήσει όπως συνέβη στο γαϊδουράκι της ιστορίας μας. Όμως η τελική πράξη θέλει ενέργεια και δράση που μόνο δική μας μπορεί να είναι. Βοήθεια και υποστήριξη δεν μπορεί να υπάρξει από πουθενά γι αυτό και το όφελος ή και η απώλεια εξ ίσου σημαντικά και τα δυο θα είναι μόνον δικά μας. Μα, μπορεί να πει κάποιος , το γαϊδούρι του μύθου άρπαξε τα ιερά τριαντάφυλλα δεν του τα έδωσαν ούτε τον προσκάλεσαν στην τελετή. Ανταμείβεται κάποιος για μια «άνομη» πράξη; Όχι βέβαια. Όμως και σε αυτό το μύθο όπως και στο μύθο του Γκράαλ τονίζεται ότι η κορυφαία πράξη είναι και μόνο στο χέρι σου. Να θυμίσω ότι τρεις ιππότες αξιώθηκαν διαδοχικά να μπουν στο παλάτι που φυλασσόταν το ιερό Γκράαλ, το είδαν, αλλά ο πρώτος θεώρησε δεδομένη την επιτυχία του και σκέφτηκε να περάσει διασκεδάζοντας τη βραδιά του και ο δεύτερος ήταν πολύ συνεσταλμένος για να τολμήσει να το διεκδικήσει από τους παλιούς και σεβάσμιους φύλακές του. Και οι δύο το είχαν μπροστά στα μάτια τους και το έχασαν για πάντα. Ο τρίτος τόλμησε και ζήτησε αυτό που πίστευε ότι του ανήκε.
Που θα πει ότι όταν νομίζεις ότι είσαι έτοιμος, όταν η κορυφαία στιγμή της ύπαρξής σου μοιάζει να είναι όπως του γαϊδάρου του μύθου να φας τα ιερά τριαντάφυλλα, τότε βρες το θάρρος και κάντο. Ο φίλος μας του μύθου διακινδύνευε να είναι απλά τριαντάφυλλα και να παραμείνει ένας γάιδαρος ξυλοφορτωμένος από τους ιδιοκτήτες τους. Στην εκδοχή του Απουλήιου κέρδισε την χάρη της Ίσιδας. Σε μια άλλη εκδοχή μπορεί ένας αγρότης να χρησιμοποιούσε το τομάρι του για να σκουπίζει τα πόδια του.
Ο δρόμος της αναζήτησης δεν έχει εγκεκριμένα manual ούτε έχουν εκδοθεί -απ ότι γνωρίζω- οδηγοί επιτυχίας σε αυτόν. Οι αρχαίοι μύθοι όπως κάνουν πάντα, υποδεικνύουν κάποια πράγματα. Η εργασία πάνω στον δρόμο και το αποτέλεσμα των πράξεών μας, θετικό ή αρνητικό που θα το υποστούμε είναι αποτέλεσμα των δικών μας επίλογων. Αν δεν είναι συνειδητές κακό δικό μας γιατί κανείς δεν μπορεί να μας δικαιολογήσει απέναντι στον κριτή- εαυτό μας. Όσο για τα τριαντάφυλλα και την σημασία τους ελπίζω να μπορέσουμε να το κουβεντιάσουμε σε ένα επόμενο κείμενο.
iordanisp