Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου 2014

Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ…

 

Η εσωτερική αναζήτηση είναι προσωπικό ζήτημα του κάθε ανθρώπου και αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα του. Το αν ο άνθρωπος θα προβεί σε μια εσωτερική αναζήτηση και σε ποιο επίπεδο θα το κάνει πρέπει να καθορίζεται από παράγοντες που αφορούν τον ίδιο και όχι να είναι απόρροια κάποιας μόδας που πλασάρεται στον τομέα της εσωτερικής αναζήτησης, ενώ από την άλλη δεν θα πρέπει να εμποδίζεται και να μπλοκάρεται από παράγοντες ξένους προς την βούληση του ιδίου του ατόμου.

Ο μελετητής μπορεί να αναζητά μόνο κείμενα, αλλά ο πραγματικός εσωτερικός αναζητητής θα πρέπει να επιζητά και μια παράλληλη πρακτική δραστηριότητα και γι’ αυτό θα χρειασθεί ενδεχομένως κάποια στιγμή να προσχωρήσει σε κάποια οργάνωση για να μπορέσει να προχωρήσει στην αναζήτηση του. Ο άνθρωπος που επιδιώκει μια αυτοβελτίωση και μια εξέλιξη θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη και την πράξη. Ως πράξη δεν νοείται μόνο η πρακτική μέσα από κάποιες διδασκαλίες, αλλά και η εφαρμογή τους στην καθημερινή οικογενειακή, επαγγελματική και κοινωνική του ζωή.

Ο Εσωτερισμός ερευνά τα φαινόμενα που σχετίζονται με την αόρατη πτυχή του ανθρωπίνου όντος και του σύμπαντος, θα μπορούσαμε, ωστόσο, να πούμε επίσης πως είναι η τέχνη ή η επιστήμη της επικοινωνίας του Εσώτερου Εαυτού μας με τον Θεό, το Κοσμικό ή το Απόλυτο.

Τι είναι όμως εκείνο που ωθεί τον άνθρωπο σε αυτό το μονοπάτι της εσωτερικής αναζήτησης; Συνήθως είναι το γεγονός πως δεν παίρνει ικανοποιητικές απαντήσεις στα ερωτήματα που τον απασχολούν. Ίσως το θρησκευτικό δόγμα στο οποίο ανήκει να μην τον καλύπτει, ενώ πολλά από τα δημοφιλή συστήματα σκέψης και διανόησης με τα οποία έρχεται σε επαφή

προσεγγίζουν τα θέματα αυτά επιφανειακά και επιδερμικά.

Πώς μπορεί να βρει κάτι αυτός που ψάχνει; Η αναζήτηση μπορεί να γίνει μέσα από τα κείμενα και τα βιβλία, το διαδίκτυο, τα έντυπα, το ραδιόφωνο και την τηλεόραση.
Σήμερα, παρότι τα πράγματα φαίνονται να είναι πιο εύκολα για τον επίδοξο αναζητητή σε σχέση με τις συνθήκες που επικρατούσαν πριν μερικούς αιώνες, εντούτοις είναι και πολύ πιο επικίνδυνα. Η εσωτερική αναζήτηση θέλει προσοχή ώστε μέσα από τον τεράστιο όγκο πληροφοριών να φιλτράρουμε και να αξιοποιήσουμε εκείνες που είναι πραγματικά χρήσιμες και σωστές. Το ζητούμενο είναι οι επιλογές μας και η αναζήτησή μας να μας προσφέρουν κάτι, να μας εξασφαλίσουν κάποιο θετικό αποτέλεσμα και να μας πάνε ένα βήμα μπροστά στο μονοπάτι της εσωτερικής αναζήτησης.

Εδώ βέβαια θα πρέπει να διακρίνουμε τους αναζητητές σε δύο κατηγορίες:

1) σε αυτούς που είναι επιφανειακοί και τσαλαβουτούν από εδώ και από εκεί και
2) σε αυτούς που αναζητούν αργά και μεθοδικά έχοντας συγκεκριμένο στόχο.

Αν το άτομο είναι ώριμο και κατασταλαγμένο και διαθέτει αφαιρετική και κριτική ικανότητα, μπορεί να χειριστεί ικανοποιητικά τις διάφορες καταστάσεις που ενδέχεται να συναντήσει. Διαφορετικά η εσωτερική αναζήτηση μπορεί να αποβεί επικίνδυνη και επιζήμια, καθώς στον σύγχρονο κόσμο ακούμε περισσότερα σχετικά με εκείνους που παρουσιάζουν τον εαυτό τους ως «εσωτεριστή». Από αυτούς τους πονηρούς και ραδιούργους ανθρώπους προέκυψαν ιδιόμορφες ομάδες, τρόποι συμπεριφοράς και πρακτικές που σαν κύριο σκοπό τους είχαν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και την δημόσια προσοχή. Τέτοια άτομα πολλές φορές απέκτησαν μεγάλη φήμη, καλή ή κακή. Η συνήθης παρερμηνεία των όρων εσωτερισμός, μυστικισμός, αποκρυφισμός και μυστήριο αποτέλεσε την πάγια πρακτική τους. Αυτό έχει ως επακόλουθο ότι πολλές διδασκαλίες και πολλοί χώροι δεν είναι αυτό που πρεσβεύουν και συχνά ο αντικειμενικός τους σκοπός είναι να δημιουργήσουν μία δεξαμενή μελών, τα οποία θα εκμεταλλευτούν με διάφορους τρόπους και με κάθε είδους χειραγώγηση, όπως για παράδειγμα χρησιμοποιώντας τους ως άμισθους υπαλλήλους, αγοραστές για τα προϊόντα τους, απομυζώντας τους έτσι οικονομικά και ενεργειακά.

Πώς λοιπόν κάποιος, που αρχίζει να βαδίζει στο μονοπάτι της αναζήτησης, μπορεί να προστατευθεί στην επιλογή του κατάλληλου χώρου;

Κάποιοι κανόνες βγαλμένοι από την εμπειρία ανθρώπων που περπάτησαν το μονοπάτι πριν από εμάς ίσως μας φανούν χρήσιμοι:

1) Η οργάνωση να είναι παγκόσμια. Να έχει δηλαδή αναπτύξει δραστηριότητα σε πολλά μέρη του κόσμου.
2) Να έχει μια παράδοση και μια διδασκαλία με βαθιές ρίζες στο παρελθόν, χωρίς αυτό να σημαίνει αναγκαστικά ότι πρέπει να είναι απολιθωμένη, οστεοπορωμένη και αναχρονιστική.
3) Να έχει διαδοχή και να μπορεί να αποδείξει την μυητική της Άλυσο.
4) Η συμπεριφορά της ηγεσίας και των μελών της να εναρμονίζεται με την δράση, την διδασκαλία και την πρακτική της, έτσι ώστε να μην υπάρχει ασυνέπεια λόγων και έργων.
5) Οι δραστηριότητές της να μην είναι έκνομες, να μην έρχονται δηλαδή σε σύγκρουση με το Σύνταγμα και τους νόμους του κράτους.
6) Να μην ζητά από τα μέλη της τυφλή υπακοή, ούτε και να καλλιεργεί μια δουλική και υποτελή συμπεριφορά.
7) Να μην διατείνεται ότι μόνο αυτή κατέχει την Αλήθεια.
8) Να μην διεκδικεί το αλάθητο για τους ηγέτες της.
9) Να μην αυξάνονται τα χρήματα που απαιτούνται ανάλογα με την πρόοδο του μέλους στους βαθμούς του συστήματος.

Θα πρέπει επίσης να έχουμε πάντα στο μυαλό μας πως γρήγορες λύσεις και έτοιμες, προκατασκευασμένες συνταγές δεν υπάρχουν και πως ο δρόμος πολλές φορές είναι μακρύς, δύσκολος, ίσως και μοναχικός. Στην πορεία μας πολλούς θα αφήσουμε πίσω και πολλοί θα μας προσπεράσουν. Αυτό δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία, εκείνο που μετράει είναι το ταξίδι και οι εμπειρίες που αποκτήσαμε κατά την διάρκειά του – αυτό είναι κάτι που κανείς δεν μπορεί να μας το πάρει. Και τελικά αυτό είναι το μόνο που είναι πραγματικά δικό μας και που μπορούμε να το πάρουμε μαζί μας. Δεν μπορούμε να είμαστε κλέφτες στον κήπο της γνώσης: ό,τι αποκτηθεί με αυτό τον τρόπο, απλά δεν είναι δικό μας και σίγουρα θα κληθούμε να πληρώσουμε το αντίτιμο για την πράξη μας αυτή.

Επίσης θα πρέπει πάντα να έχουμε κατά νου ότι κάποιες οργανώσεις, οι οποίες είχαν τις πόρτες τους κλειστές στον πολύ κόσμο, εξακολουθούν να το κάνουν ακόμα και σήμερα και για να γίνει κάποιος μέλος σε αυτές, θα πρέπει να κληθεί. Δεν υπάρχει τίποτα πιο εύκολο από το να κρύψεις κάτι εκεί που όλα είναι φανερά. Και σίγουρα κάποιες οργανώσεις έχουν εξωτερικούς φορείς, ώστε να μπορούν να επιλέγουν τα υποψήφια μέλη τους με πάρα πολύ σοβαρά και αυστηρά κριτήρια, πράγμα που τους διασφαλίζει την ποιότητα στο παραγόμενο έργο και εγγυάται ότι δεν θα γίνουν χώροι απλής κοινωνικής συνάθροισης, χώροι ικανοποίησης της ματαιοδοξίας και καταξίωσης των μελών τους μέσω της ανόδου τους σε κάποια θέση ή, τέλος, χώροι για να περάσουν τον καιρό τους κάποιοι αργόσχολοι που θέλουν απλά να πάνε κάπου και να πιουν έναν καφέ αμπελοφιλοσοφώντας.

Αν προσπαθήσουμε τώρα να διερευνήσουμε τους τρόπους με τους οποίους προσεγγίζουν τα ΜΜΕ στην Ελλάδα την εσωτερική αναζήτηση αλλά και τους ανάλογους χώρους, θα διαπιστώσουμε πως στην πλειοψηφία τους – δυστυχώς στην συντριπτική – είναι σχεδόν ισοπεδωτικοί.

Η πλειοψηφία των μεγάλων τηλεοπτικών καναλιών, ραδιοφωνικών σταθμών και εντύπων αντιμετωπίζει το θέμα των χώρων της εσωτερικής αναζήτησης με άκρως σκανδαλοθηρική διάθεση. Οι δημοσιογράφοι, μη έχοντας επαρκή γνώση ή, τις περισσότερες φορές, έχοντας αρνητική στάση και θέση, ορμώμενοι συνήθως από κάποιο πραγματικό ή όχι γεγονός που αφορά κάποια μεμονωμένη ομάδα, κατηγορούν συλλήβδην όλους τους φορείς της εσωτερικής αναζήτησης και έτσι, όπως λέει και ο λαός: «μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά».

Αυτό συμβαίνει είτε από απλή άγνοια, είτε από φόβο για κάτι που δεν γνωρίζουν και το οποίο δεν έχουν καμία διάθεση να μελετήσουν και να μάθουν. Ή πάλι πιστεύουν ότι το θέμα, παρουσιαζόμενο κατ’ αυτόν τον τρόπο, θα τους φέρει μεγαλύτερη τηλεθέαση, ακροαματικότητα ή αναγνωσιμότητα και κατά συνέπεια μεγαλύτερα έσοδα από την διαφήμιση. Άλλη μια αιτία είναι ότι θέλουν να τα έχουν καλά με την Εκκλησία, για διαφορετικούς λόγους κάθε φορά. Τέλος, μπορεί να ανήκουν σε κάποια άλλη ομάδα… Αυτό βέβαια συμβαίνει ιδιαίτερα σε μικρότερα τηλεοπτικά κανάλια και σε περιοδικά έντυπα. Έτσι η εκάστοτε οργάνωση που έχει πρόσβαση σε αυτά ή οι εκάστοτε αυτοαποκαλούμενοι δημοσιογράφοι και οι αυτοχρισμένοι ειδικοί ερευνητές προσπαθούν να «πουλήσουν» την δική τους οργάνωση και να «θάψουν» τις άλλες.

Δεν θα πρέπει ακόμα να λησμονήσουμε τις τηλεοπτικές σειρές και τα κινηματογραφικά έργα, που επίσης προσεγγίζουν και χρησιμοποιούν το θέμα του εσωτερισμού. Τον τελευταίο καιρό, ξόρκια, ξωτικά, τρολ και νάνοι, σκοτεινοί πύργοι και τρένα που πετάνε, μυθικά τέρατα και ανθρωποειδή, αλλά και σέξι ηρωίδες με καμπύλες, καθώς επίσης μανιχαϊστικές διαμάχες και εντυπωσιακές μάχες ξεπήδησαν από βιβλία, από τις κάρτες των επιτραπέζιων παιχνιδιών και τις κονσόλες των παιχνιδιών των ηλεκτρονικών υπολογιστών στοιχειώνοντας για τα καλά τις σκοτεινές αίθουσες. Το πώς προβάλλονται και πλασάρονται τα παραπάνω, διαμορφώνοντας συνειδήσεις, στάσεις και θέσεις, είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να παρακολουθήσουμε και να παρατηρήσουμε με ιδιαίτερη προσοχή στο μέλλον.

Η εσωτερική αναζήτηση μέσω του διαδικτύου ενέχει επίσης κάποιους κινδύνους, αλλά σε αυτή την περίπτωση είμαστε εμείς εκείνοι οι οποίοι επιλέγουμε με ποιον τρόπο και προς ποια κατεύθυνση θα προσανατολίσουμε την αναζήτηση μας και δεν είμαστε απλά παθητικοί καταναλωτές του όποιου πράγματος μάς προσφέρεται ή μας επιβάλλεται. Εν προκειμένω είναι δική μας επιλογή αν θα περάσουμε μέσα από ένα μη οριοθετημένο και χαρτογραφημένο ναρκοπέδιο, μέσα από έναν βρωμερό σκουπιδότοπο που αφήνει να αναδύεται στην ατμόσφαιρά μπόχα σήψης και δυσωδία ή από έναν κήπο γεμάτο ανθισμένα τριαντάφυλλα που σκορπούν παντού το υπέροχο άρωμα τους. Η επιλογή είναι δική μας. Η ευθύνη είναι επίσης δική μας.

Η κοινή γνώμη προσεγγίζει το θέμα της εσωτερικής αναζήτησης έχοντας άγνοια ή ελλιπή γνώση, πράγμα που την κάνει να αντιδρά με φόβο. Επίσης, πάρα πολλές φορές είναι προκατειλημμένη και αντιδρά παρορμητικά λόγω ανεπαρκούς ενημέρωσης. Ελάχιστες φορές έχει πληροφόρηση από κάποιον που κινείται στον χώρο της εσωτερικής αναζήτησης και τις περισσότερες αντιδρά έτσι όπως έχει εκπαιδευτεί μέσα από τον εθισμό και την συνήθεια, απόρροια της κατευθυνόμενης ενημέρωσης των ΜΜΕ, τα οποία δημιουργούν στερεότυπα συμπεριφοράς. Η σχέση ΜΜΕ και κοινής γνώμης είναι μονόδρομος: η κοινή γνώμη καταναλώνει παθητικά ό,τι σκουπίδι τής πλασάρεται.

Σε όλον αυτόν τον κυκεώνα αντιφατικών και αλληλοσυγκρουόμενων πληροφοριών βρίσκεται μόνος και έρημος ο σοβαρός αναζητητής ο οποίος, αφού κληθεί να παλέψει με την Σκύλλα και την Χάρυβδη, προσπαθεί να βγει αλώβητος διατηρώντας την προσωπική του αξιοπρέπεια.

Η εσωτερική αναζήτηση υφίσταται τις συνέπειες της άγνοιας και της προκατάληψης, εξαιτίας των οποίων οι ασχολούμενοι με αυτήν θα στιγματιστούν ως διαφορετικοί από εκείνους που, επιθυμώντας να πάρουν τον ευκολότερο δρόμο, εντάσσονται μέσα στο εκ των προτέρων σχεδιασμένο καθεστώς, αντιπροσωπευτικό του συστήματος στο οποίο προσφεύγουν για καθοδήγηση και νουθεσία.

Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι, ενώ δεν μελέτησαν ποτέ σοβαρά το θέμα του Εσωτερισμού, έχουν την τάση να κάνουν άστοχα σχόλια ή να δείχνουν μια περιέργεια σχετικά με τα άτομα που έχουν τάσεις εσωτερικής αναζήτησης. Αυτοί που επιδεικνύουν τέτοια συμπεριφορά, συνήθως κατατάσσονται σε μία από τις εξής δύο κατηγορίες: Η πρώτη κατηγορία απαρτίζεται από εκείνους που έχουν τόσο υλιστική νοοτροπία, ώστε δεν μπορούν να συλλάβουν οτιδήποτε βρίσκεται έξω από το βασίλειο των υλικών πραγμάτων και των φυσικών αποκτημάτων τους. Η δεύτερη κατηγορία απαρτίζεται από εκείνους που επιτρέπουν στην προκατάληψη και στην άγνοια να επηρεάζουν την αντίληψή τους.

Η άγνοια μπορεί να συγχωρεθεί, αλλά η προκατάληψη δεν είναι ποτέ συγχωρητέα. Κάποιος άνθρωπος μπορεί να αγνοεί πολλά πράγματα γιατί δεν είχε την ευκαιρία να μάθει. Ένας τέτοιος άνθρωπος μπορεί, αν έχει τα κατάλληλα κίνητρα ή αν βρεθεί στο κατάλληλο περιβάλλον, να αντικαταστήσει σταδιακά την άγνοιά του με γνώση. Από την άλλη μεριά, η προκατάληψη είναι μια προκατασκευασμένη και εσφαλμένη άποψη. Ο άνθρωπος που εκφράζει μία προκατάληψη, την απόκτησε είτε επιτρέποντας άτοπη επιρροή από κάποιον που δεν είναι καλά πληροφορημένος, είτε αρνούμενος να αποδεχθεί οποιαδήποτε άποψη που δεν συμφωνεί με την δική του. Είναι πολύ πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί η προκατάληψη, παρά η άγνοια. Η προκατάληψη θεμελιώνεται πάρα πολύ σταθερά. Συνήθως βασίζεται πάνω στην υιοθέτηση και στην αποδοχή μιας άποψης που θεωρείται πέρα από κάθε αμφισβήτηση κι έτσι εδραιώνεται απόλυτα σαν ένα γεγονός που δεν είναι δυνατόν να κλονισθεί.

Σε όλη την πορεία της ιστορίας της ανθρώπινης σκέψης, εκείνοι που μίλησαν για την εσωτερική αναζήτηση πολλές φορές βρέθηκαν σε διάσταση με τα επίσημα πολιτικά, θρησκευτικά, και κοινωνικά δεδομένα, τα ιστορικά υιοθετημένα πιστεύω και τις δοξασίες της Εκκλησίας. Συνεπώς, υπήρχε συχνή προστριβή ανάμεσα σε εκείνους που στράφηκαν στην εσωτερική αναζήτηση και σε εκείνους που υποστήριζαν το επίσημο δόγμα ενός θρησκευτικού σώματος. Μέσα στα διάφορα θρησκευτικά δόγματα της Εκκλησίας, εκείνοι που ακολουθούσαν την εσωτερική ατραπό λογοκρίνονταν συχνά για τα γραπτά και τα ιδεώδη τους. Πολλοί από αυτούς αργότερα δικαιώθηκαν και αναγνωρίστηκαν ως άγιοι από την Εκκλησία. Από την άλλη μεριά, κάποιοι όχι μονάχα παραγνωρίστηκαν στην εποχή τους, αλλά και μέχρι τώρα δεν έχουν ακόμη λάβει την αναγνώριση που τους οφείλεται.

Ο εσωτεριστής ξεχώρισε για την διαφορετικότητα του. Υπήρξε διαφορετικός λόγω της συμπεριφοράς και των πιστεύω του, χωρίς να είναι όμως απαραίτητα μη λογικός. Στην πραγματικότητα τα γραπτά αυτών των εσωτεριστών υποδηλώνουν πολύ περισσότερη σωφροσύνη από όσο η έλλειψη ανοχής εκείνων που ενδιαφέρονταν μάλλον για το γράμμα του νόμου παρά για το πνεύμα του.

Σε οποιαδήποτε θρησκευτική, πολιτική ή κοινωνική ομάδα όπου επικρατούν αυστηροί νόμοι ή απολυταρχικά καθεστώτα, ο γνήσιος εσωτερισμός αποδοκιμάζεται. Η εσωτερική αναζήτηση και η αυτονομία βαδίζουν χέρι χέρι, γιατί ο πυρήνας της ουσίας του εσωτερισμού είναι να αναπτύξει ο άνθρωπος την έμφυτη ικανότητα να συνδέει τον εαυτό του με τον Δημιουργό του, να συνειδητοποιεί το Απόλυτο Ον και την Απόλυτη γνώση. Φυσικά, αφού οι εσωτεριστές είναι ανθρώπινα όντα, δεν είναι τέλειοι και διαπράττουν σφάλματα. Μερικές φορές τα σφάλματα τους παρεισέφρυσαν στις διδασκαλίες τους.

Δεν είναι σκοπός αυτού του κειμένου να προσπαθήσει να δημιουργήσει την ιδέα ότι η πρακτική της εσωτερικής αναζήτησης καθιστά το άτομο αντικοινωνικό, ιδιόμορφο, ασυνήθιστα διαφορετικό από τους συνανθρώπους του ή εξέχον, λόγω των πιστεύω ή των πεποιθήσεών του.

Ελάχιστα μη υλικά πράγματα προξενούν μεγαλύτερη καταστροφή από αυτήν που προκαλεί η προκατάληψη. Η ανοχή, που είναι το αντίδοτο της προκατάληψης, είναι στην πραγματικότητα το κλειδί για την λύση πολλών από τα προβλήματα του κόσμου. Αν η ανοχή μπορούσε να αντικαταστήσει την προκατάληψη σε όλον τον κόσμο, τότε η ανθρωπότητα ως σύνολο θα ήταν σε θέση να συνειδητοποιήσει ότι, άσχετα από φυλή, πιστεύω, πίστη ή πολιτισμικό υπόβαθρο, όλα τα άτομα μπορούν να εκφράσουν κάτι καλό. Η ανοχή θα επέτρεπε στις πίστεις κάποιου άλλου ατόμου να λειτουργήσουν δίχως παρέμβαση, δεν θα εξασφάλιζε μονάχα ελευθερία σκέψης για τους άλλους, αλλά και για μας. Όσο η προκατάληψη και η άγνοια θα υπάρχουν στον κόσμο, πολλές πράξεις της ανθρωπότητας θα ερμηνεύονται λανθασμένα και η ελευθερία θα περιορίζεται. Γι’ αυτήν την ανοχή μιλά και η προμετωπίδα του Ροδοσταυρικού Τάγματος AMORC όταν λέει:

«Η πιο πλατιά ανοχή
μέσα στην πιο αυστηρή ανεξαρτησία»

Η ανάκτηση της ελευθερίας που διέθετε ο άνθρωπος ως πνευματικό ον είναι πολύ σημαντική. Είναι ζωτικής σημασίας για μια ειλικρινή και καρποφόρα εσωτερική αναζήτηση σε πείσμα όλων όσων αναφέραμε ως τώρα και αυτό θα πραγματοποιηθεί μόνο αν γίνουμε ένθερμοι και συνειδητοί υπερασπιστές του τρόπου δράσης του Βολταίρου όπως αυτός συμπυκνώνεται μέσα στην φράση: «Διαφωνώ με αυτό που λες αλλά θα έδινα και την ζωή μου ακόμη, ώστε να μπορείς να το λες ελεύθερα».

Πολλοί από τους Νόμους και τις Αρχές που αναφέρθηκαν παραπάνω εκφράζονται μέσα από τις γραπτές και προφορικές διδασκαλίες, τα τελετουργικά δρώμενα, τα τυπικά και τις μυήσεις που διαιωνίζονται μέσα από την παράδοση του Ροδοσταυρικού Τάγματος AMORC. Έτσι, όσοι συμμετέχουν σε αυτά, ωφελούνται σε σημαντικό βαθμό κατανοώντας τις αρχές των Ροδοσταυρικών Διδασκαλιών. Βέβαια η προσωπική πραγμάτωση είναι εκείνος ο κρίσιμος και καθοριστικός παράγοντας που κρίνει πάντοτε τον βαθμό εξέλιξης και ανόδου του καθενός στο μονοπάτι της εσωτερικής αναζήτησης…

Frater Michael F. R. C.
Εκπρόσωπος του Ροδοσταυρικού Τάγματος AMORC