Τρίτη 22 Σεπτεμβρίου 2015

Λευκή συνείδηση

 

Όταν οι συνισταμένες της ζωής μας αλλάζουν και τα φώτα σβήνουν, όταν οι αναμνήσεις αποκτούν το χρώμα του ονείρου, τότε είναι η στιγμή που συναντάμε τη συνείδησή μας λευκή. Όταν αυτά που οικοδομήσαμε με την επιμέλεια του μυρμηγκιού διαλύονται στον άνεμο των φαινομένων και μένουμε γυμνοί απέναντι στον καθρέφτη της ψυχής μας, τότε είναι η στιγμή που συναντάμε τη συνείδησή μας λευκή.
Λευκή συνείδηση σημαίνει συνείδηση ελαστική και εύπλαστη. Σημαίνει ότι μπορούμε να επικαιροποιήσουμε τις ιδεοληπτικές αγκυλώσεις μας και να ανα-καλύψουμε τη θέση μας στον κόσμο. Αυτό μας δίνει μια τεράστια ελευθερία. Την ελευθερία της μετέωρης στιγμής ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον, ανάμεσα στην αυτό-εικόνα μας και στη πραγματικότητα ως έχει. Κι επειδή θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία, είναι αλήθεια ότι η λευκή συνείδηση μπορεί να μας τρομάζει. Φοβόμαστε να μηδενίσουμε τις αγκυλώσεις μας, καθώς νομίζουμε ότι αυτές μας προσδίδουν μια σταθερή προσωπική και κοινωνική ταυτότητα. Υποψιαζόμαστε βέβαια ότι το οικοδόμημα που χτίζουμε γύρω μας και μέσα μας στη διάρκεια της ζωής μας δεν ανταποκρίνεται στη βαθύτερη φύση μας, που ασφαλώς δεν «έχει», ούτε «χρειάζεται» τίποτα- απλώς «είναι». Παρόλα αυτά, όταν έρχεται η στιγμή που αντιμετωπίζουμε τη λευκή συνείδηση, συνήθως στεκόμαστε αμήχανοι και φοβισμένοι απέναντί της.
Τι μπορεί να μας βοηθήσει τότε, εκτός από τα βιβλία αυτοβοήθειας και τις ομάδες αυτογνωσίας, ώστε να σταθούμε και να παραμείνουμε όρθιοι και ήρεμοι; Οι παλιοί Βουδιστές δάσκαλοι Καντάμπα μάς έχουν δώσει τρεις σοφές συμβουλές. Μας έχουν πει, πρώτα, μην γίνεσαι στόχος για το βέλος , ύστερα, κράτα επαφή με την καρδιά σου και τέλος, δες όλα όλα σαν όνειρο.

Μην γίνεσαι στόχος για το βέλος.


Ένα βέλος δίχως στόχο, είναι ένα απλό άχρηστο κλαδί. Όταν μπαίνουμε στη θέση του στόχου, νοηματοδοτούμε και το βέλος και του δίνουμε τη δυνατότητα νας μας πληγώσει, ή έστω, να μας επηρεάσει. Αυτό ισχύει για τα πάντα. Για τα συναισθήματα, για τις σχέσεις, για τους αγώνες και τις διεκδικήσεις μας. Δεν υπάρχει θύτης χωρίς θύμα. Δεν υπάρχουν καταστάσεις δυστυχίας χωρίς θυματοποίηση. Δεν υπάρχει θυμός χωρίς αποδέκτη. Δεν υπάρχει φόβος χωρίς αποδέκτη. Ας θυμηθούμε εδώ την γνωστή εικόνα του Βούδα, όταν αντιμετώπισε τους

τελευταίους φόβους του πριν φωτιστεί, με τη μορφή άπειρων φλεγόμενων βελών που έρχονταν κατά πάνω του: μόλις τον πλησίαζαν, ο θρύλος λέει ότι τα βέλη μετατρέπονταν σε άνθη που τον έραιναν. Ετσι λοιπόν, ακόμη κι αν οι ίδιοι γινόμαστε οι στόχοι για τα βέλη του θυμού και του φόβου μας, όπως ο Βούδας Σιντάρτα Γκοτάμα τη στιγμή πριν τη Φώτισή του, πρέπει πάντα να έχουμε κατά νου ότι δεν υπάρχει βέλος χωρίς στόχο.

Κράτα επαφή με την καρδιά σου.

Όταν εισερχόμαστε στον εύπλαστο και άγνωστο χώρο της λευκής συνείδησης, έχει σημασία να κρατάμε επαφή με την ουσία της καρδιάς μας, με όλες τις εγγενείς ποιότητές της. Δεν υπάρχει θετική ποιότητα που να μην εμπεριέχεται εκεί. Η καρδιά μας είναι πάντοτε γεμάτη αγάπη, συμπόνια, σοφία, ενσυναίσθηση, παντογνωσία, υπομονή, γενναιοδωρία, μεγαλοψυχία και ελευθερία. Αν ρωτάτε γιατί δεν βιώνουμε όλη αυτή την ευδαιμονία διαρκώς, υπάρχει μια οικουμενική διαχρονική απάντηση, που λέγεται: άγνοια. Σκεφτείτε την άγνοια σαν μια παλιά, βαριά, φθαρμένη βελούδινη κουρτίνα. Ο ήλιος έξω (=μέσα μας) λάμπει, αλλά η κουρτίνα της άγνοιας δεν αφήνει παρά ελάχιστες ηλιαχτίδες να εισχωρήσουν στον κόσμο μας. Η άγνοια πάει παρέα με τον τον δυισμό, τον εγωκεντρισμό και την ανασφάλεια. Οσο θεωρώ ότι απειλούμαι, επειδή νομίζω ότι από τη μια πλευρά είναι ο εαυτός μου και από την άλλη ο κόσμος όλος, τόσο προσπαθώ να περιφρουρήσω και να υπερδομήσω αυτό το «εγώ» με το οποίο έχω τόσο πολύ ταυτιστεί.Η δουλειά αυτή θέλει μεγάλη προσπάθεια, καθώς το παραπέτασμα της άγνοιας είναι βαρύ, εξακολουθητικό, ύπουλο και διαρκώς αυτοτροφοδοτούμενο από τα νευρωτικά μοτίβα της σκέψης και της συμπεριφοράς μας. Μια μέθοδος που φυσικά βοηθάει στη κατέυθυνση της ανάκτησης της επαφής με την καρδιά μας, είναι ο διαλογισμός. Με τον τακτικό διαλογισμό διαλύουμε σταδιακά αυτά τα νευρωτικά μοτίβα και αφήνουμε τον ήλιο της καρδιάς μας να λάμψει ανεμπόδιστα.

Δες τα όλα σαν όνειρο.

Με αυτή τη συμβουλή, οι παλιοί δάσκαλοι μάς ενθαρρύνουν να καλλιεργήσουμε μια νέα επαναστατική θεώρηση για τον κόσμο. Μια θεώρηση που μπορεί να μας κάνει να βουτάμε ανενδοίαστα στην αιώνια φρεσκάδα της λευκής συνείδησης. Προσέξτε, δεν μας λένε ότι όλα είναι όνειρο. Δηλαδή, οι εμπειρίες μας υπάρχουν, τις βιώνουμε, μας σημαδεύουν και μας συνοδεύουν. Η βουδιστική θεώρηση δεν είναι μηδενιστική. Ο κόσμος δεν καταργείται, ούτε υποβαθμίζεται σε ένα κενό. Ξέρουμε πολύ καλά ότι στο σχετικό επίπεδο που ζούμε, βιώνουμε τα πάντα ως πολύ-πολύ αληθινά. Και είναι αληθινά, εφόσον τα βιώνουμε. Ποιος εξάλλου μπορεί να το αμφισβητήσει αυτό; Κανείς. Η συμβουλή λοιπόν αυτή αφορά κάτι τελείως διαφορετικό: δεν αντικρούει την εμπειρία μας, αλλά τον τρόπο με τον οποίο σχετιζόμαστε με αυτήν. Μας λένε, δες τα όλα σαν όνειρο. Δες τον κόσμο, τα φαινόμενα, τις εμπειρίες σου, τα συναισθήματά σου, τις αναμνήσεις σου, τις αλλαγές, τις κατακτήσεις και τις ήττες σου, τις απώλειες και τις επιτεύξεις σου υπό το πρίσμα του ονείρου… Κάποτε υπήρξαν. Πού είναι τώρα; Τώρα υπάρχουν. Πού θα είναι σε λίγο; Μοιάζει λίγο με παιχνίδι φαντασίας. Οι πράξεις του δράματος υπάρχουν, αλλά δεν «υπάρχει» ο δραματουργός. Οι εμπειρίες μπορεί να είναι αληθινές, αλλά το «υποκείμενο» που τις βιώνει δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια ροή συνείδησης σε εξέλιξη. Οποιαδήποτε προσπάθεια να παγιωθεί και να συμπαγοποιηθεί αυτή η ροή, καταλήγει σε θάνατο εν ζωή. Όταν τα βλέπουμε όλα σαν όνειρο, ανοιγόμαστε χωρίς επιφύλαξη στην ελευθερία της λευκής συνείδησης.

ARIADNI GEROUKI